Мянчанка: За месяц выдаткавала 6 рублёў на фасовачныя пакеты

Ці павінна ў крамах быць бясплатная ўпакоўка?

Тое, што крамы павінны выдаваць пакупнікам бясплатную ўпакоўку для тавараў, якія гэтага патрабуюць, ужо даўно прапісана на заканадаўчым узроўні. Тым не менш некаторыя прадаўцы ўсё яшчэ грэбуюць гэтай нормай, імкнуцца ўцячы і ўзяць, скажам, за цэлафанавы пакуначак хоць 4 капейкі. «Сабрала ўсе чэкі за месяц, падлічыла. Высветлілася, што 6 рублёў я выдаткавала на фасовачныя пакеты. У маёй краме бясплатная ўпакоўка часцей за ўсё адсутнічае», - распавядае мянчанка Марыя. Акрамя таго, бясплатныя пакуначкі ў крамах часта бываюць занадта маленькіх памераў, некаторыя тавары ў іх не змяшчаюцца і даводзіцца браць платны большы. Tut.by разабраўся, якая ж ўпакоўка павінна быць бясплатнай, а якая - за грошы.

- Ніколі не лічыла свае выдаткі на прадукты і нейкія бытавыя дробязі, таму што заўсёды ўкладвалася ў 300 рублёў, адкладзеныя на гэта. А ў мінулым месяцы наважыла высветліць, так на што ж уласна сыходзяць гэтыя самыя 300, - распавядае мянчанка Марыя. - Сабрала ўсе чэкі за 31 дзень, падлічыла. Высветлілася, што 6 рублёў - цэлых 2% ад гэтай сумы, я выдаткавала на фасовачныя пакеты. Цукеркі некалькіх відаў да Новага года брала, правілы абвяшчаюць - у адзін пакет розныя класці нельга. Садавіну-гародніну да стала таксама трэба было ў нешта спакаваць. Ды і хлеб часта бяру без пакавання, яго ў пакет пакласці трэба. Так на 6 рублёў і набралася.

Дзяўчына кажа, што ў краме каля дома, дзе яна звычайна купляе прадукты, бясплатныя пакеты ёсць. Але яны хутка заканчваюцца, а новыя рулоны на стойкі падкладваюць не заўсёды своечасова.

- Часцей за ўсё бясплатныя пакеты адсутнічаюць, проста заканчваюцца, а новыя рулоны пакласці не паспяваюць або забываюць. Вось і даводзіцца альбо бегаць па ўсёй гандлёвай залі ў пошуках бясплатнай упакоўкі, хоць і не факт, што ў іншых аддзелах яна будзе, альбо прасіць у прадаўцоў, альбо класці пакупкі ў платныя пакеты. Дарэчы, нават калі бясплатныя ёсць, іх даводзіцца яшчэ пашукаць - падстаўку з імі ставяць у самым непрыкметным куточку залі. Калі не ведаеш, што яна там ёсць, то не знойдзеш. Затое платныя стаяць на відавоку, па тры рулоны на кожнай стойцы. Дарэчы, бясплатныя пакеты даволі шчуплыя і па памеры меншыя за тыя, што за грошы. Да прыкладу, два кіло бульбы ці баханка хлеба ў бясплатны проста не ўвойдуць, так што і ў гэтым выпадку давядзецца заплаціць.

Якая ўпакоўка будзе бясплатнай, прадавец вызначае сам

У Міністэрстве антыманапольнага рэгулявання і гандлю сказалі, што, згодна з пунктам 25 Правілаў продажу, «прадавец абавязаны перадаць пакупніку тавары належнай якасці ў тары або ўпакоўцы».

- Вядома, ёсць і выключэнні. Да прыкладу, тавары, якія па сваім характары не патрабуюць затарвання або ўпакоўкі, - растлумачылі ў ведамстве. - Дадатковай платы за ўпакоўку браць не павінны. Гэта не тычыцца толькі ўпакоўкі тартоў, набораў пірожных, напояў, якія прадаюцца на разліў, кошт якіх уключаецца ў раздробны кошт тавараў.

Якая ўпакоўка для таго ці іншага тавару будзе бясплатнай, са слоў спецыялістаў міністэрства, прадавец вызначае сам. Але абавязковая ўмова - яна павінна забяспечваць яго захаванасць. У ёй ён павінен даехаць дадому цэлым - не дэфармавацца, не разбіцца і не страціць знешні выгляд. Гэта значыць загарнуць жэле на вагу ў плёнку або курыцу-грыль у паперу пакупніку не могуць - і сам прадукт сапсуецца, і перапэцкае ўсё, што будзе ляжаць з ім у сумцы. А вось змясціць сушы ў бясплатны цэлафанавы пакет, а не, скажам, у кантэйнер, цалкам прымальна, яны ў ім не пашкодзяцца.

- Пры рэалізацыі прадукцыі ўласнай вытворчасці прадавец таксама абавязаны выдаць бясплатную ўпакоўку, але ці будуць гэта поліэтыленавыя пакеты альбо скрынкі, ланч-боксы, іншая ўпакоўка - вызначыць сам прадавец, - тлумачаць спецыялісты МАРГ. - Да прыкладу, ён вызначыў, што бясплатнай з'яўляецца поліэтыленавы пакет. У гэтым выпадку ён прапануе пакупніку зрабіць выбар: спакаваць прадукцыю ўласнай вытворчасці ў бясплатны поліэтыленавы пакет, альбо набыць за плату іншую ўпакоўку.

Калі тавар, які патрабуе ўпакоўкі, пакупніку прадаюць без яе, альбо ў тары, у якой ён можа сапсавацца, чалавек мае поўнае права запатрабаваць спакаваць тавар або замяніць упакоўку. Але калі тавар у ёй не сапсуецца, то патрабаваць кантэйнер для катлет замест пакета пакупнік не мае права.

- Калі прадавец адмаўляецца выдаваць бясплатную ўпакоўку для тавараў, якія маюць у ёй патрэбу, гэта з'яўляецца парушэннем, - падкрэслілі ў ведамстве. - За гэта згодна з часткай 1 артыкула 12.17 Кодэкса аб адміністрацыйных правапарушэннях прадугледжаная адміністрацыйная адказнасць. Калі ў раздробным гандлёвым аб'екце няма бясплатнай упакоўкі, мы рэкамендуем уносіць адпаведны запіс у кнігу заўваг і прапаноў або звяртацца ў мясцовыя выканаўчыя і распарадчыя органы ўлады па месцы знаходжання гандлёвага аб'екта.

Часам бывае, што на стойках з фасовачны пакетамі няма ніякай інфармацыі пра тое, платныя яны ці бясплатныя - ні цэннікаў, ні надпісаў «Бясплатна» на саміх пакетах. І пра тое, што заплаціў лішніх 6-8 капеек за пару пакуначкаў, даведаешся толькі з чэка. У МАРГ сказалі, што платная ўпакоўка - «гэта такі ж тавар, як і ўсе астатнія. Таму на яе павінен быць аформлены цэннік у адпаведнасці з правіламі». А ніякіх нормаў, якія б вызначалі памер бясплатных пакетаў, не існуе. Гэта застаецца на сумленні прадаўца.

Пакаваць трэба цвікі і бігудзі, а капуста ў гэтым не мае патрэбы

Дык якія ж усё-такі тавары трэба абавязкова пакаваць, а якія - не.

З харчовых - гэта прадукты, якія вытворца не змясціў у спажывецкую тару. Пакаваць павінны тое, што прадаецца на вагу: каўбасныя і кандытарскія вырабы, сыры і іншыя тавары ў абалонцы, абгортцы, плёнцы, пергаменце, паперы і падобных ўпакоўках. Таксама ў нешта абгарнуць або пакласці павінны хлеб, булку і падобныя вырабы. Калі бохан, які быў у плёнцы вытворцы, разрэзалі на часткі, такі тавар таксама неабходна спакаваць.

А вось буйную гародніну і садавіну з цвёрдай лупінай, такія як ананасы, кавуны, дыні, гарбузы, авакада, манга і іншыя, а таксама капуста ў пакаванні не маюць патрэбы. Яны выдатна даедуць да дому ў сумцы і без яе.

Некаторыя нехарчовыя тавары прадавец таксама павінен абавязкова спакаваць, калі гэтага не зрабіў вытворца. Гэта прадметы, якія без пакавання могуць пашкодзіцца, разбіцца, выпацкацца пры транспартаванні. Гэта пасцельная і сподняя бялізна, панчошна-шкарпэткавыя вырабы, посуд са шкла і фарфору, навагоднія цацкі і падобнае.

Абгарнуць або пакласці ў пакет павінны цвёрдае гаспадарчае мыла і іншыя тавары, якія могуць забрудзіць ці пашкодзіць рэчы пакупніка. Упакоўка патрабуецца гузікам, кнопкам, цвікам, шрубам, фурнітуры, прышчэпкам, бігудзі і іншым дробным вырабам. У нешта абгортваць у крамах павінны метражныя тавары. Гэта тканіны з валокнаў усіх відаў, трыкатажнае і гардзіннае палатно, штучны мех, нятканыя матэрыялы, стужкі, карункі, тасьмы, драты, шнуры і падобныя тавары. Да гэтай групы тавараў таксама належаць цыбуліны раслін, расада, насенне, пасадачны матэрыял, міцэліем, а таксама корм для жывёл, птушак і рыб.