«Дзе нашы грошы?»: Жыхары «Розачкі» бунтуюць супраць уладаў

Гараджане наважылі не дапусціць зруйнавання сваіх дамоў і патрабуюць капрамонту.

21 чэрвеня жыхары квартала ў межах вуліц Карла Лібкнехта - Розы Люксембург - Карпава і Лермантава даведаліся, што іх двухпавярховыя дамы, якіх тут больш за сорак, горадабудаўнікі плануюць зруйнаваць да 2020 года. Калі праект, які на днях абмяркоўваўся, прымуць, то на адсяленне і зруйнаванне застанецца ўсяго два з паловай гады. Журналісты tut.by пабывалі ў квартале, асуджаным на зруйнаванне, пагаварылі з мясцовымі жыхарамі і даведаліся, што яны думаюць на гэты конт.

На прэзентацыі праекта дэталёвага планавання тэрыторыі ў межах вул. Р. Люксембург - пр. Жукава - вул. Харкаўскай - паласы адводу чыгункі архітэктар праектаў УП «Менскграда» Ірына Абуховіч матывавала зруйнаванне двух-і трохпавярховых дамоў тым, што яны «фізічна і маральна састарэлі». Жыхары абурыліся: дамы, пабудаваныя ў 50-60-я гады, ніколі капітальна не рамантаваліся. Так па чыёй віне яны састарэлі фізічна?

Ірына Мікалаеўна, жыхарка дома №130 па Розе Люксембург, паказала квіткі - на капрамонт кожны месяц яна адлічвае 3 рублі 29 капеек. Рамонту больш чым за паўстагоддзя і не было. І нават пад пагрозай зносу грошы на капрамонт па-ранейшаму адлічваюцца.

«Двухпакаёўка» Ірыны Мікалаеўны знаходзіцца на першым паверсе. Кватэра з прахаднымі пакоямі, кухняй у чатыры метры і такім маленечкім санвузлом, што, са слоў гаспадыні, «добрай бабе і сесці няма дзе».

- Дом будаваўся пасля вайны для фабрычных - работнікаў «Луча». Будавалі самі, гаспадарчым спосабам. У першую змену на працу, у другую - на будоўлю дома. Дошкі, цэглу - усё заказвала фабрыка. Першапачаткова дом абаграваўся печкай. Дровы захоўвалі ў адрынках, якія і цяпер яшчэ стаяць у двары. Газ і ацяпленне з'явіліся дзесьці ў пачатку 70-х, тады і ванну ледзь уціснулі ў санвузел. Да гэтага быў душ.

Ірына Мікалаеўна запрашае ў кватэру. За паўстагоддзя тут сцерлася фарба з дашчанай падлогі, столь пайшла расколінамі, сцены ў тарцовым пакоі абраслі цвіллю.

- Цвіль «з'ела» ўсе сцены, - паказвае гаспадыня на сцены і тлумачыць, што змагацца з пошасцю ўжо няма сіл. Ірыне Мікалаеўне 83 гады. - Бяда ў тым, што пад домам няма склепа - падмурак, і ўсё. Адсюль і вільгаць па ўсёй кватэры. З ЖЭУ №31 прыходзілі спецыялісты... і сыходзілі. Адзінае, чаго мы дамагліся, дык гэта афарбоўкі дома некалькі гадоў таму. Калі шчыра, то спадзяваліся, што нам яго ўцяпляць, думалі, гэта хоць неяк уратуе ад вільгаці. Але будаўнікі прымацавалі да фасада сетку і пафарбавалі - вось і ўвесь рамонт.

Менавіта такі жаласны стан кватэры, ды і дома ў цэлым, паўплываў на меркаванне Ірыны Мікалаеўны аб тым, што трэба падтрымаць зруйнаванне. Гэтак жа думае і яе суседка Святлана Аляксандраўна.

- Са мной жыве сын з сям'ёй, гадуе малога ў гэтай вільгаці. Нават калі зробяць капрамонт, то вільгаць застанецца праз адсутнасць склепа. Усе дзівяцца, як мы ўвогуле тут жывем: падлогу мяняць трэба, лесвіцы ў пад'ездзе драўляныя ўжо настолькі кволыя, што страшна па іх хадзіць...

На лаўцы каля суседняга двухпавярховіка пад нумарам 132 на тэму зруйнавання таксама казалі ахвотна. Зінаіда Міхайлаўна заўважыла, што «не равуць толькі тыя, каму ў дамах зрабілі капрамонт».

- Так што я не за зруйнаванне, а за капрамонт. Зробяць - яшчэ сто гадоў тут пражывем. Такія дужыя дамы руйнаваць проста нельга. Можна падумаць, што нам наўзамен дадуць нешта добрае. Адзін наш двор чаго варты! Вішні, кветнікі, газоны - вунь колькі зеляніны вакол. Сядзім тут у цэнтры на лаўцы, а пачуццё, як у вёсцы, - хваліла раён Зінаіда Міхайлаўна.

Яе сяброўкі ківалі ў знак згоды і прасілі запісаць там дзе-небудзь, што яны супраць зруйнавання.

Не хоча, каб руйнавалі яе двухпавярховіка, і Наталля, якая жыве ў доме №134. Яна выйшла з пад'езду разам з кумой - у абедзвюх у руках кубкі з кавай.

- Як цёпла на вуліцы - п'ю каву ў двары, нават столік для гэтага паставілі. Дзецям у спякотнае надвор'е выносім сюды надзіманы басейн, наліваем ваду - і плёскаюцца ўвесь дзень. Пясочніцу самі засыпаем штогод.

Наталля жыве на вуліцы Розы Люксембург з 1989 года. Кажа, што ні за што не памяняе цэнтр горада на ўскраіны Менска.

- Так, ёсць вільгаць у кватэры, але лепш змагацца з ёй тут, чым пачынаць у чужой кватэры ўсё спачатку, - падводзіць вынік гутаркі Наталля.

Соня Васільеўна з суседняга 138-га дома таксама сказала катэгарычнае «не» зруйнаванню. Яна распавяла, як муж сам будаваў гэты дом, працуючы на фабрыцы «Луч». Гэтаму прадпрыемству Соня Васільеўна аддала 42 гады, а пражыла ў раёне - яшчэ больш.

- Не паеду нікуды, і ўсё.

Журналісты зайшлі і ў двор 140-га дома на Розы Люксембург - там у цяньку пад вішняй калыхалі вазок з малым.

- Дом стары, без капрамонту, сыры. Жыць у такім з дзецьмі вельмі складана. Гэта мінус. Зялёны раён, цэнтр горада, метро, інфраструктура - гэта плюс. Хутчэй я за зруйнаванне, чым супраць. Але з адной умовай - застацца жыць у гэтым раёне. Але баімся, што нас ніхто ў гэтым плане слухаць не будзе і адправіць жыць на ўскраіны. Менавіта гэта і палохае, - дзеліцца сваімі думкамі Наталля Альбертаўна. - Нядаўна напісала ліст у выканкам з просьбай патлумачыць, куды ідуць шматгадовыя адлічэнні на капрамонт. Дык вось, адказу пакуль не атрымала. Але гэта ж парадокс: пералічваць грошы, ведаючы, што яны на твой дом не пойдуць.

На лаўцы каля дома па Карла Лібкнехта, 119 і зусім працягвалася «ўчарашняе грамадскае абмеркаванне». Тут гісторыя ўжо паўтаралася: жыхары выказваліся супраць зруйнавання іх дома.

Георгій распавёў, што пераехаў сюды з вуліцы Берута і, каб застацца ў раёне, два гады шукаў тут кватэру.

- Калі б нашы дамы хоць раз капітальна адрамантавалі, усё было б у парадку. А так я зусім не разумею прынцыпу ЖЭУ, які на адных дамах мяняе дах, на іншых - не. Гэтак жа і з афарбоўкай, рамонтамі пад'ездаў. Вунь у суседкі Святланы ЖЭУ №31 як сарвала драўляную падлогу ў калідоры, каб трубу замяніць, так і пакінула дагэтуль.

- Ага, я ім тэлефаную, а ад мяне адмахваюцца, што дошак няма. Як няма? Быў выпадак, калі дзіця вось у гэтую лаўку ля пад'езда палец усунула і траўмавала. Так пасля таго, як яго мама ў пракуратуру напісала, па ўсім раёне пачалі мяняць лаўкі. Гэта значыць на лаўкі дошкі ёсць, а на падлогу - не? Вось так і жывем. Але дамы руйнаваць не дазволім. Хай рамантуюць і даюць нам спакойна жыць далей.

Журналісты абышлі яшчэ некалькі дамоў, якія плануюцца зруйнаваць да 2020 года. Меркаванні людзей розныя: хтосьці чакае капрамонту і не збіраецца з'язджаць, нават калі яго не будзе, хтосьці гатовы пераехаць толькі ў жыллё ў межах гэтага ж раёна. І так. Ніякай абвесткі пра тое, што будзе прэзентацыя праекта забудовы раёна, на пад'ездах дамоў мы не знайшлі. Так што жыхары на грамадскім абмеркаванні не хітравалі, калі казалі пра тое, што мясцовыя ўлады недастаткова інфармавалі людзей аб маючым адбыцца мерапрыемстве.