Каму ў Беларусі па кішэні прыватныя дзіцячыя садкі?

Чаму прыватныя дашкольныя ўстановы не сталі сур'ёзным бізнэсам і ці варта наогул аддаваць дзіця ў дзіцячы сад?

Рост нараджальнасці звязаны з тым, што цяпер у рэпрадуктыўным узросце знаходзяцца людзі, якія нарадзіліся ў 1980-х, калі быў высокі працэнт дзяцей у краіне. А колькасць месцаў у беларускіх садках у мінулым годзе знізілася з 703 да 694 у разліку на тысячу дзяцей, піша «Заўтра тваёй краіны».

Тым не менш кансультант аддзела дашкольнай адукацыі Міністэрства адукацыі Юлія Кіслякова перакананая: дэфіцыту садоў няма, іх у краіне больш за чатыры тысячы. І паводле статыстыкі, дзіцячыя садкі наведвае 92,8% дашкольнікаў.

Аднак на форумах Байнэта бацькі наракаюць, што шукаць месца ў групе варта было б яшчэ да з'яўлення дзіцяці на свет, а ва ўстановах дашкольнай адукацыі раяць напісаць заяву адразу ж пасля нараджэння.

У Міністэрстве адукацыі парыруюць: проста ў густанаселеных раёнах-новабудоўлях садкоў мала.

Гэта прыводзіць да таго, што групы перапоўненыя: пры норме дваццаць дзяцей часта іх бывае больш за трыццаць. Пры гэтым плошча груп, разлічаная на пэўную колькасць, дзяцей, не павялічваецца, педагогі не могуць надаць дастаткова ўвагі кожнаму дзіцяці, узрастае рызыка частых захворванняў.

Мабыць, адзіным плюсам дзяржаўных дзіцячых садкоў з'яўляецца адносна невысокі кошт. У месяц бацькі плацяць 160-500 тысяч рублёў.

Сёлета ў краіне адкрыта сем новых дзяржаўных дзіцячых садкоў. У Міністэрстве адукацыі кажуць, што да снежня з'явіцца яшчэ тры. Але да сітуацыі, калі дашкольных устаноў адукацыі будзе дастаткова ў найбольш запатрабаваных рэгіёнах, пакуль далёка.

У такіх выпадках выбар у бацькоў невялікі: вазіць дзяцей у садкі, размешчаныя далёка ад дома або выбіраць прыватныя садкі і цэнтры для развіцця.

Чаму прыватныя дзіцячыя садкі не могуць замяніць дзяржаўныя?

Пытанне аб тым, што прыватныя дзіцячыя садкі могуць дапамагчы развязаць праблему дэфіцыту месцаў у дашкольных установах, актыўна абмяркоўваўся на выніковай калегіі Мінадукацыі яшчэ ў 2011 годзе, але з тых часоў нічога не змянілася: прыватных садкоў больш не стала, як зрэшты, і бацькоў, якія ў стане плаціць за іх.

Паводле дадзеных Міністэрства адукацыі, у Беларусі працуюць усяго дзесяць прыватных дзіцячых садкоў і педагагічных комплексаў. Сем з іх знаходзяцца ў Менску і прыгарадзе сталіцы.

У прыватных садках дзеці атрымліваюць больш увагі: дзіцячыя групы не перавышаюць 6-10 чалавек. Прыцягвае бацькоў вялікая колькасць альтэрнатыўных методык для развіцця, дадатковыя паслугі ў выглядзе наведвання басейна, вывучэння замежных моў, творчых і спартыўных заняткаў.

Але дазволіць сабе такія паслугі сярэднестатыстычная беларуская сям'я не ў стане - кошты на прыватныя дзіцячыя садкі ў сталіцы ад 400 да 1000 даляраў. І крыху менш у рэгіёнах - ад 250 даляраў.

Але і бацькі, якія могуць плаціць за прыватныя садкі, вымушаныя адмаўляцца ад такой перспектывы. Уладальнікі прыватных дашкольных устаноў прызнаюцца: вольных месцаў практычна няма, а ствараць новыя - бізнэсоўцам нявыгадна.

Сярод праблем, якія ёсць у працы дзіцячых садкоў - складанасці з атрыманнем крэдытаў. Напрыклад, крэдыт на рамонт узяць немагчыма.

Паніжальныя каэфіцыенты на арэнду памяшканняў - адзіная падтрымка прыватных дзіцячых садоў з боку дзяржавы. Між тым арэнда немаленькая, камунальныя плацяжы велізарныя. Мыццё, уборка, гатаванне - вельмі сур'ёзныя артыкулы выдаткаў. Для арганізацыі якаснага навучальнага працэсу таксама неабходныя дадатковыя сродкі.

Навошта дзіцяці дзіцячы сад?

Дзіцячы сад традыцыйна ўважаецца неабходнай прыступкай у падрыхтоўцы да навучання ў школе. Але некаторыя спецыялісты з гэтым не пагаджаюцца.

- Нельга сказаць адназначна, што наведванне дзіцячага сада павышае здольнасць дзяцей да адаптацыі ў школьным калектыве, - мяркуе педагог-псіхолаг Гарадскога клінічнага дзіцячага псіханеўралагічнага дыспансера Наталля Літвінка. - Шмат што залежыць ад індывідуальных якасцяў, ад прыхільнасці дзіцяці да бацькоў.

Стэрэатып аб неабходнасці дзіцячага сада для падрыхтоўкі да школы склаўся ў савецкі час. Тады амаль усе дзеці наведвалі сады, першакласнікі да пачатку навучальнага года былі знаёмыя паміж сабой, таму што пераходзілі калектыўна са старэйшай групы ў школу. І «хатнія» дзеці сапраўды з цяжкасцю адаптаваліся ў такіх першых класах - для групы яны былі чужымі. Цяпер расце колькасць бацькоў, якія выберуць альтэрнатыўныя формы падрыхтоўкі дзяцей да школы.

- Часцей за ўсё пастанаўляюць не аддаваць дзяцей у сады бацькі-лекары, псіхолагі і псіхатэрапеўты, - кажа Наталля Літвінка. - Магчыма, гэта звязана з большай інфармаванасцю або асабістым вопытам, з якім яны сутыкаюцца ў працы.

Дзецям усё ж неабходна зносіны з аднагодкамі, знаёмства з правіламі паводзін у грамадстве, пэўныя навыкі, якія бацькі не заўсёды могуць забяспечыць, кажуць псіхолагі. Яны рэкамендуюць адпраўляць дзяцей калі не ў дзіцячыя сады, то ў цэнтры для развіцця.