Эканамісты: Луканоміка застаецца вельмі слабай

Чыноўнікі рана радуюцца.

У Беларусі захоўваецца структурная і інстытуцыянальная слабасць эканомікі.

Нягледзячы на рост цыклічнага складніка ВУП Беларусі, трэндавы складнік ВУП зніжаецца ў Беларусі ўжо 44 квартала запар - на працягу 11-ці апошніх гадоў.

У дакладзе Белстата за першае паўгоддзе паведамляецца, што «праведзеная другая ацэнка ВУП за I квартал 2017 года трыма метадамі (вытворчым, выкарыстоўваючы даходы, фармаваннем ВУП па крыніцах даходаў), піша ekonomika.by.

У выніку ў I квартале 2017 года ВУП склаў у цяперашніх коштах 22,5 млрд. BYN, або ў супастаўных коштах 100,4% да ўзроўню I квартала 2016 года". Такім чынам, афіцыйна можна лічыць, што эканоміка Беларусі выйшла са стану рэцэсіі.

Хоць, калі лічыць квартал да папярэдняга кварталу, робячы карэкціроўку на сезоннасць, то яна выйшла з рэцэсіі яшчэ ў 4-м квартале 2016 года.

Між тым, трэндавы складнік ВУП Беларусі працягвае зніжацца. У 1-м квартале гэтага года ён дасягнуў значэння - мінус 3,2% да адпаведнага кварталу папярэдняга года (мал. 1). У 4-м квартале 2016 года ён складаў - мінус 3,0%.

Трэндавы складнік ВУП зніжаецца ў Беларусі ўжо 44 квартала запар (на працягу 11-ці апошніх гадоў - з 1-га кв. 2006). З іх апошнія 11 кварталаў - з трэцяга кв. 2014 г. - ён знаходзіцца ў адмоўным дыяпазоне.

Улічваючы, што сярэдняя дынаміка трэнду для апошніх 4-8 кварталаў знаходзілася ў дыяпазоне - мінус 2,3-2,8%, можна меркаваць, што патэнцыял (трэнд) беларускай эканомікі працягвае заставацца на ўзроўні мінус 2-3%.

Пры гэтым цыклічны складнік ВУП Беларусі ў 1-м кв. гэтага года вырас на 3,6%. У апошні раз такі рост назіраўся ў канцы 2014 года.

Гэта пацвярджае меркаванне асобных аналітыкаў пра тое, што цяперашняе аднаўленне беларускай эканомікі звязана перш за ўсё з паляпшэннем умоў замежнага гандлю, замежнага фінансавання. Магчыма паступова пачынаюць выяўляць сябе і меры ў змякчэнні грашова-крэдытнай палітыкі і палітыкі даходаў.

Пры гэтым у выніку адсутнасці рынкавых рэформаў і захавання неэфектыўнага адміністрацыйна-каманднага размеркавання рэсурсаў захоўваецца структурная і інстытуцыянальная слабасць эканомікі. Гэта не дазваляе задзейнічаць доўгатэрміновыя фактары росту і павысіць рухаючую сілу эканомікі.

Уздзеянне цыклічных фактараў здольнае даць кароткатэрміновы эфект. Напрыклад, стымулюючыя меры манетарнай або бюджэтнай палітыкі, павышэнне коштаў на экспартныя тавары. З іх дапамогай можна падцягнуць эканоміку да трэнду альбо вышэй трэнду (як адбываецца цяпер), але немагчыма змяніць сам трэнд росту.