Амаль 100 краін падтрымалі ідэю адмовы ад права вета ў Радзе Бяспекі ААН

Ініцыятыву добраахвотнай адмовы ад вета выставілі Францыя і Мексіка.

Амаль 100 дзяржаў падтрымалі ініцыятыву аб добраахвотнай адмове сталых чальцоў Рады Бяспекі ААН ад выкарыстання права вета пры разглядзе дзеянняў у адказ на генацыд і іншыя шырокамаштабныя злачынствы. Тэма вета - адное з самых вострых пытанняў рэфармавання арганізацыі, абмяркоўваецца з падачы прэзідэнта ЗША Дональда Трампа, паведамляе newsru.com.

Расея - «рэкардсмэн» у ветаванні рэзалюцый Рады бяспекі, у чэрвені 2015 года зробіць гэта двойчы, упершыню за 18 гадоў працы органа. У адной з прапанаваных рэзалюцый ішла размова аб стварэнні трыбунала аб катастрофе малайзійскага Boeing на Данбасе.

Ініцыятыву добраахвотнай адмовы ад вета выставілі Францыя і Мексіка. Абмеркаванне прайшло ў пятніцу. Аб яго выніках журналістам распавёў дзяржаўны сакратар пры міністры ў справах Еўропы і замежных спраў Францыі Жан-Батыст Лемуан.

«Амаль 100 краін падтрымліваюць гэтую ініцыятыву. Гэта азначае, што больш за палову дзяржаў - чальцоў ААН разумеюць, наколькі яна выгадная», - сказаў дыпламат.

Паводле ягоных слоў, прапанова Францыі «надзвычай актуальная», бо «няма ніякіх гарантый, што мы не сутыкнемся з новымі трагедыямі, падобнымі да тых, што мы нядаўна бачылі ў ходзе доўгіх гадоў вайны ў Сірыі».

Ён нагадаў, што пры падтрымцы Францыі ў Радзе Бяспекі на галасаванне выносіліся некалькі рэзалюцыяй сірыйскай тэматыкі, аднак усе праваліліся праз «серыю вета» з боку Расеі ды Кітая.

Лемуан нагадаў, што Францыя і Мексіка ўжо цягам чатырох гадоў прасоўваюць ініцыятыву аб абмежаванні вета ў выпадку масавых бясчынстваў, у тым ліку генацыду, злачынстваў супраць чалавечнасці і шырокамаштабных вайсковых злачынстваў шляхам «нефармальнай, добраахвотнай і калектыўнай дамоўленасці пяці сталых сябраў Рады Бяспекі». Ён падкрэсліў, што гэта добраахвотнае самаабмежаванне, і мяняць Статут ААН для гэтага не трэба. «Вета - гэта не права або прывілей, а адказнасць», - падкрэсліў ён.

Кіраўнік МЗС Ліхтэнштайну Аўрэлія Фрык на гэтым жа пасяджэнні паведаміла, што 114 краін падпісалі «збор правіл» для чальцоў Рады бяспекі, якімі яны павінны кіравацца пры рэагаванні на масавыя зверствы.

Тэма вета з'яўляецца адной з самых вострых у абмеркаванні рэформы Рады Бяспекі ААН. Расея неаднаразова заяўляла, што для яе непрымальныя ўсе ідэі, якія вядуць да ўшчамлення права вета, якім надзеленыя пяць сталых чальцоў РБ - Расея, Вялікабрытанія, Кітай, ЗША і Францыя. Традыцыйна супраць скасавання выступаюць Расея і Кітай. ЗША адмаўляліся далучацца да ААН без права вета, але апошнім часам ім не карыстаюцца. У Лондане і Парыжы дапускаюць магчымасць добраахвотнай адмовы ад права вета ў выпадках, калі патрабуюцца тэрміновыя меры для спынення масавых злачынстваў.