Ці сапраўды кампаніі гатовы скараціць пластыкавыя адкіды?

Больш за 250 кампаній, уключаючы Coca-Cola, Danone і Unilever, падпісаліся пад новай глабальнай ініцыятывай.

Праблема пластыкавага смецця даўно знаходзіцца ў цэнтры ўвагі урадаў і шырокай грамадскасці. Нядаўняя пастанова Еўракамісіі забараніць шэраг аднаразовых вырабаў з гэтага матэрыялу стала адным з значных крокаў у барацьбе з праблемай, паведамляе dw.com.

Аднак, нягледзячы на забароны, пластык у велізарных колькасцях працягвае трапляць у акіяны, а маштабы забруджвання прынялі жахлівы характар. Гэтае пытанне было адным з асноўных на канферэнцыі, якая прайшла ў канцы кастрычніка на Балі, прысвечанай абароне сусветнага акіяна. Больш за 250 прадстаўнікоў бізнэсу, інвестары і члены ўрадаў, якія ўдзельнічалі ў ёй, абвясцілі пра новую ініцыятыву, накіраваную на барацьбу з пластыкавымі адходамі.

Сярод тых, хто падпісаўся пад ёй кампаній - амерыканская Coca-Cola, французская Danone і галандска-брытанская Unilever. Іх подпісы асабліва важныя, бо паводле звестак нядаўняга даследавання Greenpeace, менавіта гэтыя тры кампаніі з'яўляюцца найбуйнейшымі ў свеце вытворцамі пластыкавых адходаў.

2018 - знакавы год для барацьбы з пластыкам

Сёлетні год у цэлым быў асабліва выдатным у плане мер барацьбы з пластыкавымі адходамі. Гэтая праблема стала тэмай Дня Зямлі, які штогод адзначаецца 22 красавіка, і Сусветнага дня навакольнага асяроддзя, які праходзіць 5 чэрвеня. Акрамя таго, Кітай здзівіў увесь свет, увёўшы забарону на імпарт пластыкавых адходаў. Яго прыкладу рушыў услед і Тайланд.

У чэрвені гэтага года на саміце, які прайшоў у Канадзе «вялікай сямёркі» кіраўніка пяці краін - Францыі, Нямеччыны, Італіі, Канады, Вялікабрытаніі - падпісалі хартыю, якая прадугледжвае замену да 2030 года ўсяго пластыка на прыдатны для другаснай перапрацоўкі, скарачэнне выкарыстання аднаразовай пластыкавай прадукцыі і прасоўванне выкарыстання прыдатнага для перапрацоўкі пластыка. Кіраўнікі дзяржаў, якія падпісалі дакумент (свой подпіс адмовіліся паставіць толькі лідары ЗША і Японіі) таксама паабяцалі стварыць інфраструктуру для ўтылізацыі пластыкавых адходаў і ўкараняць больш экалагічныя тэхналогій.

А ў канцы верасня ў рамках Праграмы ААН што да навакольнага асяроддзя (UNEP) была запушчана платформа, якая аб'ядноўвае краіны ў іх намаганнях у барацьбе з пластыкавым смеццем. Мэта гэтай ініцыятывы складаецца ў тым, каб натхніць краіны браць на сябе новыя абавязанні ў барацьбе з такімі адходамі і падтрымліваць іх у пераходзе да эканомікі з больш безадходнай вытворчасцю. Нягледзячы на тое, што гэтая міжнародная ініцыятыва працуе на добраахвотнай аснове, яна ставіць даволі амбіцыйныя мэты. Адна з іх, да прыкладу, абвяшчае: «Да 2025 года 100 працэнтаў усёй пластыкавай упакоўкі павінны проста і бяспечна выкарыстоўвацца паўторна, перапрацоўвацца або кампаставацца». Кампаніі павінны штогод паведамляць пра свае поспехі ў дасягненні пазначаных у рамках праекта мэтаў.

Спажыўцы чакаюць ад вытворцаў экалагічнасці

Райнхард Шнайдэр (Reinhard Schneider), дырэктар і ўладальнік нямецкай кампаніі Werner&Mertz, якая займаецца вытворчасцю бытавой хіміі, уважае гэтую ініцыятыву вялікім крокам наперад. Некалькі гадоў таму, распавядае ён, кампаніі давалі падобныя абяцанні толькі для таго, каб здавацца больш экалагічнымі. Але цяпер іх поспехі будуць вымярацца, і гэта ўсё змяняе, дадае ён.

«Недастаткова проста нешта падпісаць і радавацца, што ты такі прыкладны, - упэўнены бізнэсовец. - За заявамі павінны быць сапраўдныя дзеянні». Такіх дзеянняў чакаюць ад вытворцаў і спажыўцы, канстатаваў ён у інтэрв'ю DW: «Усё больш спажыўцоў ўпэўненыя, што варта ўкласці па меншай меры некалькі цэнтаў у матэрыял, які паддаецца перапрацоўцы, каб прадухіліць адну з самых сур'ёзных праблем - забруджванне навакольнага асяроддзя». Такія абяцанні, узятыя на сябе кіраўніцтвам кампаній, дапамагаюць матываваць і іх супрацоўнікаў, дадае Шнайдэр: яны ўважаюць, што іх праца набывае больш сэнсу.

Аднак у Greenpeace ініцыятыву ААН крытыкуюць і ўважаюць, што пазначаныя ў ёй мэты недастаткова канкрэтныя. «У кампаній па-ранейшаму застаецца магчымасць толькі галаслоўна сцвярджаць, што яны вядуць захады для развязання сапраўды важнай праблемы, на якую многія звяртаюць увагу», - заявіў DW кіраўнік праектаў Greenpeace Грэхам Форбс. З ягоных слоў, фірмы змогуць стварыць сабе станоўчы імідж і пры гэтым працягваць весці бізнес як звычайна.

Эколагі чакаюць ад бізнэсу рэальных дзеянняў

Паводле нядаўна выпушчанай справаздачы Greenpeace, 11 найбуйнейшых кампаній, якія займаюцца вытворчасцю спажывецкіх тавараў, уключаючы Coca-Cola, PepsiCo і Nestle, не плануюць скарачаць аб'ёмы вытворчасці аднаразовага пластыка.

Хоць у Nestle, напрыклад, сцвярджаюць, што будуць «прытрымлівацца мэты да 2025 года зрабіць 100 адсоткаў упакоўкі прыдатнай для паўторнага выкарыстання або перапрацоўкі». У Unilever запэўніваюць, што з 2010 году кампанія амаль на 30 адсоткаў скараціла аб'ём адходаў дзякуючы ўтылізацыі прадукцыі. А ў Danone прыводзяць звесткі ўласных падлікаў, паводле якіх блізу 80 адсоткаў выкарыстанай кампаніяй пластыкавай упакоўкі ўжо могуць выкарыстоўвацца другасна, прыдатныя для перапрацоўкі або кампосту.

У Greenpeace няма намеру перамяншаць значнасць новай ініцыятывы ААН або намаганні кампаній у скарачэнні аб'ёму пластыкавых адходаў, запэўнівае Форбс. І ўсё ж, робіць агаворку актывіст, «вельмі важна, каб улады і грамадскасць глядзелі на ўсе абяцанні скептычна датуль, пакуль мы не ўбачым рэальных дзеянняў».