«Будаўніцтва лядовага палаца абурыла б людзей»

Што здарылася з планамі «галоўнага хакеіста» краіны?

Да 2014 годзе ў Беларусі збіраліся пабудаваць 52 лядовыя палацы. Што гэта было: нязграбная спроба падняць з каленяў спорт, які выпадкова стаў у Беларусі «нумарам адзін», ці палітычны піяр «галоўнага хакеіста» краіны?

Мы ніколі не даведаемся, таму што фінансавыя крызісы 2010-х літаральна знішчылі амбіцыйныя планы чыноўнікаў. «Лядовая праграма» захлынулася, паведамляе «Еўрарадыё».

Ніводнага новага «ледавіка» за апошнія тры гады

Праз пяць гадоў, у 2019-м, у Беларусі працуе толькі 31 лядовы палац. Апошні з іх пабудавалі аж у 2016-м - вядома ж, у Шклове, на малой радзіме Лукашэнкі. Гэта невялікая арэна умяшчальнасцю на 315 чалавек.

Калі будуць дабудаваныя астатнія - ніхто не ведае. «Жорсткага графіка будаўніцтва сёння няма», - распавядаюць «Еўрарадыё» ў Міністэрстве спорту.

Як мінімум адзін чалавек у Беларусі шкадуе аб гэтым:

- Насуперак усялякаму меркаванню я буду будаваць каткі, каточкі, лапікі для таго, каб людзі займаліся спортам. Гэта правільна - менш у аптэку будуць хадзіць. Таму ўсякія намёкі - з аднаго боку «што ну давайце яшчэ будаваць» ці што занадта шмат пабудавалі гэтых лядовых палацаў, яны нікчэмныя. Мы будзем рабіць усё тое, што ў інтарэсах нашых людзей. Гэта не за кошт заробку і пенсій тых — хто ставіў гэтае пытанне, - яшчэ ў 2017 годзе казаў Аляксандр Лукашэнка.

З тых часоў у Беларусі не пабудавана ніводнага лядовага палаца.

«Калі маразы пачынаюцца, мы заліваем каток на стадыёне»

Лепель - адзін з самых маленькіх гарадоў з тых, дзе да 2014 года павінен быў з'явіцца свой лядовы палац. Сёння згадкі пра вялікі хакейным каток выклікаюць у чыноўнікаў здзіўленне.

- Нават не ведаем, што вам з гэтай нагоды адказаць, - кажуць у Лепельскім райвыканкаме. - Мы не абласны цэнтр. Ці ёсць у Беларусі лядовыя палацы ў раённых цэнтрах? Будаўніцтва не было нават у праекце, ніякай гаворкі пра гэта не ідзе. Вядома, хацелі б і палац, і басейн, але вы самі ўсё разумееце.

У Рэчыцы будоўля катка спынілася на стадыі планавання. У горадзе працуе фізкультурна-аздараўленчы комплекс «Надзея», дзе распавялі, што замест палаца ў іх у горадзе - самаробны каток на стадыёне:

- Планавалі ў Рэчыцы будаваць [лядовы палац], але нічога не пабудавалі. Калі маразы пачынаюцца, мы заліваем каток на стадыёне. Людзі на каньках катаюцца. А лядовы палац ёсць у Гомелі.

Не атрымалася з лядовым палацам і ў Драгічыне Берасцейскай вобласці, дзе жыве крыху больш за 10 тысяч чалавек.

- Спачатку лядовы палац планаваўся. Здаецца, нават праектна-каштарысная дакументацыя была зроблена на палац, — расказваюць «Еўрарадыё» у аддзеле спорту і турызму Драгічынскага райвыканкама. — Потым мы трохі рэарганізаваліся: хацелі пабудаваць спартыўны комплекс з пляцоўкай для мініфутбола, валейбола, гандбола. Але пакуль нічога не рэалізавана.

У райвыканкаме дадаюць, што галоўная праблема - у фінансаванні. Пытанне аб фізкультурна-аздараўленчым комплексе драгічынскія чыноўнікі падымаюць кожны год. Але пакуль што ў горадзе няма ні комплексу, ні палаца.

«Будаўніцтва лядовага палаца абурыла б людзей»

Але, можа, канец лядовай эпохі ў Беларусі — гэта акурат той самы выпадак, калі што не робіцца - то да лепшага? І праўда мае права на жыццё меркаванне, ад якога адхрышчваецца Лукашэнка, - пра тое — што для развіцця юнацкага хакея ў беларускіх райцэнтрах патрэбныя не грувасткія «ледавікі» , а невялікія крытыя «скрынкі» - але ў кожным двары?

- Не трэба будаваць палацы за дзясяткі мільёнаў даляраў. Можна проста пабудаваць звычайны крыты каток, які функцыянаваў бы з сакавіка да кастрычніка, каб людзі маглі нармальна трэніравацца — летась распавядаў «Еўрарадыё» хакейны трэнер Уладзімір Жабінскі са Смаргоні, які ў той час трэніраваў юнацкую хакейную каманду на дне школьнага басейна. - Я працую з хлопцамі і, халера, бачу, што прападуць яны без катка. Яны добрыя хлопцы, але прападуць. І ў кожным горадзе ёсць такія.

Вось у Маладзечне ёсць лядовы палац. Ён каштаваў некалькі мільёнаў даляраў. Навошта ён там? Яго наогул не могуць ніяк запоўніць. А колькі можна было б пабудаваць простых крытых каткоў за кошт аднаго такога палаца? Хапіла б для ўсяго Маладзечанскага раёна або нават Менскай вобласці.

Я бачыў у Нямеччыне такія невялікія каткі, там усяго тры чалавекі працуюць, усе мясцовыя жыхары, часцей за ўсё бацькі дзяцей, якія там займаюцца. Там каток, па сутнасці, даглядае мясцовая супольнасць, бо гэта для іх дзяцей. А ў горадзе ўсяго 20 тысяч насельніцтва. Проста ў нас няма такога досведу.

Ёсць у будаўніцтва лядовых палацаў і яшчэ адзін негатыўны эфект. Пра яго «Еўрарадыё» распавядае дэпутат Вярхоўнага Савету XIII склікання Мікалай Аксаміт, які жыве ў Ваўкавыску — яшчэ адным горадзе, дзе павінен быў быць пабудаваны лядовы палац, але штосьці пайшло не так.

- У Ваўкавыску абсалютна не было чуваць, каб збіраліся будаваць лядовы палац. Нават калі б і пабудавалі, то гэта выклікала б раздражненне людзей. Працы ў горадзе няма, заробкі вельмі нізкія... Людзям праблема патрапіць у паліклініку, медыкаў не стае. А будаўніцтва лядовага палаца абурыла б людзей.

- Планавалі ў Рэчыцы будаваць [лядовы палац], але нічога не пабудавалі. Калі маразы пачынаюцца, мы заліваем каток на стадыёне. Людзі на каньках катаюцца. А Лядовы палац ёсць у Гомелі.

Не атрымалася з Лядовым палацам і ў Драгічыне Берасцейскай вобласці, дзе жыве крыху больш за 10 тысяч чалавек.

- Спачатку лядовы палац планаваўся. Здаецца, нават праектна-каштарысная дакументацыя была зроблена на палац, — расказваюць «Еўрарадыё» у аддзеле спорту і турызму Драгічынскага райвыканкама. — Потым мы трохі рэарганізаваліся: хацелі пабудаваць спартыўны комплекс з пляцоўкай для мініфутбола, валейбола, гандбола. Але пакуль нічога не рэалізавана.

У райвыканкаме дадаюць, што галоўная праблема - у фінансаванні. Пытанне аб фізкультурна-аздараўленчым комплексе драгічынскія чыноўнікі падымаюць кожны год. Але пакуль што ў горадзе няма ні комплексу, ні палаца.

Дзе пабудуюць наступны Лядовы палац?

У Міністэрстве спорту і турызму распавялі, што Дзяржаўную праграму развіцця хакея пасля 2014 года не працягнулі. Пастановы аб будаўніцтве лядовых палацаў з таго часу прымаюць мясцовыя ўлады.

- Жорсткага графіка будаўніцтва сёння няма, - кажа прэс-сакратар Міністэрства спорту Уладзімір Несцяровіч. - Усё аддадзена на водкуп мясцовым органам дзяржкіравання. У залежнасці ад неабходнасці і бюджэту яны вызначаюць, будаваць палац ці не.

Дзе пабудуюць наступны Лядовы палац? Самы рэальны кандыдат - Барысаў, на сёння - самы буйны беларускі горад, дзе няма лядовага палаца. Там распавялі, што будоўля свайго катка павінна была пачацца яшчэ ў 2006 годзе. Усё завісла на стадыі праекта, але ёсць шанец, што працы адновяцца ў наступным годзе:

- Будоўля не ідзе, усё гэта ведаюць, - кажа намеснік дырэктара УКБ Барысаўскага раёна Арсен Саркісян. - Ёсць тэрміны праектавання. Да канца гэтага года павінен быць праект. Пры ўмове забеспячэння грашовымі сродкамі ў 2020 годзе пачнём будаваць.

Сёння чыноўнікі пагаджаюцца з «Еўрарадыё»: дзе-нідзе, дзе Дзяржаўная праграма развіцця хакея прадугледжвала будаўніцтва лядовых палацаў, яны наогул не патрэбныя.