Дрэнныя навіны для Расеі: «нафтавая бурбалка» страчвае аб'ём

Кошт нафты ўпаў да самага нізкага за апошнія два гады ўзроўню.

Барэль гатунку «Брэнт» цяпер каштуе менш за 100 даляраў, перадае «Радыё Свабода».

«Сусветны кошт нафты ўпаў яшчэ ніжэй у панядзелак пасля таго як з'явіліся звесткі, што сведчаць аб слабым росце прамысловай вытворчасці і гандлю ў Кітаі, што выклікала неспакой наконт попыту на нафту», - піша газэта The Wall Street Journal, спрабуючы растлумачыць чарговае падзенне кошту. Гэтай прычыны, зрэшты, наўрад дастаткова, каб апраўдаць 17%-е зніжэнне кошту за апошнія тры месяцы, асабліва ўлічваючы крызісы на Блізкім Усходзе і ва Украіне. Прычым гэты сыходны вектар кошту выглядае больш устойлівым, чым чакалі аналітыкі. The Wall Street Journal падае звесткі, што прапанова нафты ад амэрыканскіх, ірацкіх і нават лібійскіх вытворцаў «затапіла» нафтавыя рынкі, у той час як попыт на іх прадукцыю амаль не расце. Фінансавыя гульцы страчваюць цікавасць да нафты, і калі гэта падзенне кошту здоўжыцца, то спадальная тэндэнцыя стане даміноўнай на нафтавым рынку, адзначае газэта.

На думку эканаміста Эдварда Хаджынса з даследчага цэнтра The Atlas Society, сітуацыя на рынку нафты можа сведчыць аб тым, што коштавая бурбалка пачала здзімацца:

- На працягу апошніх, скажам, пяці гадоў пасля фінансавага крызісу 2008 года шмат хто чакаў, што развіваныя краіны, перш за ўсё Кітай ды Індыя, вернуцца да вельмі высокага ўзроўню эканамічнага росту, з прычыны гэтага падвысіцца попыт на нафту ды іншыя энэргарэсурсы. У дадатак да гэтага, чакалася, што хранічная нестабільнасць у блізкаўсходнім рэгіёне, супрацьстаянне Расеі ды Украіны могуць прычыніцца да перапынкаў у пастаўках энэргарэсурсаў на сусветныя рынкі. У выніку кошт нафты стаўся неапраўдана завышаны, была зноў разадзьмутая коштавая бурбалка. Большасць гэтых негатыўных асцярог не матэрыялізавалася, а ў той жа час Злучаныя Штаты гэтак імкліва падвысілі сваю ўласную вытворчасць нафты, што, скажам, адмовіліся ад імпарту нафты з Заходняй Афрыкі. Да чыннікаў, якія негатыўна ўплываюць на кошт нафты, апошнім часам дадаўся яшчэ адзін - умацаванне даляра. Як чакаецца, Федэральная рэзервовая сістэма пачне ў не гэтак аддаленай будучыні пераход да ўздыму крэдытнай стаўкі, што ўзмоцніць даляр і аўтаматычна пацягне падзенне кошту нафту. Таму, на мой погляд, цяпер ужо можна гаварыць аб тым, што з нафтавай бурбалкі пачало выходзіць паветра. Яна наўрад лопне, гэты працэс, мабыць, будзе павольным, - мяркуе Эдвард Хаджынс з The Atlas Society.

Ці можна зрабіць, скажам, сярэднетэрміновы прагноз кошту нафту?

Пытанне Рычарду Эбэлінгу, прафэсару вайсковага каледжа «Цытадэль» у Паўднёвай Караліне:

- Калі казаць пра доўгатэрміновую пэрспэктыву, то шмат якія вытворцы і спажыўцы энэргарэсурсаў пільнуюцца думкі, што рост вытворчасці вуглевадароднай сыравіны ў Злучаных Штатах разам з павольным развіццём альтэрнатыўных крыніц энэргіі забяспечыць стабільнасць коштаў на энэргетычных рынках, нягледзячы на рост попыту ў развіваных краінах. Ёсць імавернасць таго, што кошт упадзе, нягледзячы на падвышэнне попыту, калі так званая «сланцавая рэвалюцыя» прычыніцца да большага росту вытворчасці, чым чакаецца. У кароткатэрміновай пэрспэктыве немагчыма выключыць моцныя скокі кошту нафты ў выніку непрадбачаных крызісных сітуацый, якія могуць стаць прычынай зрыву паставак нафты на сусветныя рынкі. Але паказальна, што ў гэтай сітуацыі, нягледзячы на цэлы набор трывожных навін з Блізкага Усходу, нягледзячы на расейска-ўкраінскі канфлікт, энэргетычны рынак паведамляе, што сістэма здабычы і паставак нафты застаецца надзейнай. Гэта значыць, на мой погляд, у сярэднетэрміновай пэрспэктыве можна чакаць альбо захавання кошту на цяперашнім узроўні, альбо яго зніжэння.

- Прафесар Эбэлінг, за апошнія гады было нямала прадказанняў, што падзенне кошту нафты неўнікнёнае, і гэта прычыніцца да сур'ёзных негатыўных наступстваў для Расеі. Аднак пакуль гэтыя прагнозы былі няслушныя. Ці можа Крэмль разлічваць на тое, што кошт энэргарэсурсаў застанецца ў прымальным для яго дыяпазоне?

- Застаецца фактам тое, што расейскі бюджэт надзвычай залежыць ад даходаў ад экспарту энэргарэсурсаў. У 2014 годзе Расея ўжо павінна збалансаваць свой бюджэт з дэфіцытам. Гэты дэфіцыт параўнальна невялікі, але тым не менш Масква ўжо не можа дазволіць сабе выкарыстоўваць зніжэнне экспарту энэргарэсурсаў у якасці інструмэнта ціску на сваіх суседзяў. Ёй самой давядзецца расплачвацца за такія дзеянні. Адзінае, што можа прычыніцца да росту кошту нафты ў агляднай будучыні, - сур'ёзны канфлікт на Блізкім Усходзе, які пагражае нармальнай пастаўцы нафты на сусветныя рынкі. З іншага боку, апошнім часам усё больш гаворыцца аб магчымым калапсе рынку нерухомасці ў Кітаі, ад якога ў вялікай меры залежыць эканамічны рост у КНР. Гэта напэўна прычыніцца да падзення попыту на нафту. Словам, ва ўсіх гэтых сцэнарах занадта шмат невядомых для таго, каб зрабіць ясны прагноз.