Масква не паддасца на шантаж Лукашэнкі

Расея не згодная на вылучаныя беларускім кіраўніком ўмовы экстрадыцыі Баўмгертнера.

Пра гэта піша выданне «Коммерсант» са спасылкай на ўласныя крыніцы.

Учора Лукашэнка фактычна запатрабаваў у ААТ «Уралкалій» выкуп за гендырэктара кампаніі Уладзіслава Баўмгертнера, які ўтрымліваецца пад хатнім арыштам па абвінавачванні ў крадзяжах у Менску. Экстрадыцыя ў Расею падследнага была ацэненая ў $100 млн. Крыніцы, знаёмыя з сітуацыяй, далі зразумець што ў Расеі не гатовыя на такіх умовах кампенсаваць нібыта нанесеную ім шкоду. Зараз, магчыма, лёс Уладзіслава Баўмгертнера, а яго завочна арыштавалі і ў Расеі, вырашыцца пасля змены ўласніка «Уралкалію».

Адвакат Юлій Тай, які прадстаўляе інтарэсы сенатара Сулеймана Керымава, які, па версіі беларускага боку, з'яўляўся арганізатарам махінацый на «Беларуськаліі», адзначыў, што Лукашэнка фактычна «запатрабаваў выкуп, што беспрэцэдэнтна для норм права». Па словах адваката, кампенсацыя выплачваецца «толькі пасля вынясення прысуду і ўступлення ў сілу рашэння суда, а нічога гэтага няма, а значыць, не павінна быць і ніякіх выплат». Як лічыць спадар Тай, каб зняць палітызаванасць у расследаванні, «справай павінны заняцца расейскія следчыя». Да ўчорашняга дня да гэтага ўсё і ішло.

Пасля перамоў, якія правёў з беларускім калегам генпракурор РФ Юрый Чайка, бакі сышліся на тым, што сітуацыя, якая склалася вакол Уладзіслава Баўмгертнера, будзе вырашацца ў рамках Менскай канвенцыі аб прававой дапамозе і прававых адносінах па грамадзянскіх, сямейных і крымінальных справах, заключанай краінамі СНД у 1993 годзе.

У адпаведнасці з ёй, Генпракуратура РФ атрымала 19 тамоў крымінальнай справы Уладзіслава Баўмгертнера, якія накіравала ў СКР. Правёўшы па іх даследчую праверку, камітэт распачаў у дачыненні да гендырэктара «Уралкалію» і былога першага намесніка ЗАТ «Беларуская калійная кампанія» Канстанціна Саладоўнікава крымінальную справу па ч. 2 арт. 201 КК РФ (злоўжыванне паўнамоцтвамі).

У рамках той жа Менскай канвенцыі і, відавочна, каб даказаць сур'ёзнасць сваіх намераў па справе «Уралкалію», СКР звярнуўся ў Басманны райсуд з хадайніцтвам аб арышце Уладзіслава Баўмгертнера. Суд яго задаволіў, пастанавіўшы, што гендырэктар «Уралкалію» будзе змешчаны пад варту адразу пасля таго, як яго экстрадуюць у Маскву. У СКР разлічвалі, што адпаведнае рашэнне будзе прынята да заканчэння тэрміну двухмесячнага менскага арышту прадпрымальніка, аднак цяпер стала зразумела, што ён можа быць падоўжаны аж да атрымання Лукашэнкам кампенсацыі.

Крыніца, знаёмая з сітуацыяй, адзначае, што беларускія ўлады ўжо неафіцыйна прапаноўвалі «Уралкалію» выдаць Уладзіслава Баўмгертнера ў абмен на выплату шкоды ў $100 млн. Для кампаніі гэта параўнальна невялікія грошы, і яна магла б іх заплаціць, калі была б знойдзеная прымальны схема, напрыклад, у якасці закладу. Аднак выплачваць непасрэдна шкоду значыла б прызнаць сваю віну і пацвердзіць абвінавачванні, прад'яўленыя Уладзіславу Баўмгертнеру і астатнім топ-мэнэджэрам, так што кампанія на гэта не пайшла.

Некалькі крыніц упэўненыя, што цяпер гендырэктара «Уралкалію» вызваляць толькі пасля змены асноўнага ўласніка кампаніі. Пры гэтым на дадзены момант гэты працэс спыніўся, так як Сулейман Керымаў прызначыў за свой пакет у 21,75% акцый «Уралкалію» кошт нашмат вышэй рынкавага, заплаціць які не гатовы ні адзін з прэтэндэнтаў. Па словах аднаго з суразмоўцы, «у тых, хто гатовы купіць долю спадара Керымава, на дадзены момант няма патрэбнай сумы». Яны, як адзначае іншая крыніца, разлічвалі на падтрымку дзяржбанкаў, аднак там ім гатовыя даць толькі палову сумы. Як адзначае суразмоўца, цяпер пытанне аб змене асноўнага ўладальніка вытворцы можа быць адкладзена на некалькі месяцаў. Крыніцы лічаць, што цікавасць да актываў засталася ў структур бізнесмена Уладзіміра Когана. Акрамя таго, да прэтэндэнтаў могуць дадацца і Андрэй Мельнічэнка (уладальнік «ЕўраХіма») або Дзмітрый Мазепін (уладальнік «Уралхіма»). Зрэшты, на працягу некалькіх месяцаў сітуацыя можа памяняцца. Аднак гэтая сітуацыя не задавальняе Лукашэнку, які разлічваў аднавіць сумесны трэйдынг калію пасля змены саўладальніка «Уралкалію». «І падобнымі заявамі прэзідэнт рэспублікі спрабуе прыспешыць расейскі бок», - адзначае крыніца.

У сувязі з гэтым Лукашэнка сам пачаў шукаць пакупнікоў на долю Сулеймана Керымава. «Ведаю Міхаіла Гуцарыева, але мы з ім праблему куплі не абмяркоўвалі. Толькі ў агульных рысах. Я яму кажу: Міхаіл, чаго ты не хочаш купіць?» - адзначыў Лукашэнка. Паводле яго слоў, Гуцарыеў абяцаў падумаць над магчымасцю падобнай здзелкі.

Нагадаем, кіраўнік «Уралкалію» Уладзіслаў Баўмгертнер быў затрыманы ў Менскім аэрапорце 26 жніўня пасля сустрэчы з прэм'ер-міністрам Беларусі Міхаілам Мясніковічам. Следчы камітэт Беларусі прад'явіў яму абвінавачанне па частцы 3 артыкула 424 КК Беларусі (злоўжыванне ўладай і службовымі паўнамоцтвамі). Санкцыя гэтага артыкула прадугледжвае пакаранне ў выглядзе пазбаўлення волі на тэрмін да 10 гадоў з канфіскацыяй маёмасці. Пасля абрання меры стрымання ён змешчаны ў следчы ізалятар КДБ Беларусі.

Фота: Sebastian Pirlet/Reuters