Беларусы бяруць крэдыты пад 1000% на ежу

Беларусы гатовыя браць крэдыты пад 1000%, каб купіць прадукты ў гастраноме.

Нягледзячы на стаўкі пад 100% гадавых, банкаўскія пазыкі на тэхніку, рамонт або адпачынак не губляюць папулярнасці ў народзе. На днях жа, зазірнуўшы ў звычайную прадуктовую краму ў цэнтры горада, журналістка «Комсомольской правды в Беларуси» і зусім здзівілася - некаторыя менчукі гатовыя пазычаць грошы ў літаральным сэнсе на ежу.

Прама на ўваходзе ў краму стэнд з нічым непрыкметным на першы погляд заклікам: «Хутка, зручна, надзейна!». На стэндзе ляжыць лісток з таблічкай, у якой указаная сума крэдыту і адсоткі па ім, а да краю стойкі прымацаваная вэб-камера, на якую здымаюць кліентаў. За стэндам сядзіць дзяўчына ў цёплай куртцы і з ноўтбукам.

- Дзяўчына, крэдыт у вас можна ўзяць? - спытала журналістка ў кансультанта.

- Так, - тут жа пачынае мітусіцца дзяўчына. - Вось тут указаныя адсоткі за суму, якую вы захочаце ўзяць. Як бачыце, чым менш тэрмін, на які вы возьмеце грошы, і чым менш будзе сума, тым менш адсоткаў давядзецца плаціць. Але, акрамя гэтых адсоткаў, у нас ніякіх дадатковых камісій няма.

Журналістка ўважліва вывучыла таблічку з адсоткамі. Сума, якую вы можаце пазычыць у крэдытнай канторы (менавіта яна, а не камерцыйны банк пазычае грошы), вар'іруецца ад 100 тысяч да 1,5 млн. рублёў. Пры гэтым вы самі можаце выбраць і тэрмін, на які бераце грошыкі - ад 5 дзён да 1 месяца. Адсоткі розныя. Напрыклад, 200 тысяч рублёў на 10 дзён вам дадуць пад 3% за кожны дзень. Гэта значыць, у выніку, вам прыйдзецца заплаціць 260 тысяч рублёў. А вось 1 мільён на 31 дзень дадуць пад 7,35%, і вярнуць вам прыйдзецца 3 278 500 рублёў. Пры гэтым ні даведак, ні паручыцеляў ад вас не запатрабуюць. Дастаткова прынесці толькі свой пашпарт.

- І што, бяруць у вас людзі крэдыты? - з недаверам спытала яна.

- Яшчэ як бяруць! - не паспявае вымавіць кансультант, як да стойцы падыходзіць маладая дзяўчына, на выгляд ёй няма і трыццаці.

- А можна ў вас крэдыт узяць? У мяне і пашпарт з сабой ёсць, - кажа яна і працягвае сінюю кніжку.

- Вядома! Цяпер усё аформім, - кажа кансультант і ўключае вэб-камеру. - Калі вы першы раз, гэта зойме хвілін 20. Цяпер унясу ў анкету вашы дадзеныя, адпраўлю іх у банк, з якім мы працуем, з якім у нас дамова, ён праверыць вашу крэдытную гісторыю, і грошы будуць вашымі. Вы якую суму хочаце і на які тэрмін?

- Не ведаю нават. Тысяч 500. На тыдзень.

- Добра. У вас атрымліваецца пад 3%. Але акрамя адсоткаў вам прыйдзецца заплаціць членскі ўзнос 60 тысяч рублёў. Калі прыйдзеце да нас другі раз за грашыма, то ён ужо будзе 20 тысяч рублёў. Разам з ім вам трэба будзе вярнуць нам 665.050 рублёў, - усміхаецца кансультант.

«Нічога сабе «выгодна», - піша журналістка. За тыдзень вашая пазыка вырасце на 165 тысяч! Дарэчы, па словах кансультанта, 100 тысяч яшчэ ніхто не браў. Мінімальная сума, якую пазычалі - 250 тысяч рублёў.

- А вам грошы патрэбныя на нейкую тэрміновую куплю? - спытала яна ў дзяўчыны, спрабуючы хоць неяк апраўдаць яе ўчынак.

- Ды ў мяне аванс у канцы месяца, грошай ужо няма, а есці хочацца. Нават у краму не з чым схадзіць. Я даўно чула пра такія пазыкі, але ўсё ніяк не вырашалася. А тут ужо дзявацца няма куды. Можа, я ўсю суму і не патрачу, а вярну нейкую частку. А што там гэтыя адсоткі? 160 тысяч? Аддам лёгка!

Беларусы гатовыя «перахапіць» да зарплаты ўжо пад 1000% гадавых

Нацбанк ужо падрыхтаваў праект дакумента, які дапаможа ацвярозіць аматараў хуткіх, але дарагіх пазык.

На самай справе падобныя канторы працуюць абсалютна законна. Праўда, грошы, якія яны пазычаюць, называюцца на мове спецыялістаў не крэдытамі, а мікрапазыкамі.

- Ва ўсім свеце гэта пазіцыянуецца або як дапамога людзям з нізкім узроўнем даходаў або пазыкі на развіццё малога і сярэдняга бізнесу.

То бок людзям, якім банк не дасць крэдыт з-за папсаванай крэдытнай гісторыі, малых даходаў або па іншых прычынах, мікрафінансавыя кампаніі гатовыя прадаставіць дарагі мікразаём на кароткі тэрмін. Акрамя таго, гэтыя мікрізаймы ў свеце існуюць для малога і сярэдняга бізнесу, якому часцяком грошы патрэбныя ў гэтую хвіліну альбо ў іх адсутнічае забеспячэнне, выразны бізнэс-план, неабходныя для атрымання банкаўскага крэдыту. І стаўкі па такіх мікрапазыках ва ўсім свеце высокія. У Расеі, напрыклад, стаўкі дасягалі 2000% гадавых, - распавёў Зміцер Набздораў, начальнік упраўлення рэгулявання нябанкаўскіх аперацый Нацыянальнага банка.

Праўда, зусім хутка дзейнасць арганізацый, якія выдаюць такія пазыкі Нацбанк будзе кантраляваць.

- Ужо падрыхтаваны праект указу Лукашэнкі, які будзе рэгуляваць дзейнасць такіх арганізацый. Згодна з дакументам, гэтыя арганізацыі павінны будуць рэгістравацца ў Нацыянальным банку. А з кліентам складаць не дамову пазыкі, а дамову мікрапазыкі. Па гэтай дамове будзе забаронена спаганяць любыя дадатковыя камісійныя плацяжы за карыстанне мікрапазыкай, толькі адсоткавую стаўку за карыстанне мікрапазыкай. А на першай старонцы дамовы буйным шрыфтам павінен быць паказаны памер адсоткавай стаўкі па дамове мікрапазыкі ў гадавым вылічэнні, а не ў дзённым, - растлумачыў спецыяліст. - Гэтая мера накіраваная на абарону правоў спажыўцоў. Можа быць, калі чалавек ўбачыць, што гадавая стаўка па мікрапазыке складае 1000% гадавых, ён вырашыць ўсё ж такі ўзяць крэдыт у банку або назбіраць грошай або адмовіцца ад якіх-небудзь неабдуманых трат.

І яшчэ, што ёсць канторы, якія даюць мікрапазыкі пад 0,9% у дзень. І ў спажыўца ствараецца зманлівая ілюзія таго, што гэта вельмі мала і грошы ён зможа лёгка вярнуць.

Дадаткова, будзе забаронена ў аднабаковым парадку змяняць адсоткавыя стаўкі і (або) парадак іх вызначэння па дамовах мікрапазыкі, штрафныя санкцыі і тэрміны дзеяння дамоваў. Будзе забаронена прымяняць штрафныя санкцыі за датэрміновае вяртанне мікрапазыкі. Гэта значыць, калі чалавек возьме 500 тысяч, прыйдзе дадому і тут жа перадумае, то вярнуць ён іх зможа, заплаціўшы адсоткі толькі за адзін дзень. Да таго ж, Нацбанк установіць гранічныя сумы, якія насельніцтва зможа заняць у гэтых кантор.

Фото: photo.bymedia.net