Янка Запруднік: «Трэба жыць і спадзявацца»
1- 29.06.2016, 9:46
- 22,259
28 чэрвеня ў Менску адбылася сустрэча з гісторыкам, дзеячам беларускай эміграцыі Янкам Запруднікам.
Янка Запруднік разам з жонкай пару тыдняў таму назад прыехаў у Беларусь, каб пабачыць родных. За паўтара тыдня яны праехаліся па Палессі, адкуль родам з Жыткавіцкага раёна жонка Надзея Рагалевіч-Запруднік, наведалі Мір - там нарадзіўся сам Янка Запруднік.
І вось у канцы мінулага тыдня яны вярнуліся ў Менск, каб узяць удзел у прэзентацыі кнігі «Кантакты», складзенай на аснове лістоў, якія цягам некалькіх дзесяцігоддзяў адпраўлялі беларусы ў Нью-Ёрк Янку Запрудніку. Складальнікамі кнігі з'яўляюцца Наталля Гардзіенка і Лявон Юрэвіч, нагадвае nn.by.
Давялося нават прынесці дадатковыя крэслы з чытальных залаў і калідораў.
Вяла прэзентацыю Наталля Гардзіенка. Са словамі віншавання, успамінамі выступілі доктар Адам Мальдзіс, дырэктар Беларускага архіва-музея літаратуры і мастацтва Ганна Запартыка, пісьменнік Уладзімір Арлоў, даследчык Валерый Герасімаў.
З віншаваннямі выступілі гісторык Леанід Лыч, унучка Якуба Коласа Марыя Міцкевіч.
Першы кіраўнік незалежнай Беларусі Станіслаў Шушкевіч павіншаваў героя прэзентацыі з кнігай і нагадаў пра 25-годдзе незалежнай Беларусі.
На прэзентацыю прыйшлі праваабаронца Алесь Бяляцкі, мастакі Аляксей Марачкін, Мікола Купава, Алесь Шатэрнік, былы міністр культуры Анатоль Бутэвіч, пісьменнік Леанід Маракоў. Былі Мікалай Статкевіч і Марына Адамовіч, выдавец Зміцер Санько, прыехала з Канады пісьменніца Вольга Іпатава.
Сам Запруднік быў нешматслоўны, дзякаваў за віншаванні, а таксама падзяліўся ўражаннямі ад наведвання Беларусі.
«Апошнім часам шмат кажуць пра дзве душы беларуса, ці пра яе дваістасць. Я, прыехаўшы сюды праз тры гады, пачаў думаць. Душа беларуса мае два аспекты. Адзін - пакутніцтва, другі - надзеі.
Пакутніцкая душа, прыехаўшы сюды, адчувае боль, бо яна не чуе музыкі беларускай мовы з вуснаў дзяцей.
Але непаражальная, супраціўная цяжкасцям душа - ёсць аспект надзеі, і ён падахвочвае нас працаваць, прыкладаць намаганні ў надзеі, што гэтыя намаганні не марныя».
Запруднік працытаваў верш Наталлі Арсенневай «Трэба жыць», напісаны ў 1943 г:
Варта жыць, варта вечна чагось спадзявацца, чуцца часткай Айчыны малой, а жывой.
«Гэта адчуванне быць «часткай Айчыны» падахвочвае нас працаваць, прыкладаць намаганні ў надзеі, што гэтая праца не бясплодная, не беспаспяховая, яна прынясе плён», - рэзюмаваў ён.
«Мне журналісты Белсата, - прадоўжыў Запруднік, - задалі пытанне: « Што вы тут адчуваеце, што бачыце новага?». Я коратка сказаў, што мы бачым шмат новага, добрага, але чуем шмат нядобрага, у параўнанні з прыездам тры гады таму, чуем і аб зніжэнні заробкаў, праблемах з працаўладкаваннем».
Афіцыйна прэзентацыю меркавалі скончыць а 20.00, але потым больш за гадзіну госці прэзентацыі стаялі ў чарзе за аўтографам. Былі таксама шматлікія інтэрв'ю, адказы на пытанні, фота на памяць, панавала спакойная і нязмушаная атмасфера.
Янка Запруднік сказаў, што вернецца ў Амерыку з надзеяй, што ягоная дзейнасць запатрабаваная на радзіме.