Як «таежны саюз» знішчыў аўтарынак у Баранавічах

Баранавіцкая легендарная пляцоўка для продажу аўто пад касмічнай назвай «Зорны» працуе апошнія дні.

З 30 красавіка 2019 года рынак афіцыйна спыняе сваё існаванне, і гэта добрая нагода азірнуцца і паглядзець, як і дзе куплялі і прадавалі аўтамабілі ў адным з найбуйнейшых беларускіх гарадоў, піша abw.by.

Трохі гісторыі

Мясцовыя жыхары напэўна памятаюць, што аўтарынак «Зорны» на тэрыторыі прадпрыемства «Баранавічыметалаптгандаль» з'явіўся толькі ў 2005 годзе.

Дагэтуль аўтамабілі і запчасткі ў Баранавічах прадаваліся на тэрыторыі стадыёна «Лакаматыў». І раз ужо мы ўзяліся ўспамінаць былое, не абыдзем увагай і гэтую пляцоўку.

Праз амаль 15 гадоў ужо нішто не нагадвае пра тое, што калісьці ў выхадныя дні тут ішоў шалёны гандаль аўтамабілямі і запчасткамі.

Толькі старажылы аўтамабільнага бізнэсу, шпацыруючы па стадыёне, з сумам успамінаюць, як у 1990-х і першую палову 2000-х у тым месцы, дзе цяпер размясціўся цырк, прадаваліся аўтамабілі.

Аўтамабілі стаялі і ўздоўж трыбун.

На месцы цяперашняй паркоўкі пад хвоямі ішоў гандаль б/у запчасткамі.

Побач - новыя запчасткі, шыны і акумулятары.

Зорнае з'яўленне

У 2000-х загаварылі пра тое, што горад больш не можа мець рынак на стадыёне. Ды і месца хапала не ўсім. Пазбавіць цэнтр горада ад аўтарынка дапамагло прадпрыемства «Баранавічыметалаптгандаль», прапанаваўшы свае свабодныя плошчы пад гандаль.

Так пасля ўзгадненняў з уладамі і падрыхтоўкі тэрыторыі ў 2005 годзе горад атрымаў новую пляцоўку, а «Баранавічыметалаптгандаль» - дадатковы прыбытак.

Праз некаторы час на рынку з'явіліся падмуркі пад павільёны.

Не хапала месцаў

Былыя перагоншчыкі распавядаюць, што ў лепшыя гады месцаў на рынку хапала не ўсім, частка аўтамабіляў прадавалася за тэрыторыяй рынка:

- Да 2011 года ў абсалютнай большасці аўто на рынку былі прыгнанымі з Еўропы. Яны добра прадаваліся, асабліва напярэдадні павышэння мытаў летам 2011-га.

Але і летам 2013 года, калі наш карэспандэнт рабіў рэпартаж з «Зорнага», на рынку было выстаўлена досыць шмат аўтамабіляў.

А каб выпісаць рахунак-даведку, даводзілася стаяць у чарзе. Аўто на расійскіх «транзітах» тады было ўсяго два, а побач з «аблітымі» Audi і Volkswagen родам з 1990-х, няхай і ў невялікай колькасці, але яшчэ сустракаліся экзэмпляры з Еўропы, у асноўным з маторамі да паўтары літраў.

20-30 аўто на рынак

Людзі «ў тэме» кажуць, што рынак больш-менш існаваў да 2015 года, але паступова аўто на ім станавілася ўсё менш. Апошнім часам тут звычайна выстаўлялася на продаж усяго 20-30 аўтамабіляў. З іх знайсці новага ўладальніка ў стане былі 2-3 машыны, а часам ніводная.

Пра магчымае закрыццё казалі і раней

Упершыню пра магчымае закрыццё «Зорнага» загаварылі яшчэ ў канцы 2013 года, калі праз стратнасць прадпрыемства «Баранавічыметалаптгандаль» была прынятая пастанова аб яго ліквідацыі.

Аднак, нягледзячы на адмоўны баланс арэндадаўца гандлёвых плошчаў, сам рынак заставаўся прыбытковым. Так, адміністрацыя рынку ў справаздачах таго часу паказвала, што ў выходныя дні на рынак прыбыло 527 аўтамабіляў.

Акрамя прыбытку ад аплаты, якая спаганяецца з прадаўцоў машын, прадпрыемства атрымлівала грошы з прадпрымальнікаў, якія гандлявалі ў павільёнах і ўздоўж іх.

І такіх прадаўцоў запчастак і аксесуараў на «Зорным» у той час было блізу 50.

У выніку рынак у 2013-м не зачынілі, ён працягнуў працаваць у штатным рэжыме.

«Апошні прадпрымальнік»

У красавіку 2019-га на «Зорным» застаўся працаваць адзін прадпрымальнік.

«Апошні герой» прызнаўся, што ў 2010 годзе сам купляў тут «свежы» Mercedes:

- Да 2011 года машын было вельмі шмат. Наступнае ажыўленне было, калі ў Расеі абваліўся рубель. А апошнія гады тры на рынку цішыня.

Мужчына распавёў, што сам ён ужо пенсіянер і пакуль дакладна не вырашыў, ці будзе працягваць гандляваць дзе-небудзь у іншым месцы.

Прызнаемся, што такі гандлёвы апакаліпсіс выглядае гнятліва: рынак плошчай 3 гектары, на якім «жывы» ўсяго адзіны пункт, а машын і зусім няма. І гэта ў суботу!

Са слоў мясцовых, у нядзелю змарнелая плынь аўто на продаж ледзь ажывае, на пляцоўку прыязджае 20-30 аўтамабіляў, але гэтага вельмі мала.

Хоць яшчэ пару гадоў таму хадзілі размовы пра тое, што баранавіцкі аўтарынак будзе развівацца і добраўпарадкавацца.

- Дырэктар хадзіў з планам і паказваў, як будзе выглядаць рынак. Казаў, што ўсе гэтыя канструкцыі планавалася знішчыць. Хацелі зрабіць рынак найлепшым у вобласці, але потым прыйшоў крызіс, - успамінаюць мясцовыя жыхары.

Грандыёзным планам не наканавана было спраўдзіцца.

Арандатараў аб тым, што рынак будзе ліквідаваны, папярэдзілі яшчэ восенню мінулага года.

Таму адны прадаўцы запчастак адкрылі крамы ў горадзе, іншыя пераехалі на іншы рынак, а трэція і зусім згарнулі бізнэс.

Затое ў ганарлівай адзіноце «апошняга прадпрымальніка» ёсць і свае плюсы - за час нашай прагулкі па пустым рынку на пляцоўку прыехалі тры чалавекі, і кожны нешта купіў.

Пад заслону мы вырашылі зазірнуць на той самы рынак, куды пераехала частка гандляроў «Зорнага».

Аўтазапчасткамі і аксэсуарамі на «Аляксееўскім» гандлююць у дзвюх частках рынку.

Як распавялі тыя, хто пераехаў сюды з «Зорнага», пакупнікі на рынку ёсць. Гэтак жа, як і вольныя месцы.

Падрахаванне

Зорны час баранавіцкага аўтарынка ззаду. Пляцоўка зачыняецца, з'яўлення новай у планах няма. Прадстаўнікі аўтамабільнага бізнесу не адмаўляюць уплыву на ход падзей развіцця інтэрнэту, але асноўную прычыну, чаму так здарылася, называюць іншую: «Аўтарынак у Баранавічах» забіў «не інтэрнэт, а Мытны саюз. Заўсёды асноўнай масай былі «свежыя машыны з Еўропы. Цяпер машын з Еўропы няма - няма і рынку», - рэзюмавалі яны.