Рэжым надзвычайнага становішча ў Францыі: галоўныя наступствы

Што азначаюць рэформы Макрона, пачатыя праз пратэсты.

Эмануэль Макрон абвясціў аб увядзенні надзвычайнага становішча на фоне пратэстаў «жоўтых камізэлек». Яны прадаўжаюцца з сярэдзіны лістапада і ўжо прывялі да страт у эканоміцы краіны. Галоўнае аб тым, што адбываецца ў Францыі - у аглядзе РБК.

10 снежня французскі прэзідэнт Эмануэль Макрон падчас звароту да грамадзян абвясціў аб увядзенні ў краіне эканамічнага і сацыяльнага надзвычайнага становішча. Ён заявіў, што за апошнія паўтара года не змог развязаць праблемы, якія хвалююць насельніцтва краіны апошнія 40 гадоў.

Заява прагучала на фоне акцый «жоўтых камізэлек»: спачатку аўтамабілісты пратэставалі супраць падвышэння паліўных падаткаў, але потым акцэнт зрушыўся на незадаволенасць уладай і агульным эканамічным становішчам. Цяпер удзельнікі акцый патрабуюць адстаўкі Макрона. Частку абвешчаных прэзідэнтам захадаў патрабавалі ўвесці пратэстоўцы.

Папярэднім разам надзвычайнае становішча ўводзілася ў 2016 годзе Франсуа Аландам, які займаў тады пасаду прэзідэнта, абвясціў яго на фоне росту ўзроўню беспрацоўя - ён дасягаў 10%.

Што азначае ўвядзенне надзвычайнага становішча

Мінімальны ўзровень заробку ў краіне будзе павялічаны на €100 за месяц. Такім чынам, яны вырастуць у сярэднім да €1300.

З 2019 года аплата ўсіх звышнарматыўных работ не будзе абкладацца падаткамі. Першапачаткова ўлады планавалі вярнуць падаткаабкладанне звышнарматыўных гадзін з верасня 2019 года. Упершыню гэты падатак быў уведзены падчас прэзідэнцтва Нікаля Сарказі, ён дзейнічаў цягам пяці гадоў да 2012 года. Затым яго скассаваў Франсуа Аланд. Звышнарматыўным разглядаецца працоўны час больш за 35 гадзін на тыдзень.

Не будуць абкладацца зборамі прэміі, якія выплачваюцца супрацоўнікам у канцы года.

Улады скасавалі павелічэнне падатку на сацыяльнае забеспячэнне для пенсіянераў, якія атрымліваюць менш за €2 тысячы на месяц.

Макрон адмовіўся вярнуць падатак на дарагую маёмасць звыш €1,3 млн (пра гэта патрабавалі пратэстоўцы) і абвясціў аб барацьбе з ухіленнем ад выплаты падаткаў.

Як ацанілі захады Макрона ўлады і палітыкі

Выдаткі з бюджэту на правядзенне новых эканамічных захадаў складуць €8-10 млрд, заяўляў дзяржсакратар Аліўе Дзюсо, які курыруе бюджэтную палітыку.

Кіраўнік МУС Францыі Крыстаф Кастэнер назваў увядзенне рэжыму надзвычайнага становішча ў краіне ясным і моцным адказам прэзідэнта на акцыі пратэсту і заклікаў аднавіць парадак у Францыі

Лідар партыі «Непакорная Францыя» Жан-Люк Меланшон паведаміў, што ў звароце Макрона «нічога не гаворыцца пра беспрацоўных, пра рабочых з няпоўнай занятасцю, пра пенсіянераў». Таксама, з ягоных слоў, французскі лідар забыўся пра дзяржаўных службоўцаў і студэнтаў.

Міністр эканомікі Францыі Бруно Ле Мэр заявіў, што Макрон падчас свайго звароту «здолеў знайсці правільныя словы». Ён дадаў, што неабходныя «смелыя захады для таго, каб супакоіць і апраўдаць чаканні французаў, асабліва ў дачыненні да аплаты працы».

Лідар партыі «Уставай, Францыя» Нікаля Дзюпон-Эньян адзначыў, што Макрон, нягледзячы на абвешчаныя эканамічныя меры, «не мяняе курс і будзе працягваць антынароднае кіраванне»

Сябра партыі «Рэспубліканцы» Эрык Верт дадаў, што ў звароце Макрона «ёсць дзель несправядлівасці». Ён адзначыў, што не для ўсіх пенсіянераў у Францыі скасуюць падвышэнне падатку на сацыяльнае забеспячэнне, таксама працадаўцы будуць абкладаць зборамі выніковыя прэміі шэрагу работнікаў.

З чаго ўсё пачалося

Паводле планаў урада Францыі, падатак на дызельнае паліва ў наступным годзе павінен быў вырасці на 6,5%, а на бензін — на 2,9%. Улады тлумачылі рост коштаў абаронай экалогіі. Пры гэтым за апошні год кошты бензіну ў краіне ўжо выраслі на 10-15%.

Праз гэта ў сярэдзіне лістапада ў Францыі пачаліся маштабныя акцыі пратэсту. Яны не мелі адзінага каардынацыйнага цэнтра, аўтамабілісты размаўлялі праз сацсеткі. Сімвалам пратэстаў сталі жоўтыя камізэлькі - святлоадбівальныя накідкі, у якіх удзельнікі акцый выходзілі на вуліцы. Яны пераціналі дарогі, а пазней пачалі блакаваць паліўныя сховішчы.

24 лістапада пратэстоўцы пабудавалі барыкады недалёка ад Елісейскіх палёў, а ў пачатку снежня ўлады закрылі Трыумфальную арку, якая атрымала пашкоджанні падчас пратэстаў.

Да 8 снежня колькасць удзельнікаў акцый ацанілі на 125 тысяч чалавек. Мэр Парыжа Ан Ідальга заявіла, што гораду прычыненая непапраўная шкода, бо пратэсты фактычна спынілі эканамічнае і культурнае жыццё сталіцы. За час сутыкненняў у Францыі былі затрыманыя 4 тысячы чалавек.

Эканоміка Францыі праз пратэсты страціць 0,2% эканамічнага росту, а рэтэйлеры ўжо ацанілі страты на €1 млрд.

Рэакцыя на пратэсты

У Францыі пачалі расследаванне магчымага ўмяшання Расеі ў пратэсты «жоўтых камізэлек», заявіў кіраўнік французскага МЗС Жан-Іў ле Дрыян. З ягоных словах, манітораць сітуацыю спецслужбы. Аб магчымай датычнасці Масквы паведамляў Bloomberg. Паводле інфармацыі выдання, больш за 600 старонак у Twitter, у якіх раней назіралася «прапаганда поглядаў Крамля», пераключылі сваю ўвагу на падзеі ў Францыі.

У Крамлі абвінавачванні ў датычнасці да пратэстных акцый назвалі «не чым іншым, як паклёпам» і заявілі, што Масква паважае суверэнітэт Францыі. Раней ле Дрыан казаў аб тым, што за пратэстамі могуць стаяць нацыяналістычныя сілы ўнутры Францыі.

Улады Францыі 4 снежня пастанавілі адкласці падвышэнне паліўных падаткаў на шэсць месяцаў. «Ніякая падатковая выгада не павінна быць пагрозай адзінству нацыі», - заявіў прэм'ер-міністр Эдуард Філіп.

Прэзідэнт ЗША Дональд Трамп заклікаў Францыю скасаваць Парыжскае пагадненне аб клімаце, праз якое ў краіне мелі намер ўвесці экалагічны падатак на паліва.