Сусветны банк: Беларусам давядзецца моцна зацягваць паясы

Экспэрты банка зрабілі жорсткі прагноз наконт беларускай эканомікі.

Аднаўленне эканомікі Беларусі запавольваецца праз нізкі рост прадукцыйнасці і пагаршэння замежных умоў, гаворыцца ў апошнім Эканамічным аглядзе Сусветнага банка для Беларусі. Прагназаваныя сярэднетэрміновыя тэмпы росту застаюцца невысокімі, ніжэй за 2%, што абумоўлена спалучэннем структурнай нягнуткая беларускай эканомікі і стагнацыі на традыцыйных рынках экспарту прадукцыі апрацоўчай прамысловасці і сельскай гаспадаркі, піша tut.by.

Сусветны банк адзначае, што нават такі сціплы прагноз ВУП залежыць ад частковай - прынамсі, на ўзроўні 50 працэнтаў - кампенсацыі страт ад праведзенага ў Расеі так званага «падатковага манеўру», што мае на ўвазе страту экспартных мыт на нафтапрадукты, якія цяпер залічваюцца ў беларускі бюджэт, а таксама больш высокія кошты сыравіны для беларускіх нафтаперапрацоўчых прадпрыемстваў.

«Без такой кампенсацыі рост можа замарудзіцца яшчэ больш праз магчымае карэктаванне аб'ёму вытворчасці ў нафтахімічным сектары, а страты даходаў трэба будзе кампенсаваць дадатковай карэкцыяй у фіскальным сектары, з прычыны выканання абавязку выплаты завінавачанасці, што адаб'ецца на тэмпах эканамічнага росту», - адзначаюць экспэрты.

Рост дзяржаўнай запазычанасці, дэнамінаванай галоўным чынам у замежнай валюце, а таксама нявызначанасць у дачыненні да кампенсацыі за «падатковы манеўр» Расеі і развіцця двухбаковых гандлёвых стасункаў дзвюх краін ствараюць рызыкі для эканамічнага развіцця, мяркуюць экспэрты.

«Важна ўмацоўваць канкурэнтаздольнасць і, тым самым, нарошчваць аб'ёмы экспарту і пашыраць яго геаграфію, - адзначыў кіраўнік прадстаўніцтва Сусветнага банка ў Беларусі Алекс Крэмер. - Далейшае ўдасканаленне бізнэс асяроддзя і актывізацыя рэструктурызацыі прадпрыемстваў, асабліва дзяржаўных, маглі б паспрыяць інавацыйнай і экспартнай дзейнасці вытворцаў. Інакш, адзіным спосабам развязаць праблему дзяржаўнай завінавачанасці стане скарачэнне бюджэтных выдаткаў і павышэнне падаткаў».

Неэфектыўнасць і ўмоўныя абавязанні дзяржаўных прадпрыемстваў будуць далей падрываць эфектыўнасць эканамічнай дзейнасці. Дзяржпрадпрыемствы па-ранейшаму працягваюць выцясняць больш прадуктыўнае выкарыстанне капіталу і з'яўляюцца галоўнай крыніцай фіскальных рызык. Далейшае правядзенне рэструктурызацыі дзяржпрадпрыемстваў патрэбнае для пашырэння прасторы для развіцця прыватнага сектара, б рост малых і сярэдніх прадпрыемстваў можа ўперціся ў «шкляную столь» з прычыны таго, што рэсурсы накіроўваюцца на іншыя, менш прадукцыйныя мэты, адзначана ў аглядзе.

Экспэрты банка падкрэсліваюць неабходнасць умацавання сістэмы сацыяльнай абароны ў дачыненні да найбольш уразлівых сацыяльных груп, падтрымання ўзроўню жыцця насельніцтва, а таксама дапамогі людзям пры змене працы. Ключавая рэкамендацыя - павялічваць дзель выдаткаў на сацыяльную дапамогу, накіраваную на падтрымку людзей з нізкім узроўнем даходаў.

«Ва ўмовах запаволення росту ў доўгатэрміновай перспектыве меры для падтрымання сацыяльнай стабільнасці і прадухілення росту беднасці становяцца больш актуальнымі, чым калі-небудзь раней, - кажа старэйшы эканаміст Сусветнага банка Ніцін Умапаці. – Адной з хібаў існай сістэмы сацыяльнай абароны з'яўляецца тое, што многія дзейныя малазабяспечаныя хатнія гаспадаркі не могуць скарыстацца падтрымкай, якая выдаецца ў рамках існых праграм, заснаваных на крытэрах праверкі патрэбнасці. Гэтую праблему можна развязаць за кошт пашырэння ахопу і сумы штомесячных выплат праграмы дзяржаўнай адраснай дапамогі».