Як чэшскія кіберэльфы змагаюцца з расейскімі інтэрнэт-тролямі

Супрацьстаяць расейскай «гібрыднай пагрозе» спрабуюць як на афіцыйным, так і на грамадскім узроўнях.

Расейскія спецслужбы ў 2017 годзе ўчынілі кібератакі на МЗС Чэхіі, гаворыцца ў гадавой справаздачы Службы бяспекі ды інфармацыі Чэхіі. У дакуменце дзеянні Расеі названыя галоўнай пагрозай для бяспекі краіны - большай, чым дзеянні тэрарыстычных арганізацый, арганізаванай злачыннасці або экстрэмісцкіх сіл, піша currenttime.tv.

Супрацьстаяць такой «гібрыднай пагрозе» спрабуюць як на афіцыйным, так і на грамадскім узроўнях. У Чэхіі з'явіліся кіберэльфы - актывісты, якія адсочваюць допісы і каментары расейскіх інтэрнэт-троляў.

Грамадзянская ініцыятыва

Іх некалькі дзясяткаў чалавек: студэнты, лекары, настаўнікі, прадпрымальнікі - звычайныя людзі, не спецагенты. Называюць сябе «чэшскімі эльфамі» і змагаюцца з расейскімі тролямі ў інтэрнэце. Працуюць тады, калі знаходзяць час, там, дзе маюць магчымасць. Большасць эльфаў хаваюць сваю асобу, каб не напароцца на цкаванне ў Сеціве, камунікуе з журналістамі толькі публіцыст Багуміл Картоўс.

«Мы хочам цалкам спыніць крыніцы дэзінфармацыі, прымусіць іх цалкам спыніць займацца такой дзейнасцю або перадаць іх органам, у якіх ёсць паўнамоцтвы ўмяшацца. Часта дэзінфармацыя звязаная з парушэннем закона, і за гэта можна караць», - кажа ён.

Не ўсе заўзятыя прыхільнікі расейскай палітыкі ў Чэхіі, са слоў Багуміла, - тролі, ёсць і звычайныя людзі. І ўсё ж фальшывую старонку вылічыць цалкам рэальна. Класічны троль выглядае прыкладна так: адное невыразнае фота ў профілі, ніякай інфармацыі, ніякіх сяброў, рэпост рандомных матэрыялаў і пры гэтым падвышаная актыўнасць у каментарах.

«Гэтыя людзі могуць атрымліваць узнагароджанне за сваю працу і з'яўляцца часткай так званай «фабрыкі троляў». Ці гэта могуць быць людзі, якія робяць гэта з нейкай псіхасацыяльнай прычыны, з улікам сваёй незадаволенасці жыццём», - тлумачыць Картоўс.

Дзяржаўная палітыка

Расейскім умяшальніцтвам у Чэхіі займаюцца не толькі энтузіясты-эльфы. Служба бяспекі і інфармацыі краіны (BIS) штогод публікуе даклад пра тэмы, якімі цікавіцца Крэмль, і метады, якія ён выкарыстоўвае.

Не першы год чэшская выведка паказвае ў справаздачы на разадзьмуты штат расейскай амбасады: 140 супрацоўнікаў, 53 з якіх маюць дыпламатычныя пашпарты. А нядаўна высветлілася, што на кожнага прыпадае 1,5 аўтамабіля з дыпламатычнымі нумарамі - абшукваць і выпісваць штрафы такім нельга.

Пакуль штогадовыя справаздачы BIS, расследаванні журналістаў і праца «чэшскіх эльфаў» - гэта ўсё, чым Чэшская рэспубліка можа супрацьстаяць расейскаму ўплыву. Але, магчыма, у будучыні ў парламенце краіны з'явіцца спецыяльная камісія, якая зможа не толькі прымаць да ведама даклады, але і ініцыяваць прыняцце патрэбных законаў і кантраляваць працу выканаўчых органаў.

У найбліжэйшых планах чэшскага супрацьстаяння - рабочая паездка ў Маскву, на якой будзе абмяркоўвацца пытанне скарачэння расейскай дыпламатычнай місіі ў Чэхіі. Са слоў міністра замежных спраў Томаша Петржычэка, у адказ Масква напэўна вышле такую ж колькасць чэшскіх дыпламатаў. Што зробіць працэс атрымання візы ў рэспубліку, такую ўлюбёную расейскімі турыстамі, значна больш складанай.