Вячаслаў Швед: Маё звальненне - помста за кнігу

Доктар гістарычных навук Вячаслаў Швед, якога фактычна звольнілі з Гродзенскага дзяржуніверсітэта імя Янкі Купалы, звярнуўся з адкрытым лістом да калег.

Тэкст ліста Вячаслаў Швед апублікаваў у «Фэйсбуку»:

«Шаноўныя калегі!

У канцы сакавіка 2013 скончыўся мой кантракт на пасадзе загадчыка кафедры і мне прапанавалі перайсці на пасаду прафесара. Я прайшоў усе патрэбныя працэдуры. Конкурсная камісія, прааналізаваўшы маю працу за апошнія 5 гадоў, адзінагалосна рэкамендавала маю кандыдатуру да ўдзелу ў конкурсе на радзе ўніверсітэту. 1 красавіка 2013 г. на радзе ўніверсітэту адбылося галасаванне. Вынікі яго (30 – «за», 41 – «супраць») відавочна сфальсіфікаваныя.

Так галасаваць людзі, якія мяне добра ведаюць, не маглі. Лічу, што ніякіх падстаў для такога выніку не было, бо за чарговыя 5 гадоў працы мной было надрукавана 28 навуковых і 3 навукова-метадычныя працы (у тым ліку з грыфам Міністэрства адукацыі). Я кірую дзяржбюджэтнай тэмай «Турыстычная ацэнка помнікаў гісторыі і культуры Панямоння». Удзельнічаў у некалькіх камерцыйных тэмах. Дапамог гарвыканкаму і ўніверсітэту атрымаць міжнародныя праекты, фінансаванне якіх ужо пачалося. Папулярызую гісторыю Гарадзеншчыны і яе турыстычныя рэсурсы.

Я працаваў з Вамі звыш 30 гадоў. За гэты час я прайшоў шлях ад асістэнта да загадчыка кафедры, абараніў кандыдацкую і доктарскую дысертацыі. Па маёй ініцыятыве была створана кафедра турызму, а затым і факультэт турызму і сэрвісу, на якім цяпер адныя з самых вялікіх конкурсаў сярод абітурыентаў. Кафедра ў 2012 г. дала прыбытак універсітэту на суму 286 млн руб. Дзякуючы маёй ідэі, універсітэт удзельнічае ў праекце праграмы «Трансграничное сотрудничество «Польша–Беларусь–Украина – 2007–2013» – «Повышение привлекательности трансграничного региона путём включения этнокультурных ресурсов в туристическую деятельность (акроним – Путешествие в этносказку)».

За 30 гадоў працы я маю наступныя навуковыя дасягненні: публікацыяў – усяго 287, сярод іх 4 манаграфіі, 10 кніг, 5 навучальных дапаможнікаў.

А таму ўпэўнены, што маё звальненне з’яўляецца палітычным рашэннем – помстай за выдадзеную кнігу «Гродназнаўства. Гісторыя еўрапейскага горада». Гэтая кніга была напісана па маёй ідэі, я стварыў калектыў аўтараў, кіраваў ім, напісаў больш за палову кнігі, рэдагаваў яе. Кніга была напісана па просьбе настаўнікаў Горадні, якія працавалі са школьнікамі па факультатыўнаму курсе «Гродназнаўства». Курс быў уведзены рашэннем сесіі гарсавету па ініцыятыве яго дэпутата А. Ласьмінскага, які ўхваліў і напісанне падручніка. Апошні быў выданы двума выданнямі ў Гарадзенскім універсітэце пасля двухгадовых хаджэнняў у аблвыканкам, які так і не знайшоў грошай на выданне. Затым толькі было здзейснена трэцяе выданне ў Вроцлаве, у друкарні Польскай акадэміі навук.

Абвінавачанні аўтараў у падпольным выданні такім чынам беспадстаўныя. Падкрэсліваю, што ў Польшчы выдадзена кніга, а не падручнік, у чым таксама абвінавачваюць аўтараў. Мы таксама мелі права выбраць храналагічны перыяд гісторыі Горадні, пра які і напісалі тэкст – да 1994 г., што ставяць нам у віну.

Паважаныя калегі, я не прашу Вашай дапамогі. Я хачу растлумачыць сваю пазіцыю і каб Вы ведалі, што я заўсёды пісаў свае творы, абапіраючыся на гістарычныя факты. За што сярод сваіх калег-гісторыкаў заслужыў прызнанне глыбокага і аб’ектыўнага гісторыка».