Леанід Заіка: Цэлы месяц я глядзеў на трыумф дзяржаўнага ідыятызму

Чаму беларусы не бачаць сэнсу ў падатках.

Кіраўнік Аналітычнага цэнтра «Стратэгія» Леанід Заіка ўважае за разумнае тое, што людзі ўсяляк хочуць пазбегнуць выплаты падаткаў. Эканаміст пракаментаваў звесткі апытання, згодна з якімі тры чвэрці расейцаў не бачаць сэнсу ў падатках, піша «Салiдарнасць».

- І ў Беларусі тая ж сітуацыя, - заявіў падчас інтэрв'ю Леанід Заіка. - І гэта правільна. Грамадства стала развіваць камунікацыі, інтэрнэт. Дзякуючы інтэрнэту я набываю сабе тэлефоны, тэлевізары, мне ўжо не патрэбныя гэтыя крамы. Цяпер дачыненні паміж мною і кожным іншым суб'ектам, які дае мне паслугі, змянілася.

У гэтай сувязі эканаміст прывёў асабісты прыклад:

- Мне трэба было памяняць лічыльнікі. Прыходзілі тры групы з «Водаканала» і мясцовага ЖЭСа - і нічога не зрабілі. Цэлы месяц я глядзеў на трыумф гэтага дзяржаўнага ідыятызму. У выніку паклікаў свайго ўлюбёнага сантэхніка - і ён за 20 хвілін усё зрабіў. І так ва ўсім. Лягчэй выклікаць вось такога Міхал Пятровіча, які яшчэ і возьме значна танней.

Са слоў эканаміста, сёння сувязі людзей мяняюцца, а за імі перабудоўваецца і спажыванне. Развіццё гарызантальных сувязяў людзей становіцца значна больш выгадным у рамках салідарнага абмену паслугамі і таварамі, чым нейкія цэнтралізавана выбудаваныя дзяржавай схемы.

- А тут нейкія хлопцы скачуць і кажуць: мы - урад, мы падаткі збіраем, - адзначае Леанід Заіка.

На думку эканаміста, сённяшняя падатковая палітыка для беларусаў не мае ніякага сэнсу.

- Дзеля чаго? - задаецца пытаннем экспэрт. - Дарогі? Хлопцы, а мы самі іх пабудуем, без вас. Лякарні? Туды лепш не хадзіць - там злыя дзядзькі і цёткі сядзяць. Сістэма адукацыі? Як казала мне адна знаёмая: ты можаш не з'яўляцца на бацькоўскім сходзе, проста патэлефануеш і даведаешся, колькі табе трэба грошай аддаць. Войска? Не трэба войска, мне не патрэбныя гэтыя боты, якія будуць таптаць нашы вуліцы. Навошта яшчэ патрэбныя падаткі?

У гэтай сувязі працу «палаткі» эканаміст уважае за абсалютна бессэнсоўную:

- Я б прапанаваў кожны год памяншаць урад на 1%. Праўда, праз 10 гадоў іх выявіцца на 15% больш. Як сказаў Анастас Мікаян, звальняць наменклатуру - тое ж самае, што палохаць варонаў: яны з аднаго дрэва паляцелі - на іншае пераселі.

Ведаеце, у Беларусі ёсць аўтамабільны завод. Там нямецкія станкі-аўтаматы рэзалі балты і гайкі з металічных прутоў. Калі пруток дрэнны, ён вылятаў са станка. Вось бы ва ўрадзе так зрабіць, каб непрыдатныя выляталі. Уявіце: панядзелак, Дом ураду, помнік Леніну на плошчы, грае музыка «Мы народжаныя, каб казку зрабіць быллю», а на падваконнях стаяць чыноўнікі і скачуць на раскладзеныя пад вокнамі маты. Бум - і ўсё. Ура! Нарэшце чалавек выратаваўся. І мы разам з ім.