Што хавалі сакрэтныя дакументы ЦРУ пра Беларусь

Амерыканская выведка надавала нашай краіне важнае значэнне.

Цэнтральнае выведвальнае кіраванне ЗША ўчора адкрыла доступ да больш чым 12 мільёнаў старонак раней засакрэчаных дакументаў.

Партал tut.by адшукаў у архівах звесткі, якія тычацца размяшчэння атамнай зброі на тэрыторыі Беларусі, а таксама сакрэтных сховішчаў ядзерных боепрыпасаў і штабоў кіравання войскамі.

Кіраванне вайсковымі падраздзяленнямі вялося пры дапамозе камандна-штабных машын. Амерыканцы старанна адсочвалі іх перамяшчэнне і стараліся як мага больш даведацца пра абсталяванне, што знаходзіцца ўнутры.

Беларусі надавалася важнае значэнне ў вайсковым механізме СССР, тут размяшчаліся шматлікія знішчальныя і бамбардзіровачныя палкі, была размешчаная ядзерная зброя.

За ўсім гэтым уважліва сачылі амерыканскія спадарожнікі-шпіёны. З даклада можна даведацца, што, напрыклад, каля вёскі Вышка ў Гомельскай вобласці знаходзіўся сакрэтны склад з ядзернай зброяй.

Не было сакрэтам для амерыканцаў і знаходжанне ядзерных ракет пад Смаргонню, дзе размяшчаўся 428 гвардзейскі Чырванасцяжны Звенігародскі ракетны полк (в/ч 44 197), а дакладней, 3 дывізіён, узброены шахтавых пускавых установак з ракетамі Р-14У (па класіфікацыі МО ЗША і NATO — SS-5 Skean).

Сама шахтавая ўстаноўка атрымала назву «Чусовая». Фота гэтага аб'екта захоўваецца ў рассакрэчаным архіве.

Асаблівай увагай у амерыканскай выведцы карыстаўся Полацк з наваколлем. Сакрэтных дакладаў і здымкаў, зробленых у гэтым раёне, прысвечаны дзясяткі старонак архіва. Амерыканцы сачылі не толькі за перамяшчэннем на пазіцыі ракетных комплексаў, але і выявілі размяшчэнне вузла сувязі і бункера, дзе размяшчаліся спецыялісты.

У Полацку дыслакаваліся ракетныя комплексы «Піянер», з'яўленне апошніх занепакоіла вайскоўцаў краін NATO, і вельмі хутка новая савецкая ракета набыла вядомасць як SS-20. Комплекс размяшчаўся на шасі цягача МАЗ-547, далёкасць палёту ракеты складала блізу 5000 км, кругавое імавернае адхіленне ад мэты складала 450 м.

Ці здагадваліся амерыканцы, што пад Полацкам размяшчаецца элемент сістэмы «Перыметр» — комплекс «Горн» — сказаць складана. Многія старонкі дакладаў, прысвечаных сачэнню за ракетнымі сістэмамі, канфіскаваныя, а частка тэксту зафарбаваная чорным колерам.

«Горн» уяўляў сабой камандную ракету на базе БРСД «Піянер». Вядома, па меншай меры, аб адным падраздзяленні ракетных войскаў стратэгічнага прызначэння, на ўзбраенні якога стаяў комплекс «Горн» — 249-ы ракетны полк, дыслацыраваўся ў горадзе Полацк.

Цікава, што стартавыя пазіцыі савецкіх ядзерных ракет знаходзіліся таксама непадалёк ад мястэчка Дзісна. Дакументы дакладна апісваюць не толькі памер стартавай пляцоўкі, але і шляхі магчымага выхаду на пазіцыю.

Уважліва сачыла амерыканская разведка і за Паставамі. Аналітыкі ЦРУ вывучалі атрыманыя здымкі, параўноўвалі іх з выявамі пазіцый ракет пад Полацкам. Акрамя таго, ускрывалі ілжывыя пускавыя пляцоўкі і вылічвалі макеты ракетных комплексаў, закліканыя заблытаць замежную выведку.

У архіве ёсць дакументы па ўсіх ракетных частках, якія знаходзіліся ў Беларусі. Пад пастаянным кантролем былі аб'екты ў Ружанах, Лідзе, Мазыры і іншых гарадах. Ім прысвечаны сотні старонак рассакрэчаных дакладаў.