99 гадоў таму была абвешчаная Першая ўстаўная грамата БНР
1- 21.02.2017, 15:32
- 34,941
Дакумент заклікаў беларускі народ ажыццявіць сваё права на самавызначэнне.
21 лютага падчас пасяджэння Выканкам Рады Усебеларускага з'езда звярнуўся да народаў Беларусі з Першай устаўной граматай, у якой адзначалася: «Радзімая старонка наша апынулася ў новым цяжкім становішчы...Мы стаім перад тым, што край наш можа быць заняты нямецкімі войскамі».
Першая Устаўная грамата заклікала беларускі народ ажыццявіць сваё права на «поўнае самавызначэнне», а нацыянальныя меншасці - на нацыянальна-персанальную аўтаномію. Спасылаючыся на права народаў на самавызначэнне, аўтары граматы сцвярджалі, што ўлада ў Беларусі павінна фармавацца згодна з воляй народаў, якія насяляюць краіну. Гэты прынцып павінен ажыццяўляцца шляхам дэмакратычных выбараў ва Усебеларускі Устаноўчы Сход.
У гэтым дакуменце Выканкам абвясціў аб стварэнні ім 20 лютага ўрада - Народнага Сакратарыята Беларусі - часовага выканаўчага органа народнай улады ў краіне, які 21 лютага пачаў выкананне сваіх абавязкаў. У склад сакратарыята ўвайшлі Палута Бадунова, Язэп Варонка (старшыня), Тамаш Грыб, Кастусь Езавітаў, Васіль Захарка.
Выканаўчы камітэт Савета I Усебеларускага з'езда абвясціў сябе часовай уладай на Беларусі. У грамаце ўпершыню не згадвалася пра аўтаномію і неабходнасць заставацца ў складзе Савецкай Расеі. Яе тэкст на беларускай і расейскай мовах быў расклеены ва ўсім Менску.
Наступным крокам стала абвяшчэнне незалежнасці Беларускай Народнай Рэспублікі 25 сакавіка 1918 года.