Прафесар Зубаў: Украіна выступае магільшчыкам рэжыму Пуціна

Ва ўсім адбываецца абсалютны абвал палітыкі Расеі.

Вярхоўная Рада Украіны 16 верасня на закрытым пасяджэнні прыняла закон аб адмысловым статусе некаторых рэгіёнаў у Данецкай і Луганскай абласцях. Згодна з дакументам «асаблівы парадак самакіравання» ўсталёўваецца на тры гады з часу прыняцця закона. Чым абернецца гэтая пастанова для Украіны і Расеі, распавёў у інтэрв'ю выданню «Гордан» доктар гістарычных навук, прафесар МГИМО Андрэй Зубаў.

- Андрэй Барысавіч, прыняты ўкраінскім парламентам закон аб адмысловым статусе некаторых тэрыторый выклікаў неадназначную рэакцыю ва ўкраінскім грамадстве. Па-вашаму, ад гэтага закона выйграе Украіна ці Расея?

- Закон аб асаблівым статусе - вымушаны кампраміс. І, увогуле, я думаю, у гэтай сітуацыі гэта правільны кампраміс, таму што ён мае дачыненне не толькі да Украіны, але і да Расеі. Справа ў тым, што Украіна ваяваць з Расеяй не магла, а Расея была гатовая доўжыць вайну на Украіне. Хаця санкцыі рабілі сваю справу, гібель рускіх жаўнераў выклікала шок у грамадстве, эканоміка руйнавалася. Расея вайну весці хацела, але не магла больш. Расея ваяваць не магла па адной прычыне, Украіна ваяваць не магла па іншай прычыне. У гэтай сітуацыі неабходны, вядома, кампраміс.

- Але ўсё ж расейская тэлевізія голасна трубіць пра сваю перамогу ў сувязі з прыняццем гэтых законаў. Ці так гэта? І не можа гэтая перамога на самай справе апынуцца піравай?

- Гэта часовы мір на 3 гады. Я думаю, гэта вельмі правільна. Для Украіны гэта добрая магчымасць ізаляцыі ад сепаратысцкага радыкалізму і магчымасць пабудаваць на Украіне тую мадэль грамадства, якая, у рэшце, будзе прывабнай і для насельніцтва гэтых абласцей. А вось для Расеі наяўнасць такіх двух анклаваў на яе мяжы - вельмі небяспечная рэч для цяперашняй улады, таму што гэта будзе правы радыкалізм, які больш ідэйны, хоць і шалёны, але ідэйны, у адрозненне ад цяперашняй клептакратычнай улады Пуціна і ягонага атачэння. І ён будзе вельмі небяспечны для рэжыму Пуціна. Ён небяспечны тым, што гэтыя людзі, заражаныя ідэямі крайняга нацыяналізму, таго, што Расея павінна быць вялікай імперыяй. А гэта зусім не адказвае інтарэсам пуцінскай эліты, якая, увогуле, выкарыстоўвае ўсе гэтыя лозунгі толькі ў прыкладных мэтах, каб самім спакойна панаваць і ўзбагачацца. А тут на яе будуць рабіць ціск такія квазінезалежныя анклавы. Ужо цяпер у рускім грамадстве, на жаль, той жа Стралкоў вельмі папулярны. Ён герой для вельмі многіх, а Пуцін - гэта не герой. Гэта будзе для Украіны стваральны фактар.

Ад таго, што вайна спынілася, можна ўсе сілы кінуць на аднаўленне краіны, прычым не толькі эканамічнае, але, у першую чаргу, і сацыяльна-палітычнае, на інтэграцыю з Еўразвязам, вядома ж, з NATO, на пераўзбраенне войска. А для Расеі наяўнасць гэтых анклаваў будзе разбуральнай. І, акрамя ўсяго іншага, не трэба забываць, што іх трэба будзе карміць. Гэта будуць датацыйныя рэгіёны, прыйдзецца забяспечыць людзей усім, а гуманітарны канвой будзе пастаянна туды ездзіць. Так што гэта для Расеі з яе стагнуючай эканомікай вельмі цяжкі час.

- І, тым не менш, рыторыка ў абмеркаванні гэтага закона кажа пра раскол ва ўкраінскай палітычнай эліце....

- Трэба мець на ўвазе, што адной з мэтаў Пуціна, учора я не раз гэта чуў у нашай палітычнай эліце падчас дыскусій, з'яўляецца з дапамогай гэтага пагаднення раскалоць украінскае грамадства і пасеяць недавер да Пятра Парашэнкі. Што ён, быццам бы як, калабарацыяніст, што ён супрацоўнічае з Расеяй, ён здае Украіну і г.д. Гэта адна з мэтаў - стварыць вобраз ворага праз супрацоўніцтва з ворагам.

- Гэта значыць, іншымі словамі, вайсковых мэтаў ва Украіне Расея не дамаглася і цяпер спрабуе раскладаць нас знутры.

- Імкнуліся, каб Украіна не пайшла ў ЕЗ і NATO - у выніку Ўкраіна пайшла ў ЕЗ і NATO. Імкнуліся, каб NATO не наблізілася да межаў Расеі - у выніку NATO набліжаецца да межаў Расеі. Не толькі ва Украіне, але і ў Фінляндыі, і ў Швецыі, у Прыбалтыцы і ў Польшчы ўводзяцца натаўскія войскі. Гэта значыць мэты не дасягнутыя. Імкнуліся зноў аднавіць такі калабарацыянісцкі, тыпу Януковіча, рэжым ва Украіне - і не атрымалася. Прайшлі дэмакратычныя выбары прэзідэнта, з'явілася моцная і адказная фігура Пятра Парашэнкі. Цяпер пройдуць выбары ў Раду. Спадзяюся, яны таксама дададуць легітымнасці ўкраінскаму грамадству. Гэта значыць ва ўсім абсалютны абвал рускай палітыкі, і стварэнне луганскага і данецкага анклаваў, якія будуць існаваць некалькі гадоў, - гэта чарговая няўдача расейскай палітыкі. І наогул, у мяне такое ўражанне, што гэты працэс, які адбываецца паміж Украінай і Расеяй, знамянальны тым, што Украіна, сама таго не жадаючы, выступае магільшчыкам рэжыму Пуціна ў Расеі.