Натаўскі аперытыў для Пуціна

Напярэдадні перамоваў прэзідэнтаў ЗША і Расеі праблемныя пытанні пазначыў саміт NATO.

Саміт NATO, які закончыўся ў Брусэлі, даў выразны сігнал Уладзіміру Пуціну: удзельнікі альянсу хочуць бачыць у асобе Расеі прагназаванага партнёра. Заклік да Масквы спыніць ваенную агрэсію супраць Украіны і прыбраць войскі з Данбаса, а таксама актыўнае абмеркаванне мэтазгоднасці рэалізацыі праекта "Паўночная плынь-2" можна ўспрымаць як пралог да будучай сустрэчы прэзідэнтаў Расеі і ЗША. Ёсць надзея, што гэтыя тэмы будуць абмяркоўвацца Пуціным і Трампам у Хельсінкі. Бо не могуць жа лідары дзвюх дзяржаваў пасля саміту NATO гэтыя праблемы проста ігнараваць, піша Сяргей Рудэнка на сайце Нямецкай хвалі.

Украіна на шляху да NATO

Цягам апошніх дваццаці гадоў Украіна то набліжалася да NATO, як гэта было ў часы прэзідэнцтва Леаніда Кучмы і Віктара Юшчанкі, то аддалялася – пры прэзідэнту Віктару Януковічу. Тэмп руху Украіны ў бок Паўночнаатлантычнага альянсу тады шмат у чым залежаў ад пазіцыі Масквы. Ды, чаго хітраваць, і сёння залежыць ад Крамля. Вайна ў Данбасе вымусіла Кіеў зноў шукаць падтрымкі ў NATO. Пётр Парашэнка ўжо заявіў пра неабходнасць правядзення ўсеўкраінскага рэферэндуму пра далучэнне краіны да гэтага вайскова-палітычнаму блоку, прапанаваўшы замацаваць у Канстытуцыі курс на еўраатлантычную інтэграцыю Украіны.

Цалкам зразумелае жаданне Кіева, які прайшоў праз анэксію Крыма і акупацыю часткі Данбаса Расеяй, атрымаць падтрымку з боку NATO. Украінцы хочуць быць часткай сістэмы бяспекі на еўрапейскім кантыненце. Маючы пад бокам такога агрэсіўнага суседа як Расея, Украіна робіць усё магчымае для таго, каб засцерагчы сябе ад далейшых праблемаў. Заклік NATO да Масквы спыніць узброеную агрэсію супраць Украіны і вывесці свае ваенныя фармаванне з Данбаса сведчыць пра тое, што альянс выдатна разумее, што адбываецца на ўсходзе краіны.

У Кіеве ж прадаўжаюць чакаць выразнага сігналу ад NATO з нагоды магчымага сяброўства Украіны ў альянсе. Яно не выключанае, адказваюць у Брусэлі. Але вось калі гэта здарыцца – ніхто адказаць не можа. Вайна на ўсходзе краіны, чаканне рэформаў ва Украіне, праблемы ў барацьбе з карупцыяй, стасункі з суседнімі дзяржавамі – усе гэтыя чыннікі ўплываюць на тэмпы руху ўкраінскай дзяржавы да NATO. У цяперашніх варунках Брусэль імкнецца не даваць лішніх абяцанняў.

Трамп паміж Расеяй і Украінай

Сустрэча Дональда Трампа з Пятром Парашэнкам у рамках саміту NATO была цалкам чаканай. Праз некалькі дзён прэзідэнт ЗША сустракаецца з Уладзімірам Пуціным у Хельсінкі. Адной з тэмаў размовы там напэўна будзе і сітуацыя ва Украіне. Хто яшчэ больш дакладна і зразумела апіша Трампу становішча ў Данбасе і ў Крыме, калі не сам Пётр Парашэнка? Цалкам зразумела, што прэзідэнт ЗША будзе весці размову з прэзідэнтам Расеі пра Украіну, зыходзячы з інтарэсаў сваёй краіны. Але пакуль што гэтая цікавасць была на баку ўкраінскай дзяржавы.

Так, Дональд Трамп сёння не можа публічна адказаць на пытанне, што рабіць з анэксаваным Крымам. Ён сцвярджае, што ўсё гэта адбылося праз мяккасць Барака Абамы. Але ж відавочна, што апеляваць да дзеянняў свайго папярэдніка па-дурному прынамсі з адной прычыны – анэксія Расеяй Крымскага паўвострава парушыла сусветны парадак у Еўропе, які існаваў пасля 1945 года. Памылковыя дзеянні Абамы наўрад ці могуць апраўдаць адсутнасць дакладнай і артыкуляванай пазіцыі Трампа ў пытанні будучыні статусу Крыма.

У чым прэзідэнт ЗША не сумняваецца, дык гэта ў жаданні Расеі канчаткова пасадзіць Заходнюю Еўропу на газавую "іголку" з дапамогай "Паўночнай плыні-2". Цяжка сказаць, чаго ў гэтай пазіцыі больш – палітыкі ці эканомікі. Але яна супадае з рыторыкай Пятра Парашэнкі, які ўпэўнены, што новы газаправод з Расеі ў Нямеччыну па дне Балтыйскага мора нясе пагрозу не толькі для ўкраінскай дзяржавы, але і ў цэлым для Еўропы. Ці здолее пераканаць Дональда Трампа ў зваротным Уладзімір Пуцін – цяжка сказаць. Усё, напэўна, залежыць ад аргументацыі і гнуткасці апошняга ў іншых пытаннях.

Пуцін і цень Кім Чэн Ына

Чым закончыцца сустрэча Уладзіміра Пуціна і Дональда Трампа ў фінскай сталіцы, пакуль не вядома. Відавочна, што прэзідэнт ЗША едзе туды па новыя вонкавапалітычныя перамогі. Але Пуцін – гэта не Кім Чэн Ын. Гутарка двух лідараў наўрад будзе простай, улічваючы сферы геапалітычных інтарэсаў ЗША і Расеі. Але ў Кіеве ўсё ж спадзяюцца пасля Хельсінкі атрымаць адказ на галоўныя пытанні – калі Расея змыецца з Данбаса і Крыма.

Без удзелу Вашынгтона развязаць будучыню ўсходу і поўдня Украіны пакуль не ўяўляецца магчымым. Ідзе пяты год вайны. "Менскі" і "нармандскі" фарматы, на жаль, не далі чаканага выніку. Канфлікт у Данбасе паступова ператвараецца ў прытлелы. Расея прадаўжае асвойваць анэксаваны крымскі паўвостраў. NATO ўжо прамым тэкстам заклікае Маскву прыбрацца прэч з Данбаса. Ці пачуе на гэты раз Уладзімір Пуцін тое, што гаварылася на саміце NATO, залежыць у тым ліку і ад Трампа. Калі, вядома, прэзідэнт ЗША чарговы раз не прыкрыецца бяздзейнасцю Барака Абамы.