Як беларусам адмаўляюць у працы праз узрост

Працэс працаўладкавання часам зацягваецца на гады.

"Калі людзі чулі, што я пенсіянерка, ветліва адказвалі, што ў іх захаваліся мае кантакты і абяцалі ператэлефанаваць. Ну і, вядома ж, не ператэлефанавалі», — 57-гадовая Алена Гамзюкова ўспамінае, як сутыкнулася з дыскрымінацыяй пры пошуку працы. Берасцеец Аляксандр Барахоў таксама трапіў у падобную сітуацыю - праз узрост 29-гадовага хлопца не хацелі браць на пасаду праграміста. Tut.by пагаварыў з беларусамі, якія хоць раз у жыцці пачулі фразу "вы занадта стары для нашай вакансіі".

"Перашкодзіў толькі мой век»

44-гадовы Аляксей Мацвееў шукае працу ў сфэры кіравання продажам ужо год. Са слоў спадара, ён адгукаецца прыкладна на 10 вакансій за дзень.

- Я маю 25 гадоў досведу працы ў кіраванні продажам. Што да заробку, спачатку я прасіў блізу двух тысяч рублёў на месяц, прычым большую частку маглі складаць бонусы і адсотак з продажу. Прыкладна паўгода таму абсалютна знізіў свае патрабаванні і пачаў глядзець на вакансіі 800-1000 рублёў на месяц. Пакуль паспеў падпрацаваць кур'ерам і кіраўніком невялікага праекта за 650 рублёў.

За час пошукаў Аляксей некалькі разоў сутыкнуўся з адмовай у працаўладкаванні дзеля свайго веку і “пазбавіўся магчымасці паказаць сябе ў гутарцы".

- Надоечы адбыўся выпадак, які проста перапоўніў чару майго трывання. IT-кампанія шукала чалавека з вольнай ангельскай мовай, які меў апрацоўваць уваходныя тэлефанаванні, якія тычацца продажу. На гэтую пазіцыю я пасаваў паводле ўсіх характарыстык, таму адгукнуўся, але атрымаў адказ: “Выбачайце, вам адмоўлена ў запрашэнні на гутарку".

Спадар наважыў скантактавацца з спецыялісткай, каб удакладніць прычыну, з якой яго кандыдатуру не ўхвалілі.

- Дзяўчына адгарнула рэзюмэ, паглядзела яго і сказала, што я пасую нават на 200 адсоткаў, але яны бяруць толькі людзей, маладзейшых за 35 гадоў — «наказ кіраўніцтва». І не саромеюцца ж абвяшчаць пра парушэнне заканадаўства. Калі пры папярэдніх адмовах у гутарцы я хоць бы паводле аднаго прафесійнага пункту не пасаваў, то цяпер перашкодзіў толькі мой узрост — абураецца ягамосць.

Аляксей тлумачыць, што за час пошукаў працы "такіх выпадкаў было шэсць-сем дакладна".

- Не сцвярджаю, што немагчыма знайсці працу ў Беларусі. Але я не адзін раз тэлефанаваў пасля адмоў у гутарцы, і мне шчыра казалі: “Гэта праз ваш век". Безумоўна, працадаўцы маюць права дыктаваць прафесійныя патрабаванні, але калі гэта пераходзіць нейкія пэўныя рамкі... людзі ўжо і так загнаныя ў кут, згаджаюцца на абсалютна нізкія заробкі, якія не адпавядаюць іхнім кампетэнцыям.

«Зусім смешна, бо я далёка не пенсіянер»

Берасцеец Аляксандр Борахаў у 29 гадоў наважыў памяняць сфэру дзейнасці. Да гэтага хлопец працаваў начальнікам аддзела маркетынгу ў аўтамабільнай кампаніі, але паралельна вывучаў мовы праграмавання і займаўся ангельскай мовай.

- Зрабіў рэзюмэ і адправіў у адну вялікую кампанію. Там мне сказалі, што «з вуліцы не возьмуць» і прапанавалі павучыцца на спецыяльных курсах. Я прайшоў дабор і паралельна пачаў збіраць інфармацыю - тэлефанаваў аднакласнікам і сябрам, цікавіўся, наколькі рэальна трапіць у IT пасля 30 гадоў. Ужо тады мне сказалі: "Прабач, у нас тут такая плынь людзей, шанцаў нуль".

Першую працу ў IT хлопец атрымаў толькі праз тры месяцы - кампанія, якая арганізавала курсы, прапанавала прыдатную пасаду.

- Да гэтага я тэлефанаваў дзесьці ў пяць розных кампаній. Прыкладна дзве былі настроены нейтральна, і мяне не ўзялі праз нястачу досведу. У астатніх сказалі да пабачэння дзеля веку. Тут зусім смешна, бо я далёка не пенсіянер.

У некаторых IT-кампаніях мяркуюць, што пачынаць займацца праграмаваннем з нуля пасля 30 гадоў позна.

- Добра, што тады не звярнуў на гэта ўвагу і не апусціў рукі. Прычым цікава, што праз год, калі я ўжо стаў спецыялістам сярэдняга звяна, усім раптам стала ўсё адно, колькі мне гадоў. Цяпер штотыдзень прыходзіць у сярэднім па пяць прапаноў.

Аляксандр успамінае, што пры змене спецыяльнасці першыя паўтара года ягоны заробак "значна спусціўся". "Спачатку зарабляў у два разы менш, чым на папярэдняй працы. Жонка на мяне вельмі злавалася", - успамінае хлопец.

- Мне 33 гады, з іх тры гады досведу ў праграмаванні. Так, ёсць хлопцы, якія займаюць больш высокія пасады, і ім па 26 гадоў. Але я не журуся, наадварот, гэта падахвочвае развівацца. Цяпер я сустракаю хлопцаў, якія прыйшлі ў IT у 40 гадоў і спакойна пачуваюцца на фоне больш маладых спецыялістаў.

«Возьмем людзей старэйшых толькі ў надзвычайным выпадку»

57-гадовая Алена Гамзюкова блізу года таму скончыла працаваць аператаркай кацельні на прадпрыемстве "Гомельскія цеплавыя сеткі" - жанчына выйшла на пенсію, і ў яе скончыўся тэрмін кантракту. Пасля гэтага гомелька пачала шукаць новую занятасць, прычым "апусціла рэйку да прыбіральшчыцы і кухоннай рабочай".

- Прычына вельмі простая: рэч у тым, што пенсія маленькая, і яе не стае. Я маю крэдыт, які яшчэ доўга трэба выплачваць. Ну і сядзець склаўшы рукі таксама не хачу: энэргіі поўна, магу працаваць.

Алена згадвае, што яна «не прэтэндавала на прэстыжныя пасады, куды пагодзяцца пайсці больш маладыя жанчыны»

- Але нават гэта не дапамагло. Калі людзі чулі, што я пенсіянерка, ветліва адказвалі, што ў іх захаваліся мае кантакты і абяцалі ператэлефанаваць. Ну і, вядома ж, не ператэлефаноўвалі. Памятаю, прыйшла ў паліклініку, дзе сястра-гаспадыня шчыра сказала: «Бачыце, які ў нас малады калектыў? Возьмем людзей старэйшых толькі ў надзвычайным выпадку, калі нікога не знойдзем». Я зычыла ім поспехаў і не стала нічога дамагацца — успамінае гомелька.

Пасля такіх выпадкаў жанчына пачала тэлефанаваць і адразу папярэджваць аб пенсійным веку. "Некаторыя адразу казалі не, іншыя адказвалі, што разглядаюць толькі "маладых пенсіянераў "" — згадвае спадарыня. У выніку з працаўладкаваннем ёй дапамагла дачка - яна дапамагла маме ўладкавацца прыбіральшчыцай на Гомельскую тэлевізію.