Мікалай Статкевіч: Што ты круціш, хітразачэсаны?

Сабакі без ранейшага кармлення могуць накінуцца на свайго гаспадара.

Пра гэта ў інтэрв'ю «Радыё Свабода» заявіў лідар Беларускага Нацыянальнага Кангрэсу Мікалай Статкевіч.

- Вы сказалі, што знаходзіліся ў следчым ізалятары КДБ, але прадстаўнік гэтай установы заявіў, што «Мікалай Статкевіч не затрымліваўся і ў следчы ізалятар КДБ не змяшчаўся». Дзе ж вы былі?

- Я ўжо вам падрабязна ўсё распавёў раніцай. Вядома ж, я чакаў такі варыянт, што мяне могуць затрымаць, а затым адпусціць і казаць, што мяне не было ў іх. Я стараўся ў турме даваць ведаць, што я там знаходжуся, запамінаць працэсуальныя дакументы, якія падпісаў. Аднак я не чакаў, што, узламаўшы мае старонкі, будуць распаўсюджваць ад майго імя хлуслівыя звароты да людзей. На жаль, на гэта павяліся і многія журналісты, напрыклад, мне сказалі, што «Радыё Свабода» таксама распаўсюджвала гэтую інфармацыю, вельмі шкада.

Я хацеў бы сказаць дзякуй сайту Charter97.org, які адразу ж падняў гэтае пытанне і трымаў у інфармацыйным парадку дня. Дзякуючы Charter97.org мае калегі сацыял-дэмакраты ў Еўропе і свеце даведаліся пра гэта. Паспелі паставіць на вушы ўсе беларускія амбасады ў свеце, усе сацыял-дэмакратычныя ўрады націснулі на беларускія ўлады і, магчыма, менавіта таму яны апынуліся ў такой сітуацыі, што, напаскудзіўшы, пачалі адмаўляцца. Чуеш ты, пачвара, калі ты чалавека выкраў, хітразачосаны, дык скажы праўду, што ты круціш. Прабачце.

- Давайце ўсё ж трымацца якіх-небудзь правілаў паводзін.

- Калі б яшчэ яны прытрымліваліся якіх-небудзь правілаў. Мала таго, што яны мяне незаконна затрымалі і пратрымалі гэтыя тры дні, я разумею, што гэта, як пакаранне, бо я ўсю іх «надворку» хваленую, на якую столькі грошай трацяць, «кінуў» за пяць хвілін. Але мне дапамагалі партыйныя калегі і сябры, яны самі пад кантролем былі, я спадзяваўся, што іх не паспеюць за дзве ночы вылавіць. Сяргей Кулініч і Сяргей Кунцэвіч сёння расплачваюцца за ўсё гэта. Мяне выпусцілі, а яны дагэтуль там знаходзяцца.

Я звяртаюся да грамадства і да ўладаў. Тыя ж самыя каналы, якія былі задзейнічаныя для майго вызвалення, будуць на гэтым тыдні задзейнічаныя для вызвалення намесніка старшыні Беларускай сацыял-дэмакратычнай партыі (Народная Грамада) і кіраўніка інфармацыйнага аддзела гэтай партыі. Мы сваіх не кідаем! Заадно прыхапілі і генеральнага сакратара партыі Сяргея Марцалева, на ўсялякі выпадак. Выявілася, што каля таго месца, дзе ён жыве, быў адзін з этапаў маёй эвакуацыі. Сярод ночы да яго прыходзілі, шукалі мяне ў шафах, затым чалавека схапілі.

- Вы ўжо бачылі, як рэжым быў падрыхтаваны да Дня Волі, убачылі гэты парад тэхнікі. Уявіце, калі б вы дайшлі да Акадэміі Навук, як бы вы дзейнічалі ў гэтых варунках?

- Ведаеце, я не бачыў гэтай сітуацыі, не было нават магчымасці паглядзець за тым, што адбываецца ў інтэрнэце, ён з'явіўся ў доме толькі пасля абеду, а пасля абеду мы павінны былі ездзіць па судах і шукаць Сяргея Марцалева, Алеся Лагвінца.

Я не ведаю, што там адбывалася, якія былі абставіны, я б нарэшце мог сабраць людзей і павесці іх у іншы бок. І ўсе гэтыя пытанні - «чаму Статкевіч не кажа падрабязна аб сваіх планах» - гэта альбо для наіўных людзей, альбо іх куратары-паведамляльнікі лямантуюць. Мы маем справу з уладай, якая акупавала краіну. Яны супрацьстаяць усякім спробам пратэсту. Мы не ведаем, якія яны будуць выкарыстоўваць метады ў канкрэтны дзень, тут загадзя нічога нельга сказаць.

- Калі вы не ведаеце, што рабіць тады?

- Калі я буду там стаяць — я буду ведаць, што рабіць. Паверце.

- І вы зноў просіце вам паверыць...

- Я заклікаю людзей верыць сабе, у сваю ўласную годнасць, у свой гонар. Не дазваляйце сабой памыкаць і палохаць вас! Як толькі яны адчуюць ваш страх — пачнуць таптацца па вас. Людзі выходзяць не таму, што вераць Статкевічу. Многія, як і ваша радыёстанцыя, паверылі хлусні, якая распаўсюджвалася ад майго імя, або зрабілі выгляд, што паверылі, не ведаю. Але нават тыя, хто паверыў, выйшлі, людзі выходзяць не за Статкевіча, яны выходзяць за сваё. За сваю годнасць, за сваю краіну.

- Тут дазвольце вас паправіць, мы не распаўсюджвалі інфармацыі, якая з'явілася на старонцы Марыны Адамовіч, калі яна была ўзламаная, проста паведамілі, што такая інфармацыя з гэтага кантакту паступае (на сайце «Радыё Свабода» 24 сакавіка аб 11:11 выйшаў артыкул пад загалоўкам «Рэвалюцыя» пераносіцца на 26 красавіка? У сеціве ад імя Статкевіча заклікаюць не хадзіць на Дзень Волі» - заўв. рэд.). Затым паведамілі са словаў Юрася Адамовіча, што яна была ўзламаная. Ёсць яшчэ адно пытанне, якое часта задаюць людзі ў каментарах. Здаецца, што палітыкі заклікаюць людзей толькі выходзіць на вуліцы, ці ёсць нейкая альтэрнатыва гэтаму?

- Ёсць, але гэта не наш шлях. Я супраць гвалту і крыві. Я думаю, што трэба дамагацца мірных пераменаў, а іншых метадаў няма.

- Дык іншых метадаў няма?

- Іншых метадаў няма.

- Як акумуляваць гэта небывалы пратэстны настрой?

- Трэба рабіць усё магчымае. Сёння ўлада траціць каласальныя сродкі на гэтую машыну падаўлення. Яна гэтыя грошы бярэ ў пазыкі, забірае ў будучых пакаленняў. Цяпер зноў стаіць пытанне аб крэдыце з Захаду, затым з Усходу. Мы павінны прымусіць гэты рэжым разваліцца, мы сваёй воляй да перамогі, сваім супрацівам можам дамагчыся таго, што гэтым бандытам перастануць даваць грошы. Калі не карміць сабак, яны могуць кінуцца на гаспадара.

- Я была ў Віцебску на «маршы недармаедаў», там не было лідара, людзі проста сабраліся, блізу дзвюх тысяч абураных беларусаў, яны добра фармулявалі свае патрабаванні, самаарганізоўваліся і пайшлі маршам. Акцыя прадаўжалася дзве гадзіны, нарэшце, яны не ведалі, што рабіць, збіраць подпісы або штосьці яшчэ. Усё ж людзям патрэбен план, патрэбная канкрэтная праграма, бо гэтыя людзі хочуць выходзіць і далей, толькі хочуць ведаць для чаго.

- Маладая, адважная дзяўчына, якая ў нечалавечых варунках трымала галадоўку - адказала на ўсе вашы пытанні. (Яна сказала: «Я трымала галадоўку супраць беззаконня ў судзе і поглядаў сваіх не мяняю — буду змагацца супраць сістэмы» - заўв.рэд.) Усе народы, якія сёння вольныя, плацілі за сваю свабоду часам вельмі вялікі кошт. На шчасце за свабоду ў Беларусі забілі не так шмат людзей, хоць блізкія Віктара Ганчара, Юрыя Захаранкі, Змітра Завадскага, Генадзя Карпенкі, Анатоля Красоўскага і іншых не ўважаюць, што гэта мала. Я спадзяюся, што ў Беларусі абыдзецца без вялікіх страт. Але за свабоду і нармальнае жыццё трэба заплаціць.

Маладзёны праз гнуткасць свайго розуму, адсутнасць прыхільнасці да гэтага жыцця — яны гэта разумеюць і ідуць на барацьбу. Самае важнае не тое, што мы сабраліся, пахадзілі і ўсё. Самае важнае — мы паказалі ўсяму гораду, ўсёй краіне і ўсяму свету, што мы не баімся. Камусьці гэта дапаможа перамагчы страх. Магчыма, выйдзе яшчэ больш людзей.

Калі ўлада пабудаваная на страху, а дзясяткі тысяч людзей выходзяць — улада пачынае хістацца. Яна ж складаецца не з шрубак, там таксама людзі. Усё будзе ўзмацняцца тым, што сабакам не будуць даваць ранейшае кармленне. Усе можа скончыцца вельмі раптоўна і вельмі непрыемна для галоўнага «гаспадара».

Калі мы хочам мірных перамен, а я думаю, іх хочуць усе, ніхто не хоча гвалту і крыві, тым больш у цяперашніх геапалітычных варунках, мірныя перамены — гэта сур'ёзная і цяжкая праца. На жаль, нічога іншага я прапанаваць не магу. Калі хтосьці спрабуе прапанаваць нейкія «перамовы», хадзіць да чыноўнікаў — вас падманваюць, гэта нейкія «шасцёркі», яны спрабуюць адпрацоўваць ва ўладаў свой «пачастунак». Іншага выйсця няма, як бы цяжка гэта не было.

Я ганаруся тысячамі людзей, якія, нягледзячы на гэтыя запалохванні і аўтаматчыкаў у цэнтры Менска, выйшлі і паказалі сваё адзінства, якія пад такім націскам правялі дэманстрацыю. Я ганаруся тым, што беларусы - мужны народ, яны сёння гэта паказалі.

Мы будзем пратэставаць і далей. Іншага выйсця няма.