Інфляцыя разаграваецца «камуналкай», бензінам і гароднінай

Улады перасталі стрымліваць спажывецкія кошты.

Спажывецкія кошты ў Беларусі за 10 месяцаў выраслі на 3,9%, у тым ліку у кастрычніку да верасня - на 1,2%. Гэта самы вялікі месячны рост з лютага мінулага года. Аднак такі рывок наўрад ці перашкодзіць укласціся ў прагнозныя паказчыкі інфляцыі да канца года.

Пасля некалькіх месяцаў стрымлівання кошты пачалі расці адразу на многіх пазіцыях, асабліва ў сферы паслуг і на харчовыя тавары. У той жа час базавы індэкс спажывецкіх коштаў, які выключаў змяненне цэн на асобныя тавары і паслугі, схільныя да ўплыву чыннікаў адміністрацыйнага і сезоннага характару, у кастрычніку 2017 года ў параўнанні з вераснем склаў 100,4%, са снежнем 2016 года - 102,6 %, піша Раман Куніцкі для «Эканамічнай газеты».

Спажывецкія кошты харчовых тавараў толькі ў кастрычніку павялічыліся на 1,3%, тады як з пачатку года - на 2,9%. Агулам прадукты харчавання і безалкагольныя напоі за месяц падаражэлі на 1,47%. Кошт мяса і мясапрадуктаў вырас на 0,04%, малака, малочных прадуктаў - на 1,08%, сыру - на 1,84%, масла - на 2,1%, алею (акрамя аліўкавага) - на 0,1%, алею аліўкавага - на 0,53%, мукі пшанічнай і кандытарскіх вырабаў - на 0,4%, хлебу і хлебабулачных вырабаў - на 0,68%, солі - на 0,43%, яек курыных - на 4,48%. У той жа час кошт рыбы і рыбапрадуктаў скараціўся за кастрычнік на 0,08%, цукру - на 2,08%, гарбаты - на 0,94%, кавы - на 1,15%, круп і бабовых - на 0,31%, макаронных вырабаў - на 0,68%.

Галоўнай крыніцай «харчовай» інфляцыі стала садавіна і гародніна. Агулам кошт яе павялічыліся за кастрычнік на 9,48%. Калі бульба сезонна патаннела на 10,45%, то кошты гародніны выраслі адразу на 37,3%, а садавіны - на 2,73%. Свежыя памідоры падаражэлі на 87,1%, агуркі - больш чым удвая, што ў выніку пераважыла гэтак жа сезоннае зніжэнне коштаў на моркву, капусту і буракі.

Кошты тытунёвых вырабаў павялічыліся за кастрычнік на 0,34%, на алкагольныя напоі - на 1,07%, у тым ліку на гарэлку - на 1,59%, а на піва - на 0,26%.

Кошты на нехарчовыя тавары ў кастрычніку агулам павялічыліся на 0,5%, а з пачатку года - на 2,7%. На асобныя таварныя групы кошты раслі па-рознаму і з рознымі тэмпамі - шмат у чым пад уплывам рынкавых чыннікаў. Так, за кастрычнік кошты адзення выраслі на 0,26%, тканіны і пражы - на 0,63%, мэблі - на 1,9%, дываноў і дывановых вырабаў - на 0,54%, тэкстыльных вырабаў - на 0,3%, тэлерадыётавараў - на 0,53%, электратавараў - на 0,47%, будматэрыялаў - на 0,1%, галантарэі - на 0,32%, медыкаментаў - на 0,37%, гадзіннікаў - на 0,56%, легкавых аўтамабіляў - на 1,63%, веласіпедаў і матацыклаў - на 0,89%, сінтэтычных мыйных сродкаў - на 0,62%, парфумерна-касметычных тавараў - на 0,67%, друкаваных выданняў - на 0,68%. У той жа час кошты абутку знізіліся на 1,84%, ювелірных вырабаў - на 1,14%.

Пасля 3-месячнага перапынку кошты бензіну і дызпаліва ў кастрычніку выраслі на 1,66%, а з пачатку года - на 7%.

Тарыфы на паслугі павялічыліся за кастрычнік на 2,1%, а з пачатку года - на 8,1%. Асноўны «штуршок» забяспечылі тарыфы на жыллёва-камунальныя паслугі, якія пасля 4 месяцаў зацішша, пад размовы аб эканоміі і аптымізацыі выдаткаў, выраслі за кастрычнік адразу на 5,9%, у тым ліку электразабеспячэнне - на 7,97%, газазабеспячэнне - на 6,98%, водазабеспячэнне - на 5,47%, карыстанне ліфтам - на 4,58%, тэхабслугоўванне жылых памяшканняў - на 7,35%. У выніку за 10 месяцаў гэтага года тарыфы ЖКП выраслі на 15,1%.

Бытавыя паслугі падаражэлі на 0,75%, у тым ліку рамонт абутку - на 0,47%, хімчыстка - на 1,07%. Тарыфы на паслугі сувязі ў верасні амаль не змяніліся, павялічыўшыся за ўсё на 0,01%, турыстычныя паслугі падаражэлі на 0,4%, медыцынскія - на 0,7%, культуры - на 1,84%. Паслугі гатэляў патаннелі ў кастрычніку на 0,88%, інтэрнатаў - на 0,71%, санаторна-аздараўленчыя - на 1,33%. Паслугі пасажырскага транспарту падаражэлі ў кастрычніку на 1,63%, перш за ўсё за кошт гарадскога транспарту, тарыфы на якім павялічыліся за месяц на 6,8%, а з пачатку года - на 8,11%.

Напрыканцы адзначым, што, паводле афіцыйных ацэнак, інфляцыя адбіваецца на групах насельніцтва з рознымі даходамі амаль раўнамерна. Так, індэкс спажывецкіх коштаў у краіне для 10% найменш і найбольш забяспечаных хатніх гаспадарак у верасні таго года да жніўня склаў 100,1%, да снежня 2016 года - 102,7% і 102% адпаведна.