У Мясніковіча здалі нервы

Кіраўнік «савета рэспублікі» адчытаў амбасадара Туркменістана.

Менск вельмі занепакоены працяглым невыкананнем туркменскім бокам узятых на сябе фінансавых і іншых абавязацельстваў у будаўніцтве Гарлыкскага горна-абагачальнага камбіната, заявіў старшыня «савета рэспублікі» Нацыянальнага сходу Беларусі Міхаіл Мясніковіч на сустрэчы з паслом Туркменістана Назаргулы Шагулыевым.

«У якасці асобы, упаўнаважанай Лукашэнкам забяспечваць куратарства за ходам будаўніцтва Гарлыкскага горна-абагачальнага камбіната ў Туркменістане, Мясніковіч выказаў крайнюю занепакоенасць у сувязі з працяглым невыкананнем туркменскім бокам узятых на сябе фінансавых і іншых абавязацельстваў у рэалізацыі названага праекта», - гаворыцца ў паведамленні, размешчаным на афіцыйным сайце «савета рэспублікі».

«Было падкрэслена, што гэты фактар, а таксама шматлікія перашкоды, у тым ліку суб'ектыўнага характару, з якімі сутыкаюцца беларускія будаўнікі, негатыўна ўплываюць на ход будаўніцтва», - адзначаецца ў паведамленні.

«Старшыня савета рэспублікі падкрэсліў неабходнасць ужывання Ашхабадам шэрагу неадкладных захадаў у мэтах паспяховага завяршэння будаўніцтва камбіната», - паведамляе прэс-службе.

Як паведамляюць Альтэрнатыўныя навіны Туркменістана, генеральны падрадчык будаўніцтва Гарлыкскага горна-абагачальнага камбіната ААТ «Белгархімпрам» (Беларусь) ужо трэці месяц не выплачвае сваім работнікам заробак, прычым гэта тычыцца як мясцовых спецыялістаў, так і беларускіх. Крыніцы паведамляюць пра рэжым жорсткай эканоміі на будпляцоўцы нібыта таму, што ў фірмы «вычарпаныя ўсе фінансавыя ліміты». Беларускіх спецыялістаў спрабуюць пераканаць, што ў затрымках вінаваты туркменскі бок, які не пералічыў чарговую рату, і «пасля святаў» [маецца на ўвазе Курбан-байрам] запазычанасці будуць ліквідаваныя. Аднак і свята прайшло, і заробкаў як не было, так і няма.

«Жорсткая эканомія адбіваецца і на выплатах камандзіровачных беларускім спецыялістам: нашы кантракты маюць на ўвазе, што мы прыязджаем на 2 месяцы, а фактычна з нас патрабуюць, каб мы заставаліся на 3 месяцы, але камандзіровачныя пераводзяць толькі за месяц працы», - паведаміў рэдакцыі АНТ на ўмовах ананімнасці адзін з замежных рабочых.

Акрамя гэтага, са словаў крыніцы, ААТ «Белгархімпрам» парушае Працоўны кодэкс Туркменістана, прымушаючы людзей працаваць па 12-16 гадзін на дзень, а ў табелі паказваюць 8 гадзін. Пры такім графіку работнікам прадстаўляецца ўсяго адзін выхадны дзень на месяц. Такая эксплуатацыя датычыцца, у большай ступені, мясцовых рабочых, але нярэдка і беларусаў.

«Мясцовыя работнікі маўчаць, інакш іх звольняць, а звальняюць іх дзясяткамі, - адзначыў крыніца. - Бывала такое, што людзі даходзілі да Ашхабада, маўляў, сем'і карміць няма на што, а потым ад скаржнікаў пазбаўляліся».

Нязручнасці дастаўляе і тое, што туркменскі бок выдае уязныя візы ўсяго на месяц, у сувязі з чым беларускія спецыялісты, асабліва тыя, што працуюць там стала, вымушаныя штомесяц выязджаць у суседні Узбекістан, бо грамадзянам Беларусі віза ў гэтую краіну не патрабуецца.

«Амаль кожны дзень сыходзяць аўтамабілі ў бок Фараба, людзі пераходзяць мяжу і з новым запрашэннем адразу вяртаюцца назад, а на туркменскай мяжы атрымліваюць новыя візы», - паведаміла крыніца АТН. Яна дадала, што гадавыя візы туркмены перасталі выдаваць прыкладна з сакавіка 2016 года, спасылаючыся на тое, што тэрмін здачы аб'екта - 31 сакавіка 2017 года.

Крыніцы АНТ упэўненыя, што да гэтага тэрміну падрадчык не ўкладзецца, ці аб'ект будзе здадзены «са значнымі недаробкамі».

Даведка

Туркменістан і Беларусь вясной пачалі падрыхтоўку да пуску асноўных і дапаможных участкаў Гарлыкскага горна-абагачальнага камбіната магутнасцю 1,4 млн тон калійных угнаенняў на год, які будуецца ў Лябапскім вілаяце (вобласці) на паўночным усходзе Туркменістана.

Комплекс будуецца на базе Гарлыкскага радовішча калійных соляў на плошчы больш за 100 га. Пуск у эксплуатацыю першага ў краіне аб'екта горна-хімічнай прамысловасці вызначаны на сакавік 2017 года.

ГАК будзе вырабляць штогод 0,6 млн тон грануляванага хларыду калія і 0,8 млн тонаў дробназярністага. У перспектыве новая вытворчасць дасць магчымасць не толькі поўнасцю забяспечыць патрэбнасці сельскай гаспадаркі краіны ў калійных угнаеннях, але і наладзіць іх экспарт у аб'ёме да 1 млн тон на год.

Рамачнае пагадненне паміж дзяржканцэрнам «Туркменхімія» і ААТ «Белгархімпрам» (Беларусь) аб будаўніцтве горна-абагачальнага комплексу для вытворчасці калійных угнаенняў было падпісанае ў 2009 годзе. У 2010 годзе беларуская кампанія атрымала кантракт на праектаванне і будаўніцтва ГАКа коштам больш як $1 млрд.

Паводле звестак геалагічных даследаванняў, тэрмін адпрацоўкі зацверджаных запасаў Гарлыкскага радовішча па першага тыпу якаснага складу руд складае 45 гадоў.