Маці лідчаніна, што праехаў Еўропу «на руках» пазбавілі дапамогі

Саша Аўдзевіч вярнуўся на радзіму і даведаўся: яго маму пазбавілі дапамогі догляду за інвалідам.

Асноўная прычына - за Сашам адсутнічаў догляд. Tut.by разбіраўся, што да чаго.

«Тое, што не было побач, не азначае, што не было дапамогі»

Зусім нядаўна мы пісалі, як у Нацыянальным аэрапорце сустракалі Сашу Аўдзевіч. Гэты хлопец перасоўваецца на інваліднай калясцы, мае першую групу інваліднасці, але змог ажыццявіць сваю мару: на ручным ровары ён дабраўся да Партугаліі. Увесь час падарожжа яго падтрымлівалі сотні людзей.

Вярнуўшыся на радзіму, у Ліду, Саша даведаўся, што яго маму пазбавілі дапамогі догляду інваліда першай групы - неўзабаве пасля яго ад'езду. Пра сітуацыю ён распавёў на сваёй старонцы на Facebook.

- Я не скарджуся, але як бы гэта вам сказаць: выказваю сваё поўнае неразуменне, - кажа Аляксандр Аўдзевіч. - Падчас маёй паездкі мама не хацела мяне хваляваць і нічога не казала. Я вярнуўся і даведаўся: пакуль я ехаў і збіраў грошы на цэнтр рэабілітацыі ў Лідзе, маёй памагатай адмовілі ў выплатах.

Саша разважае: дапамогу плацяць за дапамогу. Тое, што яго памочніцы не было побач у падарожжы, не азначае, што ён не адчуваў яе дапамогі.

- Яна заўсёды была на сувязі, пералічвала грошы для мяне на беларускую картку, калі гэта было неабходна. Была напагатове і, калі што здарыцца са мной у дарозе, - была гатовая тут жа прыехаць да мяне.

«Намагалі, каб я прыехала і напісала заяву, што не буду за ім даглядаць»

Дапамога догляду за інвалідам першай групы складае прыкладна 140 рублёў. Ганна Аўдзевіч да аварыі, у якую некалькі гадоў таму трапіў Саша, працавала на дзяржпрадпрыемстве. Каб даглядаць за сынам, прыйшлося звольніцца.

- Пасля Сашынага ад'езду я не атрымала дапамогу. На мае пытанні адказалі: раз сын з'язджае - трэба было ехаць з ім, даглядаць за ім у падарожжы. А раз не паехала – дапамога мне не паложана, - трохі збянтэжана распавядае Ганна. - Я кажу: так у нас і не было сродкаў на тое, каб аплаціць такую паездку дваім, як вы ўсё гэта сабе ўяўляеце? Ён жа не адпачываць ездзіў - ён зрабіў важную справу, прэзентаваўшы ва ўсіх гэтых краінах Беларусь. У адказ намагалі, каб я прыехала і напісала заяву, што не буду за ім даглядаць. З'ездзіла, падпісала... Раней ніколі не было такога, каб Саша ад'язджаў кудысьці на тры месяцы, таму я нават не ведала, што павінна кагосьці паведаміць...

Ганна Аўдзевіч дадае, што дапамога сёння для яе - адзіная крыніца даходу.

- Уладкавацца на нейкую падпрацоўку, атрымліваючы дапамогу, я не маю права. А магла б хоць прыбіральшчыцай падпрацоўваць па вечарах. Я не хачу ні на што скардзіцца, проста нейкія законы вуглаватыя.

Сёння Ганна Аўдзевіч ездзіла падаваць дакументы, каб аформіць дапамогу нанова.

- Калі шчыра, то трошкі і крыўдна. Пра Сашу кажа ўся Беларусь, ён здзейсніў вялікі ўчынак. А мне сёння кажуць: напісаць заяву вы маеце права, але атрымаеце вы зноў дапамогу ці не - гэта мы яшчэ паглядзім.

Сацабарона: «Догляд за інвалідам першай групы павінен быць цэлы дзень»

У аддзеле пенсій і дапамог упраўлення працы, занятасцi i сацыяльнай абароны Лідскага райвыканкама з прэтэнзіямі не згодныя.

- Згодна з палажэннем, дапамога догляду выплачваецца асобам, якія ажыццяўляюць пастаянны догляд. Гэта дапамога іншым асобам у ажыццяўленні адной або некалькіх нерэгулюемых патрэбаў: апрананне, абуванне, кармленне, дапамога ў вядзенні асабістай гігіены, фізіялагічных адпраўленняў і гэтак далей, - кажа начальнік аддзела Ірына Тарасенка. - Калі ён не знаходзіўся побач з мамай такі працяглы час, то дапамога не можа выплачвацца, бо догляд не ажыццяўляўся. Яго няма…

Ірына Тарасенка сцвярджае: дапамога догляду вызначаная тым, хто побач цэлы дзень.

- Акрамя гэтага, яго мама яшчэ і працавала. Гэта парушэнне нормаў становішча. Гэта значыць па дапамозе пераплата была. Дапамога выплачваецца беспрацоўным людзям, якія маюць магчымасць сапраўды ажыццяўляць догляд, - заключае Ірына Тарасенка.

Апошні момант Ганна Аўдзевіч тлумачыць.

- Так, было за год дзён дзесяць афіцыйнай працы... Не думала, што гэта такі істотны момант. Так я за тыя дні яшчэ павінна 800 тысяч аддаць у сацабарону. Сёння многія, хто даглядае за інвалідамі, вымушаныя падпрацоўваць хоць дзесьці - хтосьці на рынак ідзе гародніну перабраць, хтосьці яшчэ кудысьці, многія не афармляюцца, таму што баяцца... сёння дапамога догляду інвалідаў - ніжэй пражытачнага мінімуму, чаму ж нельга падпрацоўваць? Але наогул, ведаеце, усё абыдзецца. Галоўнае, што ў нас усё ў парадку, і я рада, што сын вярнуўся і з ім усё добра.

Офіс правоў людзей з інваліднасцю: «Калі чалавек задаволены доглядам і ў яго няма прэтэнзій - гэтага дастаткова»

У Сядзібе правоў людзей з інваліднасцю тлумачаць, што ёсць пастанова Саўміна, якая рэгулюе механізм догляду за людзьмі з інваліднасцю першай групы. Там адзначана, што паслуга па догляду павінна аказвацца сістэматычна.

- Але гэта нашы кіраўнікі разглядаюць своеасабліва. Яны прад'яўляюць неадэкватныя патрабаванні, - уважае каардынатар Офіса Сяргей Драздоўскі. - Напрыклад, што ў любы момант, калі б яны ні прыйшлі, памочнік павінен знаходзіцца ля гэтага чалавека, што ён ледзь не працоўныя гадзіны павінен быць побач з гэтым чалавекам. Усё гэта глупства. Адзіным вызначальнікам дастатковасці і якасці працы з'яўляецца чалавек, за якім ажыццяўляецца догляд. Калі ён задаволены доглядам і не прад'яўляе прэтэнзій - гэтага больш чым дастаткова. Дадамо, што пастанова не прадугледжвае вычарпальны пералік работ і іх аб'ём, якія павінен выконваць памочнік.

Сяргей Драздоўскі дадае, што пастанова і так утрымлівае шэраг абмежаванняў.

- Напрыклад, людзі, якія ажыццяўляюць догляд, сёння не могуць разлічваць на паралельную працу, студэнтамі не могуць быць, - кажа ён. - І так створаны ўмовы, праз якія людзям з інваліднасцю практычна немагчыма знайсці памочніка. Такія сітуацыі, калі памочнікаў проста выключаюць са спісу, нічога не падаючы наўзамен, былі ў нас і ў Гарадзенскай вобласці, і ў Берасцейскай, і ў Гомельскай. Здаралася, і што да памочніка былі прэтэнзіі, калі падапечны выязджаў без яго за мяжу.