Жабрацкі заробак зробяць «камерцыйнай таямніцай»?

Звесткі аб заробку могуць стаць інфармацыяй, якая змяшчае камерцыйную таямніцу.

Цягам паўгода «дэпутаты» абдумаюць, якім чынам караць тых, хто парушыць «зарок маўчання», выдаўшы камерцыйную таямніцу працадаўцы, піша «Інтэрфакс».

Як вынікае з тэксту новага закона, інфармацыя аб заробку цалкам можа быць уключаная ў спіс звестак, якія складаюць камерцыйную таямніцу.

Працытуем артыкул 6 Закона РБ № 16-З «Аб камерцыйнай таямніцы» ад 5 студзеня 2013 года цалкам.

«Камерцыйную таямніцу не могуць складаць звесткі:

- якія змяшчаюцца ва ўстаноўчых дакументах юрыдычнай асобы, а таксама ўнесеныя ў Адзіны дзяржаўны рэестр юрыдычных асоб і індывідуальных прадпрымальнікаў;

- якія змяшчаюцца ў дакументах, што даюць права на выкананне прадпрымальніцкай дзейнасці;

- якія з'яўляюцца лекарскай, адвакацкай, банкавай, падатковай ці іншай ахоўнай законам таямніцай;

- аб нерухомасці, правах і абмежаваннях (абцяжараннях) правоў на нерухомасць, якія змяшчаюцца ў адзіным дзяржаўным рэгістры нерухомасці, правоў на яе і ўгод з ёю;

- аб складзе маёмасці дзяржаўных юрыдычных асоб і юрыдычных асоб, акцыі (дзелі ў статутных фондах) якіх належаць дзяржаве;

- аб выкарыстанні сродкаў рэспубліканскага і (або) мясцовых бюджэтаў;

- аб стане навакольнага асяроддзя, супрацьпажарнай бяспецы, санітарна-эпідэміялагічнай і радыяцыйнай абстаноўцы, бяспецы харчовых прадуктаў ды іншых чынніках, якія робяць або здольныя зрабіць негатыўнае ўздзеянне на бяспечнае функцыянаванне вытворчых аб'ектаў, бяспеку кожнага грамадзяніна і насельніцтва ў цэлым;

- аб падлеглых выплаце сумах падаткаў, збораў (мытаў) ды іншых абавязковых выплатах;

- аб колькасці і складзе работнікаў, аб варунках і ахове працы, аб паказчыках вытворчага траўматызму і прафесійнай захваральнасці, а таксама аб наяўнасці вольных месцаў (вакансій);

- аб запазычанасці наймальнікаў у выплаце заробку і ў спецыяльных выплатах;

- аб парушэннях заканадаўства і фактах прыцягнення да адказнасці за ўчыненне гэтых парушэнняў;

- аб умовах аўкцыёнаў (конкурсаў) для продажу аб'ектаў прыватызацыі і конкурсаў для перадачы належных Рэспубліцы Беларусь або яе адміністрацыйнай адзінцы акцый адкрытых акцыянерных таварыстваў у давернае кіраванне, у тым ліку з правам выкупу часткі гэтых акцый у выніку давернага кіравання, а таксама аб прададзеных аб'ектах прыватызацыі, аб умовах іх продажу і аб пакупніках;

- аб фінансавым стане асобы, падаваныя ў адпаведнасці з патрабаваннямі заканадаўства аб эканамічнай платаздольнасці (банкруцтве);

- іншыя звесткі, вызначаныя заканадаўчымі актамі».

Між тым, у праекце закона звесткі аб заробку ўваходзілі ў спіс інфармацыі, не падлеглай хаванню. Аднак у працэсе дапрацоўкі законапраекта гэтая норма была прыбраная.

Распрацоўнікі і парламентарыі актыўна абмяркоўвалі наступствы ўжывання будучага дакумента. У прыватнасці, закранулі пытанне надання наймальнікам права звальнення работнікаў за выдаванне камерцыйнай таямніцы.

Вядучы навуковы супрацоўнік Нацыянальнага цэнтра заканадаўства і прававых даследаванняў РБ Сяргей Лосеў растлумачыў, што ў Працоўным кодэксе і ў прыкладных формах працоўных умоў (кантрактаў) прапісанае патрабаванне да работніку захоўваць камерцыйную таямніцу наймальніка. Але, разам з тым, працадаўца не меў права звольніць чалавека, які выдаў сакрэты арганізацыі, бо такія падставы не прадугледжаныя Працоўным кодэксам. Таму законапраектам меркавалася ўнесці дадаткі ў Працоўны кодэкс.

Акрамя таго, з уваходам у дзеянне закона ў прапанаваных распрацоўнікамі варыянце працадаўца на законных падставах змог бы патрабаваць ад працаўніка кампенсацыі страчанай выгады ў судовым парадку.

Праз год ва ўжо прынятым законе гэтыя прапановы былі зрэалізаваныя. Засталося толькі ўпарадкаваць заканадаўчыя акты і пастановы ўрада ў адпаведнасці з патрабаваннямі новага дакумента. На гэта адводзіцца паўгода: Закон РБ «Аб камерцыйнай таямніцы» ўваходзіць у дзеянне праз шэсць месяцаў пасля афіцыйнага апублікавання.

Такім чынам, інфармацыя, якой, можа быць, і хацелася б падзяліцца з іншымі, можа стаць закрытай (вядома, калі так пастановіць працадаўца). А заробак - гэта балючае пытанне. Асабліва калі ўлічыць, як цяжка пад канец 2012 года ў Беларусі атрымлівалі «ўсярэдненую» суму ў $ 500. Калі праз паўгода працадаўца наважыць, што працаўніку не варта агучваць суму свайго заробку, ён гэта зробіць. А ў выпадку парушэння з'явіцца дадатковая магчымасць звольніць непажаданага падначаленага.