Над «Газпрамам» навіс «дамоклаў меч» ізаляцыі ад рынкаў капіталу

«Газпрам» зараз не зможа размяшчаць еўрааблігацыі праз свой люксембургскі афшор.

«Газпрам» зноў пацярпеў паразу ў судовай цяжбе з «Нафтагазам Украіны», якому Стакгольмскі арбітраж прысудзіў 2,6 млрд даляраў кампенсацыі за недапастаўкі газу на транзіт.

Як паведаміў «Интерфакс» са спасылкай на прэс-службу «Нафтагаза», Апеляцыйны суд Амстэрдама і Акруговы суд Люксембурга адхілілі скаргі расейскай кампаніі, якая сцвярджала, што ўлады гэтых краін не маюць паўнамоцтваў накладваць арышт на актывы ў сувязі з арбітражнай пастановай Швецыі.

Галандскі суд, такім чынам, пацвердзіў сваю юрысдыкцыю ў пазовах «Нафтагаза» аб прымусовым спагнанні пазык.

Што яшчэ больш небяспечна, аналагічную пастанову прыняў суд Люксембурга - юрысдыкцыі, дзе зарэгістраваная кампанія Gaz Capital SA, «дачка» Газпрама, праз якую холдынг выпускае аблігацыі ў замежнай валюце, каб прыцягнуць пазыкі на замежных рынках.

Gaz Capital SA з'яўляецца эмітэнтам 23 выпускаў еўрабондаў «Газпрама» на агульную суму 1,424 трыльёна рублёў (на 31 сакавіка), вынікае са справаздачнасці за першы квартал. Гэтая ж структура адказная за выплаты крэдыторам.

Люксембургскую юрысдыкцыю мае таксама кампанія Gaz Asia Capital SA - аналагічная «дачка» для пазык у Азіі. З яе дапамогай «Газпрам» у снежні мінулага года ўпершыню размясціў еўрабонды ў японскіх іенах (37,5 рублёў на 31 сакавіка).

«Нафтагаз» падаў пазовы аб прымусовым спагнанні пазык з еўрапейскіх структур «Газпрама» летам 2018 года. У выніку расейская кампанія аказалася дэ-факта адрэзанай ад міжнародных рынкаў капіталу і была вымушаная замарозіць праграму замежных пазык.

Запланаванае на ліпень мінулага года размяшчэнне еўрабондаў у брытанскіх фунтах прыйшлося скасаваць, бо ўзнікла рызыка, што ўсе прыцягнутыя грошы будуць адразу ж арыштаваныя, распавядала тады «Интерфаксу» блізкая да «Газпраму» крыніца.

Падача скаргі на юрысдыкцыю судоў дазволіла «Газпраму» выйграць час: у лістападзе ён прадаў еўрааблігацыі на 1 млрд еўраў, а ў лютым 2019-га - на 1,25 млрд даляраў.

Але пастанова галандскага суда скончыла з гэтай перадышкаю, і цяпер сітуацыя лета 2018 года можа паўтарыцца. «Нафтагаз» тым часам неаднаразова заяўляў, што мае намер дамагацца арышту актываў Gaz Capital SA.

Зрэшты, неадкладных рызык для «Газпрама» няма: кампанія паспела пагасіць еўрабонды на 1 млрд даляраў у канцы красавіка.

Найбліжэйшыя крытычныя даты - гэта 6 лютага 2020 года (надыходзіць тэрмін выплаты папер выпуску на 800 млн даляраў) і 20 сакавіка 2020 года, калі трэба расплаціцца з трымальнікі выпуску ў еўрапейскай валюце (на 1 млрд еўраў).

Апошняй юрыдычнай «саломінкай», за якую трымаецца «Газпрам», застаецца апеляцыя ў Швецыі, разгляд якой прызначаны на кастрычнік.

Летам мінулага года кампанія ўжо падавала апеляцыю ў акруговы суд акругі Свеа, у якой, спасылаючыся на меркаванне экспэрта-лінгвіста, настойвала, што пастанова арбітражу пра штраф была прынятая незаконна - з удзелам старонніх асоб.

«Значная частка арбітражнай пастановы напісаная не арбітрамі, а iншай асобай», - сцвярджаў «Газпрам». Але пераканаць суддзяў не ўдалося. Апеляцыю адхілілі як беспадстаўную ў чэрвені 2018 года.

Раней у ліпені «Нафтагаз» паведаміў, што камерцыйны суд Высокага суда Англіі і Уэльса абавязаў Газпрам у выпадку атрымання дывідэндаў ад Nord Stream унесці 145 млн даляраў з належнай яму сумы на рахунак суда ў якасці гарантыі выканання патрабаванняў суда.