Адступаць ужо няма куды

Ззаду Дразды.

Злавеснае воблака азмрочыла ціхамірны Драздоўскі гарызонт. Адкуль узнік гэты дзіўны дысананс, зразумець немагчыма. Светлую пастараль наладжанага побыту быццам бы нішто не парушала. Пад надзейнай аховай жыць рыхтаваліся доўга і радасна. Снавалі натхнёныя планы. А тут раптам нахлынула нешта невыразнае, незразумелае. Нейкае смутнае пачуццё невытлумачальнай трывогі. Адкуль?..

Ад вярблюда, сцвярджаюць мудрацы Усходу. З гэтым загадкавым стварэннем трэба быць напагатове. Яшчэ той карабель пустыні, а да таго ж і своеасаблівы сімвал Вялікага Шаўковага шляху. Зразумець немагчыма, з якога рады Усход з усёй яго стракатай атрыбутыкай і экзатычнымі норавамі стаў такі блізкі тутэйшаму менталітэту. Неспасціжная загадка - чаму раптам?

Быццам бы еўрапейская краіна. Ды яшчэ на кожным кроку тут можна пачуць, што мы наогул цэнтр кантынента. І побач з усім гэтым - безнадзейны Усход. Найгоршы яго варыянт. Дзікія норавы назіральнікаў. Нязменная вярхоўная ўлада. Нейкія вартаўнікі на кожным кроку. У цэнтры сталіцы - усім вядомая «Амерыканка». Месцы зняволення тут не проста турмы - зінданы. А ў каламутных вачах усюдыіснай аховы і яе начальства - звярыная туга па Ардзе. Няўменне і нежаданне жыць паводле нормаў еўрапейскага права. Такія сістэмы беспрасветныя і безнадзейныя. Найменшы штуршок звонку выклікае глыбокія ўзрушэнні і доўга не змаўкае рэха.

Здавалася б, што нам нейкі пікнік, які зацягнуўся на узбочыне гарналыжнай пуцінскай трасы. Тым больш, што яго натхняльнікі засакрэцілі сутнасць і сэнс перамоў, якія праходзілі ў паўзах паміж катаннем з гор і хакейнымі спаборніцтвамі. Але менавіта гэтая недагаворанасць і настойлівыя запэўніванні ўвішнай абслугі, што нічога істотнага там не адбывалася, выклікалі ў інфармацыйнай прасторы нашай чулай краіны доўгае рэха.

Як гэта не адбывалася? Калі толькі на каньках хацелі пакатацца, навошта такую процьму найважнейшых міністраў ды іншых адказных асоб спатрэбілася абодвум бакам загружаць у самалёты? Яшчэ са снежня, быццам пры аблозе варожага замка, выразна чуецца цяжкае чыноўніцкае сапенне. Чорныя крамлёўскія капальнікі відавочна рыхтуюць падкоп. А нехта з клюшкай жвава слізгае па лютаўскім накатаным лёдзе і супакойвае ўстрывожаных благімі весткамі падданых «Спіце, грамадзяне, спіце! У Багдадзе ўсё спакойна».

Спакой аднак наўрад ці камусьці сёння сніцца. Нават з заўсёды гатовага Цэнтрвыбаркама ўжо ідуць нейкія загадкавыя сігналы. Быццам прэзідэнцкія выбары цалкам магчымыя датэрміновыя, ці не 1 снежня гэтага года, а ў дадатак на восень могуць прызначыць яшчэ і рэферэндум. Пра што гэта, не цяжка здагадацца. Так ці інакш, а 25-годдзе незаменнай улады дабром не скончыцца. Нейкую мудрагелістую схему яны, відавочна, рыхтуюць.

Натуральна, змрочныя настроі, якія ўзніклі пасля дзіўнага пікніка на пуцінскіх лыжных схілах, правадыр паспяшаўся развеяць без прамаруджання. А тут і прыдатная нагода – «23 феўраля». І аўдыторыя найлепшая - курсанты Вайсковай акадэміі. Народ цікаўны, але дысцыплінаваны. І вось тут ужо ён расправіў крылы. Смела пазначыў першы рубеж, з якога адступаць нельга. «Трэба займацца эканомікай - гэта аснова стабільнасці. Таму галоўнае - не страціць стабільнасць. Як бы ні было складана, як бы ні было цяжка. Калі толькі мы дэстабілізуем нашу краіну, яна камусьці дастанецца, мы зноў сыдзем пад бізун, як у народзе кажуць, нас будуць сцябаць бізуном. Добра, нас, мы гэта заслужылі, калі мы да гэтага давялі. А дзеці за што будуць пакутаваць?

І сапраўды, за што ім такая доля, калі нейкі дзядзька, замест таго, каб умацоўваць усімі спосабамі абарону краіны і гэтую праклятую стабільнасць, імчыць з раніцы да ночы па ледзяным палях і лыжных трасах. А потым яшчэ спрабуе знайсці вінаватага. І вось ужо на ўсходнім гарызонце клубіцца нешта невыразнае, незразумелае. Але потым высвятляецца, што гэта яшчэ далёка не галоўная небяспека. Ёсць у нашай краіны і зусім іншая мяжа. Ці не на тым стратэгічным кірунку завязаны вузел многіх неразвязаных праблем?

«У мяне ёсць і прысядзібны надзел, і вялікія фермы, але гэта не кажа пра тое, што я штодня там. Вось калі сенажаць, магу і а пятай раніцы пайсці касіць траву, пакуль усе спяць». І узнікае перад курсантамі і ўсёй краінай звычайны адстаўнік з ягонымі пільнымі клопатамі пра грады, цяпліцы, баклажаны і гуркі. І навошта ён мучыць сябе і іншых, калі столькі цікавага там, на пляцы, і вынікі дзейнасці на тым і іншым кірунку непараўнальныя.

Да таго ж высветлілася з тых шчырых прызнанняў, што мундзір з лампасамі і загадкавымі пагонамі, у якім ён фарсіць на парадах, гэта нешта міфічнае. А напраўду ён падпалкоўнік. І нават чэкіст Пуцін старэйшы за яго паводле рангу. Крыўдна да слёз. «Я ж не магу сабе прысвоіць палкоўніка!»- паскардзіўся правадыр курсантам. Вось, высвятляецца, якая вельмі прыкрая можа ўзнікнуць калізія, калі доўга сядзець у адным крэсле. Дык чаму б не развязаць яе аднойчы і назаўсёды?

А крыху раней больш удачлівы ў кар'ерных абставінах палкоўнік Пуцін, сабраўшы паплечнікаў, зачытаў сваё штогадовае пасланне Федэральнаму сходу. Сярод іншага там быў і такі пасаж аб амерыканскіх ракетах сярэдняй і меншай далёкасці і іх магчымай перадыслакацыі, які не пакідае ніякіх сумневаў з нагоды вынікаў сочынскіх перамоў і далейшага лёсу пуцінскага хаўрусніка і партнёра. «У некаторых класаў гэтых ракет час падлёту да Масквы можа складаць 10-12 хвілін. Гэта і ёсць вельмі сур'ёзная пагроза для нас. У такім выпадку мы будзем вымушаныя, я хачу гэта падкрэсліць, менавіта вымушаныя прадугледзець люстраныя і асіметрычныя дзеянні». Ці пакіне ён свае даўнія намеры выйсці на нашу заходнюю мяжу, каб у выпадку «люстраных дзеянняў» скараціць і час палёту сваіх ракет? Выразнага адказу на гэтае найважнейшае пытанне ў гутарцы з курсантамі, відавочна, прадугледжана не было.

Але не ўсё так безнадзейна, як можа здацца асобным цывільным асобам. Міністр абароны далёка не выпадкова надумаў менавіта ў гэты дзень, на гэтай сустрэчы, уручыць правадыру памятны падарунак - пісталет у скрынцы. Сапраўдны. А ў дадатак яшчэ і патроны. І быццам бы вымавіў па-салдацку скупыя словы: гетману без пісталета нельга. Яны схіліліся над скрынкай, асцярожна перабіраючы боезапас. Ціхамірныя блукалі ўсмешкі на іх тварах. Быццам яны на фронце, на апошнім рубяжы. І вось падвезлі, нарэшце, патроны.

Адступаць ужо няма куды. Ззаду Дразды.

Уладзімір Халіп, спецыяльна для Charter97.org

Калі вам спадабаўся артыкул, вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL 97 1160 2202 0000 0002 1671 1123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас charter97@gmail.com