Дзмітрый Быкаў: Расейскі чалавек упэўнены, што вінаваты сусед

Празаік і паэт – пра духоўныя сашчэпы.

– Келаўрык пытаецца: «Чаму вы заўсёды кажаце, быццам расейская душа хрысціянка? Бо яна зэчка: цела на волі, а душа тэрмін матае. Добрая палова песняў пра гэта», – разважае Дзмітрый Быкаў на Эху Москвы. – Не ўсіх песняў, толькі шансону – спецыфічных песняў. Народ піша альбо ў турме, альбо на вайне, альбо ў нейкай супольнай працы, розныя ёсць варыянты. У мяне няма адчування, што расейская душа зэчка. Калі яна і зэчка, то ў тым сэнсе, што цела ў няволі, а душа ўсё ж такі хрысціянка, душа на волі.

І тое, што галоўнай духоўнай сашчэпай стала турма, як пра гэта і мы шмат гаварылі, і нядаўна, дарэчы, гэтую ж думку паўтарыў Уладзімір Кумарын (Барсукоў), чалавек надзвычай цікавы, у інтэрв'ю Зоі Светавай. Ён сапраўды разумее, пра што гаворка. Мне здаецца, што ў Расеі сапраўды знешняя несвабода толькі падкрэслівае ўнутраную сутнасць хрысціянскай душы.

Мне ўяўляецца, што яна менавіта на гэтым кантрасце і трымаецца. Галоўная знешняя сашчэпа – турма, а галоўная ўнутраная – гэта абсалютны нонканфармізм і абсалютная няўпіхвальнасць ні ў якія схемы. Гэта здаецца мне вельмі прынцыповым момантам.

...«Вашыя патрабаванні да сапраўднаму трылеру?» Рытм перш за ўсё. Сапраўдны трылер зачароўвае не карцінамі жудаснага, ён зачароўвае паступовым разгортваннем здагадкі пра тое, што самае страшнае гняздуецца ў нас.

Разумееце, чаму расейскі трылер немагчымы? Таму што расейскі чалавек у большасці выпадкаў упэўнены, што вінаваты сусед. А вось прыйсці да падазрэння, што вінаваты ты, – гэта і значыць напісаць трылер. Таму ў ЗША гэты жанр вельмі модны. А ў Расеі вельмі распаўсюджаны жаночы дэтэктыў. Гэта жанр, у якім вінаваты сусед.