Як Крым паглынуў Пуціна

Крэмль забыўся пра ўсякую асцярожнасць і ізаляваў сам сябе.

«Пяць гадоў таму Уладзімір Пуцін прынёс вайну і гвалт на ўсход Украіны. Гэта пастанова змяніла шэфа Крамля, расейцаў і іх дзяржаву», - мяркуе журналіст нямецкага выдання Der Spiegel Крысціян Эш.

Анэксіяй Крыма, піша журналіст, Пуцін здзівіў нават сваіх ворагаў. Так, Аляксей Навальны меркаваў, што Крым ператворыцца ў яшчэ адну псеўдадзяржаву на прыклад Абхазіі і Паўднёвай Асеціі, аднак Пуцін зняпраўдзіў ягоны прагноз. Здаецца, быццам анэксіяй Крыма «Уладзімір Пуцін пахаваў не толькі пасляваенны еўрапейскі парадак, але і сваё ранейшае, звыклае «Я». Тады з'явіўся новы Пуцін, які дзейнічаў паводле яшчэ невядомых правілаў», адзначае Эш.

«Расейскі прэзідэнт, насуперак свайму вонкаваму вобразу, фактычна з'яўляецца асцярожным чалавекам, - мяркуе журналіст. - Але, як раздражнёны гулец, раптам кінуў увесь картачны стол, Пуцін тады пакінуў усякую асцярожнасць і ізаляваў сам сябе».

«Крым стаў шчылінай, праз якую Масква прынесла на Данбас вайну і гвалт. Пры гэтым у расейскай сталіцы, відавочна, падумвалі і над тым, каб раскалоць Украіну на дзве паловы. (...) Усё магло б быць горш і пралілося б яшчэ больш крыві, але Захад выявіўся больш адзіным, а Украіна больш стойкай, чым чакалася», - гаворыцца ў артыкуле.

Але надалей, прадаўжае Эш, Пуцін быў іншым. «Калі ўсё яшчэ тлеў канфлікт на Данбасе, ён накіраваўся ў 2015 годзе на новае поле бітваў, пачаўшы аперацыю ў Сірыі, і гэта таксама было адным з наступстваў анэксіі Крыма, - мяркуе Эш. - Гаворка ішла пра тое, каб прабіць міжнародную ізаляцыю Масквы, давёўшы, што Расея з'яўляецца незаменнай дзяржавай. (...) Так Уладзімір Пуцін крок за крокам абстрагаваўся ад расейскай унутранай палітыкі і сыходзіў у палітыку сусветную. Ён ужо даўно не вырабляе на расейцаў уражанне палітыка, які клапоціцца пра сваіх грамадзян. Цяпер ён выконвае сусветна-гістарычную місію. Ён больш не шукае прызнання сучаснікаў ні за мяжой, ні на радзіме. (...) «Расея паглынула Крым, а Крым паглынуў Пуціна», як сфармулявала гэта палітолаг Таццяна Станавая».

«Большасць расейцаў уважалі, што гістарычная справядлівасць на іх баку. Тое, што іх дзяржава пры гэтым парушыла міжнароднае права, ілгала і падманвала, ім не перашкаджала. Бо яны самі прывыклі быць падманутымі дзяржавай. «Гібрыдная вайна» - замаскаванае выкарыстанне гвалту, распусканне хлуслівых чутак, праца з правакатарамі - адпавядае расейскай гібрыднай унутранай палітыцы, у якой дэмакратыя толькі імітуецца, - упэўнены журналіст. - Толькі на гэты раз абдурылі варожае замежжа, а самі расейцы былі не ахвярамі, а супольнікамі і Крамля, што задаволіла іх глыбокае жаданне атаясамлення сябе з дзяржавай - жаданне, якое адчувалі нават многія крытычна настроеныя масквічы, якія ў 2012 годзе выступалі на вуліцах супраць Пуціна».

Праўда, з эйфарычнага 18 сакавіка 2014 года Пуцін і расейцы аддаліліся адзін ад аднаго, прадаўжае Эш. «У пэўным сэнсе расейцы сёння адчуваюць сябе так жа, як канцлерка Ангела Мэркель, якая з расчараваннем канстатавала ў 2014 годзе, што Пуцін жыве «ў іншым свеце». Здаецца, ён больш не ўважае за абавязак клапаціцца пра дабрабыт расейцаў, як быццам анэксіяй Крыма ён ужо выканаў сваю частку грамадскай дамовы. З аднаго боку, новы Пуцін апраўдвае падвышэнне пенсійнага ўзросту адсутнасцю грошай, і, з другога боку, дэманструе дарагую цуда-зброю, якую ён хоча накіраваць на Злучаныя Штаты. Яго больш не турбуюць сацыяльныя пытанні», - паказвае выданне.

«Змяніўся не толькі Пуцін, але і дзяржава. Узрасла роля войска. (...) Вайсковая спецслужба ГРУ ўзмацнілася ў параўнанні са службай унутранай выведкі ФСБ і прынесла з сабой новы, бесцырымонным стыль. Наўпроставая лінія вядзе ад Крыму да атручвання былога агента Сяргея Скрыпаля ў англійскай Солсберы: адзін з галоўных падазраваных, магчыма, быў узнагароджаны за аперацыю ў Крыме», - гаворыцца ў артыкуле.

«Цяпер дзяржава бачыць сваю галоўную задачу ў ліквідацыі сапраўдных і ўяўных пагроз з Захаду, а не ў падтрымцы свайго народа», - канстатуе Эш.

Восенню 2014 года, калі краіна ўсё яшчэ знаходзілася ў крымскай эйфарыі, адзін з высокапастаўленых крамлёўскіх чыноўнікаў сказаў: «Ёсць Пуцін - ёсць Расея. Няма Пуціна - няма Расеі». «Абмеркаванне часу пасля яго наспела даўно, але яно і небяспечнае, бо міф пра адсутнасць альтэрнатыў Пуціну падпірае рэжым». Дзяржава пад кіраўніцтвам аднаго лідара прасоўваецца сёння як будучыня Расеі. «Гэта паказвае, як аддаленне ад Захаду (...) змяніла мысленне ў кіроўных колах Пуціна. Гэта таксама аддаленае наступства анэксіі Крыма. Будучыня Расеі, - рэзюмуе выданне, - заціснутая ў цесны гарсэт. Не абдумваем больш ніводзін шлях, акрамя аўтарытарнага».