Прадказальная бяздзейнасць па-шклоўскі

Шкоду ад дзеянняў варвараў цяжка кампенсаваць.

На лецішчах Магілёўскай вобласці ў разгары сезон вясновых палявых работ. Добры ўраджай прадчуваюць тыя, хто загадзя падрыхтаваў глебу. Вось толькі ўрадлівы грунт — задавальненне не таннае. На гэтым фоне ў рэгіёне расквітнеў «шэры» промысел здабычы ўрадлівага пласта. Зрываюць яго па-варварску, знішчаючы экасістэму, піша 6tv.by.

А злачынец хто?

Знішчэнне ўрадлівага пласту глебы з'яўляецца экалагічным злачынствам. Артыкул 15.11. «Псаванне земляў» Грамадзянскага Кодэкса РБ прадугледжвае пакаранне ў выглядзе накладання штрафу сумаю ад трох да трыццаці базавых велічынь, на індывідуальнага прадпрымальніка – ад трыццаці да ста базавых велічынь, а на юрыдычную асобу – ад пяцідзесяці да пяцісот базавых велічынь. Ёсць і крымінальная адказнасць: артыкул «Псаванне земляў» прадугледжвае да двух гадоў абмежавання волі, а калі шкода нанесеная ў асабліва буйнай суме, то да пяці гадоў пазбаўлення волі.

Шкода ад дзеянняў варвараў незаменная. Знішчаная ўрадлівая зямля без рэкультывацыі высокіх ураджаяў не дасць. Як бы ні стараліся потым службовыя асобы «замазаць» (засеяць) грахі бізнэсоўцаў ад зямлі.

За тону грунту «бізнэсоўцы» бяруць 10 — 15 рублёў. На сярэднестатыстычны ўчастак заказваецца, як правіла, да 60 тон... дарагое задавальненне для простага агародніка. У дадатак да факту злачынства, за якое трэба будзе адказаць згодна з Законам.

Але, высвятляецца, не ўсё так проста: часцей за ўсё ўзнікае сітуацыя, калі міліцыя выявіла факт крадзяжу зямлі, але не заспела раскрадальніка на месцы здарэння. Мала таго, што складана падлічыць шкоду, таму што для гэтага неабходна ведаць плошчу і глыбіню парушаных зямель. Вось і атрымліваецца, што пакараць такога «прадпрымальніка» можна толькі злавіўшы яго на месцы здарэння. А для таго, у сваю чаргу, галоўнае адтуль незаўважаным з'ехаць. Далей яму нішто не пагражае. Так злачынец думае, ва ўсякім выпадку...

Заканамерна не выкрываюцца экалагічныя злачынствы

Часам складваецца сітуацыя такім чынам з асобнымі злачынствамі, што выяві міліцыя крыху настойлівасці і злодзей адкажа згодна з Законам. У Шклоўскім раёне толькі сляпы не бачыць, чаму ў Дняпры няма рыбы. Практычна ўсім вядома, хто электравудамі б'е рыбу, але і хто злачынцаў «страхуе». Але гэта так, да слову, каб асобныя работнікі «ад бюджэту» не расслабляліся, а міліцыя не думала, што народ нічога не ведае.

Сёння размова пра злачынствы нацыянальнага маштабу – знішчэнне ўрадлівага пласта глебы. Бо не дарма ў гэтым выпадку ўзнікаюць паняцці «адказнасць» злачынцаў і «безадказнасць» чыноўнікаў. Выходзіць, што і для старшыні райвыканкама асабіста. Сам факт злачынства відавочны, але і дзівіць маштабнасцю і нахабствам злачынцаў. У нашым выпадку вядомыя параметры знішчэння ўрадлівага пласта на двух участках – 2800 метраў квадратных (на адным участку на глыбіню 22 см, на іншым – на 40 см), а гэта ўжо цягне на 5 гадоў адседкі ў турме.

Наступствы вымання ўрадлівага пласта глебы адбіліся на пасевах збожжавых. Ясна, што ўраджай на пашкоджаных участках будзе нізкі (ёсць варыянт, што ў засушлівае лета яго не будзе зусім) у параўнанні з шэрагам эксплуатаваных плошчаў, якія не крануў коўш экскаватара.

А вось і фота экскаватара, які на вачах спецыялістаў і кіраўнікоў СП «Газавік-Сіпакова» адпрацаваў цэлы дзень на пагрузцы ўрадлівага пласта зямлі, дарэчы, на «калгаснай» зямлі. Адвозіў груз самазвал «Сканія», які вельмі паспяхова папрацаваў на ніве знішчэння прыроды. Палічана, што на аднаўленне глебы на гэтых участках прыродзе давядзецца працаваць... 2000 гадоў.

Здавалася б, прыцягвайце да адказнасці вінаватых, знайсці якіх адмысловай працы і не трэба. Тым больш, што шкода, нанесеная экалогіі вылічаецца ў 150 000 рублёў – нядрэнная сума для магчымасці рэкультывацыі пашкоджаных зямель. Аднак, міліцыя вельмі індыферэнтна паставілася да гэтай магчымасці. Следчы нават не знайшоў час дапытаць аўтара артыкула, хоць і прызначыў сустрэчу па месцы злачынных падзей, на якую так і не з'явіўся. Выходзіць, што асаблівай цікавасці гэтае злачынства ў мясцовых міліцыянтаў не выклікае. А можа і забаронена праваахоўнікам лезці не ў сваю справу. Такая магутная тэхніка можа падпарадкоўвацца толькі буйным начальнікам і без ведама чыноўнікаў экскаватар і самазвал не маглі на тэрыторыі Шклоўскага раёна ўвайсці ў злачынныя дачыненні з зямлёй.

Цікавы далейшы лёс урадлівага пласта. Заказчыкі-выкрадальнікі не такія і простыя ў вырашэнні асабістых агародных пытанняў. Прыцягнуць іх пакуль няма за што – грунт вывезены ў кар'ер, які дзе ён назапашваецца. Прыйдзе час, і гэты грунт будзе дастаўлены па прызначэнні.

Але ёсць і нецярплівыя – некаторыя з заказчыкаў ужо сёння скарысталіся «складам» і сталі вывозіць урадлівы пласт глебы па вядомаму ім адрасе. Ці адрасах...