Як развіваліся падзеі пасля гібелі жаўнера ў Печах

Незалежныя СМІ выявілі жудасныя злачынствы ў беларускім войску.

Больш за дзесяць дзён назад стала вядома, што ў вайсковым гарадку ў Печах знайшлі цела вайскоўца. Справа аб гібелі жаўнера Аляксандра Коржыча атрымала моцны грамадскі рэзананс. Tut.by ўспамінае, як развіваліся падзеі.

5 кастрычніка. Асноўная версія — суіцыд, «прыкмет крымінальнага характару» не выявілі.

Інфармацыя аб гібелі вайскоўца ў адной з беларускіх вайсковых частак у журналістаў з'явілася 4 кастрычніка. Чытач паведаміў у рэдакцыю, што «ў вайсковым гарадку Печах у Барысаве знойдзены павешаным жаўнер тэрміновай службы».

На наступны дзень, 5 кастрычніка, з'явіліся першыя каментары Міністэрства абароны і Следчага камітэта.

У Мінабароны інфармацыю аб гібелі жаўнера пацвердзілі.

У СК паведамілі, што праводзяць праверку паводле факту смерці вайскоўца. Адзначаецца, што цела жаўнера знайшлі 3 кастрычніка ў склепе на тэрыторыі вайсковай часткі.

— Падчас правядзення агляду месца здарэння прыкмет крымінальнага характару следствам не выяўлена. Звесткі, атрыманыя ў выніку першапачатковых мерапрыемстваў, дазваляюць разглядаць у якасці асноўнай версіі суіцыд. Для вызначэння прычыны смерці прызначана судова-медыцынская экспэртыза, — адзначыла ў каментары журналістаў афіцыйная прадстаўніца УСК Менскай вобласці Таццяна Беланог.

10 кастрычніка. СК распачаў крымінальную справу праз дзедаўшчыну

Блізкія Аляксандра Коржыча не думаюць, што гэта быў суіцыд. Яны расказваюць, што хлопец неаднаразова скардзіўся на дзедаўшчыну ў частцы, яны звярнуліся з заявай у мясцовую пракуратуру. Родныя сцвярджаюць, што банкаўская картка Аляксандра знаходзілася ў прапаршчыка, які ёй нібыта разлічваўся, а тэлефон пасля гібелі хлопца знаходзіўся ў сяржанта.

10 кастрычніка СК паведаміў, што распачатая крымінальная справа. Такая пастанова прынятая паводле прыкмет складу злачынства, прадугледжанага ч.3 арт.443 (Парушэнне статутных правілаў узаемастасункаў паміж асобамі, на якіх распаўсюджваецца статус вайскоўца, пры адсутнасці дачыненняў падпарадкаванасці, якое пацягнула цяжкія наступствы) Крымінальнага кодэкса Рэспублікі Беларусь.

12 кастрычніка. Мінабароны абяцае, што вінаватыя ў гібелі жаўнера абавязкова будуць пакараныя

У гэты дзень у Мінабароны паабяцалі, што вінаватыя ў гібелі жаўнера абавязкова панясуць пакаранне. Акрамя таго, у міністэрстве распавялі, колькі крымінальных спраў праз здзекі распачыналася ў апошнія гады.

Так, паводле ўсіх фактаў парушэнняў статутных правілаў узаемастасункаў паміж вайскоўцамі (дзедаўшчынай), уключаючы тыя, якія не былі спалучаныя з гвалтам, распачатыя крымінальныя справы, у тым ліку ў 2014 годзе — 13, у 2015 годзе — 27, у 2016 годзе — 17, у 2017 годзе — 13.

У той жа дзень аб праверцы гібелі жаўнера Аляксандра Коржыча заявіла Генпракуратура.

Журналісты пагаварыў са сваякамі жаўнераў, якія раней гінулі ў вайсковых частках. Яны расказалі, як у іх выпадках таксама спачатку агучвалі версію «суіцыд», але ў выніку справы ўсё ж даходзілі да судоў.

Акрамя таго, 12 кастрычніка, была закрытая крымінальная справа паводле гібелі яшчэ аднаго жаўнера ў вайсковай частцы ў Печах. Цела Арцёма Басцюка выявілі ў канцы сакавіка, пазней распачалі крымінальную справу арт.443 «Парушэнне статутных правілаў». У разгар скандалу аб новай смерці ў вайсковай частцы бацькі Арцёма атрымалі дакументы аб тым, што справа закрытая, а вінаватых у смерці іх сына няма.

13 кастрычніка. СК паведамляе, што ногі жаўнера былі звязаныя, а на галаве надзетая цішотка

Многія звесткі, якія агучваліся раней у СМІ, пацвердзіліся.

Следчыя паведамілі, што труп Аляксандра Коржыча знайшлі ў пятлі з задняга рамяня. У дзяжурную частку Барысаўскага РУУС аб гэтым паведамілі ў 17.47 3 кастрычніка. Ногі жаўнера былі звязаныя шнурком, на галаве была надзетая цішотка.

Устаноўлена, што з 17 верасня Коржыч знаходзіўся ў медыцынскай роце на лячэнні з вострай рэспіратарнай інфекцыяй, яго выпісалі 26 верасня. Блізу 10.30 вайсковец суправадзіў яго ў медпункт №1. Невядома, дзе знаходзіўся Аляксандр Коржыч да таго, як знайшлі цела 3 кастрычніка.

СК разглядае некалькі версій паводле крымінальнай справы: давядзенне да самагубства, прычыны нестатутных дачыненняў і гвалту, забойства з асабістай непрыязнасці або карыслівых мэтаў, а таксама самагубства праз псіхалагічную траўму.

14 кастрычніка. Сайт з подпісамі за адстаўку міністра абароны заблакавалі «за спам». Стала вядома аб звальненнях і затрыманні

На ініцыятыву Мінабароны заблакаваны рэсурс Zvarot.by. Раней на гэтым сайце апублікавалі петыцыю з патрабаваннем адстаўкі міністра абароны Андрэя Раўкова. Вядома, што пад электронным зваротам падпісаліся блізу 11 тысяч чалавек.

На думку Мінабароны, з аднаго і таго ж электроннага адрасу на пошту міністэрства адпраўляўся спам. «На час правядзення праверкі» рэсурс заблакавалі.

«Акрамя таго, аналіз зваротаў, якія паступілі з сайта zvarot.by на паштовы сервер Міністэрства абароны, паказаў, што былі пазначаныя неісныя адрасы электроннай пошты адпраўніка і іх рэгістрацыйныя звесткі (прозвішча, імя, імя па бацьку і хатні адрас), — адзначалася ў паведамленні міністэрства. — Такім чынам, вакол гэтага здарэння (справа аб гібелі 21-гадовага жаўнера Аляксандра Коржыча. — Заўв. ) на аснове здагадак і чутак разгорнутая мэтанакіраваная кампанія дыскрэдытацыі Узброеных сіл».

Вядома таксама, што многія карыстальнікі, якія падпісалі петыцыю, атрымлівалі з адрасы Мінабароны лісты з просьбай пацвердзіць, што паведамленне адпраўлялі менавіта яны.

Гомельскія праваабаронцы 15 кастрычніка адзначалі, што сайт адкрыты, аднак доступу да яго няма і цяпер.

Сёння такі ж зварот даступны і на сайце petitions.by. Там цяпер ужо блізу 2600 подпісаў.

У гэты дзень стала вядома, што камандзіра вайсковай часткі, у якой служыў Аляксандр Коржыч, адхілілі ад пасады.

Пазней афіцыйная прадстаўніца СК Юлія Ганчарова пацвердзіла, што паводле справы аб гібелі жаўнера затрымалі двух сяржантаў і прапаршчыка.

Увечары таго ж дня ў Мінабароны ўдакладнілі колькасць адхіленых ад пасад, а таксама заявілі пра звольненых з Узброеных сіл.

«Загадам міністра абароны Беларусі за невыкарыстанне вычарпальных захадаў для падтрымання статутнага парадку адхіленыя ад пасадаў пяць службовых асоб 72-га Аб'яднанага навучальнага цэнтра, уключаючы камандзіра вайсковай часткі, дзе праходзіў службу вайсковец. Чацвёра вайскоўцаў службовых асоб звольненыя з шэрагаў Узброеных сіл», — распавёў АНТ начальнік управы інфармацыі Міністэрства абароны Уладзімір Макараў.

15 кастрычніка. Бацькі кажуць аб здзеках

Святлана Коржыч, мама загінулага жаўнера, расказала больш падрабязна пра сына і ягоную службу ва Узброеных сілах.

Бацькі вайскоўцаў наведвалі сыноў у Печах, а журналісты спрабавалі даведацца, што адбываецца ў вайсковай частцы пасля гібелі жаўнера.

16 кастрычніка. Тры жаўнеры з Печаў у Навінках, расследаванне справы Арцёма Басцюка адноўленае

Стала вядома, што цяпер у Рэспубліканскім навукова-практычным цэнтры псіхічнага здароўя знаходзяцца тры жаўнеры з вайсковай часткі ў Печах. Сярод іх ёсць жаўнер, які распачаў спробу суіцыду напярэдадні гібелі Аляксандра Коржыча.

— Сапраўды, на лячэнні ў Навінках цяпер знаходзяцца тры чалавекі, у тым ліку маладзён, які напярэдадні гібелі вайскоўца (Аляксандра Коржыча. — Заўв.) спрабаваў учыніць самагубства, але спроба была папярэджаная службовымі асобамі 72-га гвардзейскага аб'яднанага навучальнага цэнтра. І было выяўлена, што да службы ў войску ён чатыры разы спрабаваў учыніць суіцыд, што было ўтоена сваякамі, як ні сумна гэта прызнаваць, — пракаментаваў журналістам Уладзімір Макараў, прэс-сакратар галоўнай управы ідэалагічнай працы Мінабароны. — Акрамя таго, пасля вясновага прызыву вайсковым міністэрствам было выяўлена, што 3,5% жаўнераў знаходзіліся на ўліку ў псіхіятра.

Раней у СМІ з'яўлялася інфармацыя, што жаўнер, які знайшоў цела Коржыча, таксама трапіў у РНПЦ у Навінкі. Мінабароны гэта не пацвердзіла.

Расследаванне паводле крымінальнай справы аб здзеках (пра загінулага вясной у Печах Арцёма Басцюка) аднавілі. Пра гэта журналістам паведаміла маці жаўнера.

Родныя жаўнера звязваюць такі паварот падзей з тым, што цяпер адбываецца ў СМІ пасля гібелі Сашы Коржыча.

— Калі мы ў чацвер увечары атрымалі дакументы, што справа закрытая, наступіла такая пустэча...Паўгода ішло расследаванне, мы называлі канкрэтныя прозвішчы, — распавяла журналістам маці загінулага жаўнера.