«Дэкрэт аб «дармаедах» дае магчымасць сачыць за людзьмі»

Беларусы маюць права не паведамляць уладам ніякай асабістай інфармацыі.

У Беларусі пачала дзейнічаць абноўленая версія дэкрэта аб «дармаедах». Згодна з дэкрэтам, базу звестак «не занятых у эканоміцы» створаць да 1 снежня, а з 1 студзеня «дармаедам» пачнуць налічваць 100% аплаты за «камуналку».

Ці законныя дзеянні ўладаў і ці можна не байкатаваць патрабаванні «дармаедскіх камісій» аб падачы сваіх асабістых звестак. Сітуацыю са «спісамі дармаедаў» сайту Charter97.org пракаментаваў старшыня Свабоднага прафзвязу металістаў Аляксандр Бухвостаў:

- Сам гэты дэкрэт з'яўляецца грубым парушэннем міжнародных нормаў і правоў чалавека.

У свеце існуе канвенцыя аб забароне прымусовай працы. І Беларусь у свой час ратыфікавала яе. Аўтары дэкрэта, такім чынам, парушаюць падпісаныя нашай краінай міжнародныя дамовы. Гэта па-першае.

А па-другое, стварэнне базы звестак і «спісаў дармаедаў» з'яўляецца неканстытуцыйным дзеяннем. Атрымліваецца, што ўлады выкарыстоўваць гэты дэкрэт для сачэння за людзьмі, абмяжоўваюць іх правы і пранікаюць у іх асабістую інфармацыю.

Існуе шмат тыпаў асабістай інфармацыі, якія, згодна з дзейнымі законамі, чалавек мае права нікому не паведамляць. Дэкрэт аб «дармаедах» парушае гэта права.

Ён незаконны цалкам і адпавядае духу таго палітычнага рэжыму, які ўстанавіўся ў Беларусі. Стаўленне да гэтага дэкрэта можа быць толькі адным: трэба пратэставаць.

- Новая версія дэкрэта асаблівую ўвагу адводзіць беларусам, якія працуюць за мяжой. Яны ў спісы «дармаедаў» трапляюць аўтаматычна і павінны падаваць у камісіі копіі сваіх замежных працоўных дамоваў. Як вы гэта пракаментуеце?

- Такія рэчы вельмі складана каментаваць, таму гэта патрабаванне - дасылаць звесткі пра сваё месца працы - выходзіць за рамкі нармальных працоўных і грамадскіх стасункаў.

Гэта супярэчыць і законам тых краінаў, дзе цяпер працуюць беларусы. Чалавек мае права спакойна працаваць і плаціць падаткі ў той краіне, дзе ён працаўладкаваны. Беларускім уладам не павінна быць да гэтага ніякай справы.

Мы ў Свабодным прафзвязе металістаў абураныя дэкрэтам №1. Кожны з яго пунктаў - гэта суцэльнае абмежаванне правоў беларускіх грамадзян.

- Сёння не плацяць падаткі ў краіне амаль 1,4 мільёна беларусаў. Большая частка з іх - гэта тыя, хто працуе за мяжой. Разам з сем'ямі і сваякамі - гэта амаль палова насельніцтва краіны. Навошта ўлады настройваюць супраць сябе вялікую колькасць людзей?

- Тут пытанне ў тым, калі ўлады адчуюць вынік сваіх дзеянняў. Пакуль яшчэ людзі не атрымалі паведамленні са 100% аплаты паслуг ЖКГ. Калі яны іх атрымаюць і адчуюць не сабе ўсё «хараство» дэкрэта аб «дармаедах», можа ўзнікнуць сітуацыя, падобная да масавых пратэстаў у 2017 годзе. Я гэтага не выключаю.

Пакуль складана сказаць, у якую форму выльецца абурэнне людзей. Для пачатку яны павінны выпрабаваць на сабе дзеянне дэкрэта. Цалкам магчыма, што пратэстоўцы зноў выйдуць на плошчы беларускіх гарадоў. Але, па-першае, людзям трэба тлумачыць, у чым небяспека дэкрэта №1. Па-другое, прыклад павінны паказаць самі «дармаеды», гэта значыць, грамадзяне, якія трапілі ў гэтыя незаконныя спісы. Не выключана, што тады да іх далучацца і працоўныя людзі.