Беларусь здае пазіцыю Кітаю на ўнутраным рынку абутку

За апошні год у Беларусі значна ўпалі продажы абутку, у тым ліку айчыннай вытворчасці.

Ці змогуць беларускія фабрыкі супрацьстаяць імпарту?

Адна з апошніх прапаноў Мікалая Ладуцька на пасадзе кіраўніка Мінгарвыканкама была прапанова размясціць секцыі з беларускім абуткам у буйных сеткавых крамах сталіцы. Чыноўнік заявіў, што аб'ёмы продажу айчыннага тавару пастаянна зніжаецца: «Сітуацыя проста катастрафічная. Пры такой колькасці ўласных вытворцаў абутку аб'ём імпарту павінен знаходзіцца на ўзроўні 30-35%».

Цяпер ён перавышае 50%. У 2013 годзе ў гандлёвыя сеткі паступіла больш за 14 млн пар імпартнага абутку, на 1 жнівень 2014-га - больш за 10 млн, пішуць «Беларускія навіны».

Кітай абыходзіць Беларусь коштам і асартыментам

«Марка» штогод выпускае больш за 4 млн пар абутку. Блізу 60% тавару застаецца ў Беларусі. За апошні год, пацвярджае намесніца дырэктара ў маркетынгу Валянціна Умурзакова, значна ўпаў попыт. Яна мяркуе, што асноўная прычына - рост імпарту.

Гендырэктар «Белвесту» Юры Суманееў звяртае ўвагу, што ў еўрапейскіх краінах вытворцы абутку больш абаронены, чым у Беларусі:

«Такога засілля імпарту, як на постсавецкай прасторы, няма нідзе ў свеце. У ЕЗ існуе больш магутная мытная абарона. А да нас праз Казахстан і Расею тонамі ідзе кітайскі шырспажыў».

Сітуацыю на рынку змянілі таксама беларускія рытэйлеры абутку. Імкліва расце гандлёвая сетка «Мегатоп». Цяпер налічваецца 43 крамы і два дысконт-цэнтры.

«Крамы тыпу «Мегатоп» прызвычаілі пакупніка да кітайскага абутку, які каштуе ад 190 тысяч рублёў. Вядома, якасны беларускі тавар не можа канкураваць з такім коштам», - заявіў начальнік аддзела збыту «Белкелме» Руслан Быстрок.

Спецыялісты гарадзенскай фабрыкі «Нёман» падзяляюць гэтае меркаванне.

«У нас усе працуюць легальна, у адпаведнасці з санітарнымі нормамі і правамі працоўных. Мы не можам, як у Кітаі, прымусіць чалавека працаваць у тры змены. І на кітайскі заробак беларускія працоўныя не пагодзяцца», - кажа намеснік дырэктара па маркетынгу Таццяна Сысаева.

Аднак эксперт замежнаэканамічнай дзейнасці з Кітаем Кацярына Главінская адзначае, што інфармацыя аб нізкіх заробках у Кітаі не больш чым міф:

«Заробак у кітайскіх рабочых на абутковых фабрыках ад 500 да 1,5 тыс даляраў у месяц. Асноўная перавага тутэйшых вытворцаў - эфектыўная арганізацыя працы. Акрамя таго, кітайцы ўважліва адсочваюць тэндэнцыі моды, бо тут абуваюць увесь свет. І вытворчасці прыватныя - кожны бізнесовец перажывае за сваё прадпрыемства».

У крамах «Мегатоп» 15% асартыменту прывозяць з Віцебска, дзе знаходзіцца фабрыка кампаніі (гандлёвая марка Happy family).

Астатнюю абутак гандлёвая сетка імпартуе з Кітая, Індыі, В'етнама. Аднак у кампаніі адзначаюць, што распрацоўкай мадэляў займаюцца спецыялісты «Мегатоп».

«Згодна з агульнапрынятым сусветным стандартам, радзімай вытворцы ўважаецца менавіта тая краіна, дзе была праведзеная распрацоўка прадукту, - адзначаюць у кампаніі. - Пры выбары лакацыі для вытворчасці кіраўніцтва зыходзіла з неабходнасці максімальнага змяншэння сабекошту тавару без шкоды для яго якасці. Менавіта гэтым абумоўлена базаванне часткі вытворчасці кампаніі ў краінах Азіі. Пры гэтым увесь вытворчы працэс на месцы адбываецца пад пастаянным кантролем беларускіх тэхнолагаў».

Стрымліваць імпарт з Кітая ў беларускіх чыноўнікаў не атрымаецца, перакананая Кацярына Главінская.

«У прыватнага бізнэсу вельмі высокі цікавасць да кітайскай абутку. Тут нізкі парог для ўваходу на рынак. Скураны абутак адпускаюць ўсяго па 120 адзінак на мадэль, кожзам - мінімум 1000 адзінак».

Кацярына адправіла запыты на некалькі кітайскіх фабрык, каб даведацца, па якім кошце вытворца адпускае абутак аптавікам.

Імідж даражэй эканоміі

У «Белвесце» таксама быў невялікі досвед супрацоўніцтва з кітайскімі прадпрыемствамі. Распрацоўкай і тэхналагічным кантролем займаліся беларускія спецыялісты, але сам пашыў адбываўся ў Кітаі. Са слоў гендырэктара Юрыя Суманеева, гэта насцярожыла беларускіх пакупнікоў.

«Нашы пастаянныя кліенты, калі бачылі надпіс «Зроблена ў Кітаі», казалі: « Мы прыйшлі за «Белвест», а не Кітаем». Імідж даражэй, таму мы адмовіліся ад такога досведу».

«Марка» не першы год спрабуе знізіць кошт прадукцыі. У лінейцы «Оптыма» выпускаецца абутак з кожзама, які, са слоў вытворцы, закупляецца ў Галандыі і Італіі. З Кітая «Марка», як і большасць абутковых прадпрыемстваў, вязе фурнітуру, скуру і мех.

Сусветныя вытворцы абутку таксама аддаюць перавагу Кітаю.

«Немцы, італьянцы заказваюць пашыў ў Кітаі, але мадэлі распрацоўваюць еўрапейскія дызайнеры, кантралююць вытворчасць еўрапейскія канструктары, - тлумачыць Юрый Суманееў. - На сёння ўсё роўна, чыімі рукамі пашыты абутак. Важна, хто распрацоўвае дызайн, кіруе брэндам і кантралюе продаж».

Пры гэтым на рынку абутку прадпрыемствы канкуруюць ня столькі аб'ёмамі выпушчанай прадукцыі, колькі асартыментам.

«Абутак - спецыфічны тавар. Можна выпусціць мільён пар аднолькавых туфляў, але хто іх будзе купляць? - кажа гендырэктар «Белвеста». - Патрабавальныя пакупніцы не хочуць хадзіць у аднолькавых ботах, таму мы, па-першае, стараемся павялічыць мадэльны шэраг. А па-другое, пашыраць гандлёвую сетку, каб наш абутак быў прадстаўлены ў розных гарадах Беларусі і Расеі».

У беларускага абутку - свой спажывец

Са слоў таваразнаўцаў ЦУМа, у беларускага абутку ёсць свой пакупнік. Ва ўнівермагу прыкладна 70% айчыннага абутку і 30% імпартнага.

«Нам ніхто не навязвае, які абутак павінны быць на прылаўках, - патлумачыла супрацоўніца крамы. - Выбар заўсёды робіць пакупнік. Беларускім вытворцам трэба глядзець, якія мадэлі найбольш хадавыя, і рабіць упор на іх выпуск».

Намеснік дырэктара фабрыкі «Нёман» мяркуе, што беларускім вытворцам варта клапаціцца аб якасці і гэтым утрымліваць пастаянных кліентаў.

«Так, быў час, калі беларусы куплялі танны кітайскі абутак. Але калі ўбачылі, што праз месяц ён разлятаецца, зноў вярнуліся ў нашы крамы. У нас увесь абутак з натуральнай скуры. Беларускі пакупнік ведае, што такое якасны прадукт, таму мы робім на гэта акцэнт і не ўступаем у барацьбу з «аднаразовым асартыментам», - адзначыла Таццяна Сысаева.

Дарэчы, аб якасці. Са слоў гендырэктара «Белвесту», кітайцы часта эканомяць на тэхналогіях і матэрыялах, таму абутак дрэнна вентылюецца і надоўга захоўвае хімічны пах клею.

Кацярына Главінская кажа, што якасць прадукту - на сумленні кантралёраў: «Па сутнасці, Кітай ні за што не адказваюць пасля таго, як абутак сыходзіць з фабрыкі. Але гэта не значыць, што ўвесь абутак дрэннай якасці. Калі гэта сур'ёзная вытворчасць, то заказчык сочыць за выпускам на ўсіх этапах».

Са слоў супрацоўнікаў ЦУМа, пакупнікі здаюць па гарантыі і кітайскі, і беларускі абутак. А вытворцы не спяшаюцца дзяліцца лічбамі, колькі пар абутку ў месяц вяртаецца праз брак.

Беларускія фабрыкі не задавальняюць умовы гіпермаркетаў

Што тычыцца прысутнасці на паліцах буйных крам у Менску, то далёка не ўсіх вытворцаў задавальняюць умовы гіпермаркетаў.

Менеджэр сеткі ProStore адзначыла, што гіпермаркет прапаноўваў супрацоўніцтва «Марка», аднак вытворцу не задаволіла, што грошы за тавар магазін пералічвае пасля продажу, а нерэалізаваны тавар вяртае на фабрыку. «У нас няма складоў, каб усё гэта захоўваць», - растлумачылі ў ProStore.

Начальнік упраўлення гандлю і паслуг Мінгарвыканкама Ніна Емяльянава настойвае: «Усё, што робіцца ў Беларусі, павінна быць на прылаўках крам». І ўдакладняе, што згодна з пастановай Мінгандлю «Аб пераліках тавараў» у гіпермаркетах павінна быць прадстаўлены айчынны абутак, прычым больш за 20 жаночых, мужчынскіх і дзіцячых мадэляў.

«Мы гатовыя падтрымаць беларускіх вытворцаў, але цяпер такая канкурэнцыя, што трэба падумаць і аб зніжэнні коштаў», - заўважыла чыноўнік.