Італійскія навукоўцы здолелі ператварыць святло ў вадкасць

Новая форма матэрыі здольная «абцякаць» перашкоды, не ствараючы рабізны, якая запавольвае яе.

Фізікі з італійскага даследчага інстытута CNR NANOTEC ператварылі святло ў аналаг квантавай вадкасці, выкарыстоўваючы электроны з арганічных малекул.

Новая форма матэрыі здольная «абцякаць» перашкоды, не ствараючы рабізны, якая запавольвае яе. Артыкул навукоўцаў апублікаваны ў часопісе Nature Physics. Коратка пра яе паведамляецца на сайце Phys.org, паведамляе newsyou.info.

Эфект звышцякучасці ўзнікае, калі збой часцінак або атамаў (якія належаць да базонаў) астуджваюць амаль да абсалютнага нуля. Раз базоны, адрозна ад ферміёнаў, могуць займаць адзін і той жа квантавы стан, яны ўсе дасягаюць мінімальна магчымага энэргетычнага ўзроўню. Цеплавы рух спыняецца, аднак пачынаюць выяўляцца квантавыя эфекты. У выніку атамы пачынаюць «цячы» без трэння, праточваючыся скрозь вузкія шчыліны і капіляры. Такое рэчыва называюць квантавай вадкасцю.

Навукоўцы паказалі, што форму матэрыі з такімі ўласцівасцямі можна стварыць пры пакаёвай тэмпературы з дапамогай палярытонаў - квазічасцінак, якія ўзнікаюць пры ўзаемадзеянні фатонаў з вагальнымі часцінкамі якога-небудзь асяроддзя. Палярытоны, такім чынам, з’яўляюцца хваляй, якая складаецца з двух кампанентаў - электрамагнітных ваганняў і ўзбуральнасці асяроддзя. Падчас эксперыменту выкарыстоўвалася звыштонкая плеўка з арганічных малекул, якую змясцілі паміж двух люстраў з вельмі высокімі каэфіцыентамі адлюстравання.

Навукоўцы запусцілі ў прыладу фатоны, якія траплялі ў люстраную пастку і моцна «чапляюцца» за малекулы, спараджаючы, са слоў саміх фізікаў, гібрыдную вадкасць, якая складаецца з святла і матэрыі. Апошняя можа свабодна цячы, не запавольваючыся пры сустрэчы з якой-небудзь перашкодай, бо ў ёй не ўзнікаюць турбулентныя віхуры.

Са слоў даследнікаў, атрыманыя імі вынікі паказваюць, што звышцякучае рэчыва можна атрымаць, не звяртаючыся да моцнага ахалоджвання. Гэта дазволіць ствараць прылады на базе фатоннай супэрвадкасці, у якіх трэнне і спадарожныя страты цяпла будуць зведзеныя да мінімуму.