Аляксандр Ярашук: Улады ўзмацняюць напружанне паміж сацыяльнымі групамі

Улады знайшлі «люльку ў зубах».

Лукашэнка прыдумаў, як дапамагчы шматдзетным сем'ям - ён мяркуе, што пара павысіць у краіне стаўку падаходнага падатку з 12% да 13%. Старшыня Беларускага кангрэсу дэмакратычных прафсаюзаў (БГДП) Аляксандр Ярашук не згодны з такой пазіцыяй. Ён растлумачыў рэдакцыі сайта charter97.org, што калі забіраць грошы ў адных і аддаваць іншым, то гэта не толькі не прывядзе да паляпшэння дэмаграфічнай сітуацыі, але і паспрыяе нарастанню напружання паміж рознымі сацыяльнымі пластамі і, як следства, да яшчэ большай раз'яднанасці беларусаў.

- Ніхто не стане пярэчыць супраць таго, каб у нас палепшылася дэмаграфічная сітуацыя за кошт павышэння ўзроўню нараджальнасці. Але мне здаецца, што для гэтага знойдзены вельмі «арыгінальны» спосаб, я б сказаў, «знайшлі сякеру пад лавай». На самай справе, гэта задача дзяржавы, а не грамадзян. І перакладаць гэтую задачу на плечы грамадзян - гэта проста бессаромна. Трэба стымуляваць нараджальнасць і трэба знайсці гэтыя $10 тыс на трэцяе дзіця - так спыніце вы сваю авантурную практыку гэтых зусім вар'яцкіх і бессэнсоўных выдаткаў на палацы спорту, якія цяпер на асобных тэрыторыях, дзе яны былі пабудаваныя, уліваюцца ў велізарны мінус. Трэба спыніць праводзіць гэтыя нікому не патрэбныя святы ганарлівасці - усе гэтыя «Славянскія базары», «Дажынкі». І тады хопіць не толькі на трэцяе дзіця, але і на чацвёртае і на пятае.

- Людзі могуць быць незадаволеныя павелічэннем падаходнага падатку - і маюць рацыю...

- Так, з майго пункту гледжання, гэтая спроба абкласці працоўных чыншам ў 13% замест 12% выглядае цынічна з боку кіруючага рэжыму. Гэта не можа выклікаць у людзей нічога, акрамя незадаволенасці і фармавання негатыўнага стаўлення ў дачыненні да будучых бацькоў. Мэта, вядома, добрая, але вы ведаеце, куды бывае выбрукаваная такая дарога. Гэта як раз той выпадак.

- Як можна было б змякчыць гэтыя меры, каб не выклікаць гнеў людзей?

- У гэтым выпадку, весці пра гэта гаворку як пра мэту ўсяго народа недарэчна. Вось калі б грамадзяне краіны выказалі такое жаданне, ахвяраваць сваім дабрабытам, адным адсоткам падаходнага падатку - гэта было б лагічна. Але якая ў нас будзе ініцыятыва ад народа, калі ў нас такая грамадзянская супольнасць? Мы выдатна ведаем, у якім становішчы знаходзіцца насельніцтва, ягоны ўзровень даходаў. Больш таго, гэта не ўражвае на фоне коштаў на прадукты першай неабходнасці, якія ўжо вышэй чым не толькі ў Літве і Польшчы, але нават вышэй, чым у Нямеччыне! $600 - гэта не той узровень даходу, які можна ўважаць за дастатковы.

- Дзе на вашу думку трэба шукаць грошы?

- Краіна мае настолькі велізарны цяжар неэфектыўных расходаў, што шукаць трэба зусім у іншым месцы. Зусім не патрэбныя гэтыя спартыўныя аб'екты, залішняя марнатраўнасць і пампезнасць у правядзенні мерапрыемстваў, таксама надмерна ў нас разадзьмуты штат праваахоўных органаў - вось тут і трэба шукаць крыніцы, каб развязаць задачу з дэмаграфіяй, а не абцяжарваць у чарговы раз усіх працоўных краіны.

- Нядаўна мы размаўлялі з шматдзетнай маці, якая так і сказала: яна не хоча, каб рабавалі бюджэтнікаў і іпэшнікаў дзеля выплат для яе сям'і.

- Ваш прыклад наглядна паказвае, што народ мудрэйшы за сваю ўладу. Таму што яны ўжо пралічваюць наступствы. Калі б гэта былі нейкія добраахвотныя ахвяраванні, добраахвотна прынятая пастанова грамадзянскай супольнасці - была б іншая справа. Але ж дзяржава не зацікаўленая ў яе развіцці, наадварот, яна зацікаўленая ў яе атамізацыі, стварэнні сітуацыі, калі кожны сам па сабе.

Дзяржава ўскладняе і без таго нялёгкае існаванне грамадзян сваёй краіны, выклікаючы іх справядлівую незадаволенасць і ўносячы канкрэтнае напружанне паміж рознымі сацыяльнымі групамі.