Atlantic Council: Што Зяленскі можа прапанаваць ЗША і наадварот

Прэзідэнты ЗША і Украіны могуць не толькі перашкодзіць Маскве, але і ўмацаваць пазіцыі сваіх краін.

Цяпер ідзе падрыхтоўка да амерыкана-ўкраінскага саміту ў верасні. Таму варта прапанаваць парадак дня для прэзідэнтаў Уладзіміра Зяленскага і Дональда Трампа, калі яны сустрэнуцца. Для поспеху гэтага саміту парадак дня павінен адлюстроўваць баланс інтарэсаў і патрэб абодвух бакоў. Варта прызнаць, што патрэбы Украіны нашмат перасягаюць патрэбы Злучаных Штатаў, але ва Украіны ёсць сродкі для прасоўвання рэгіянальных пастаноў ва Усходняй Еўропе, якія істотна прасоўваюць інтарэсы, ужо пазначаныя адміністрацыяй Трампа, як у рытарычным плане, так і ў рэальнай палітыцы, піша Стывен Бланк для Atlantic Council, (пераклад - zn.ua).

Аўтар адзначае, што ў найбліжэйшай будучыні Украіна мае патрэбу ў напроставай вайсковай дапамозе ЗША ў форме продажу зброі і наўпроставых інвестыцый, акрамя ціску і заахвочвання комплексных рэформаў, не ў апошнюю чаргу ў энэргетычным і абаронным сектарах. У той час як у Вашынгтоне займаюць высокія пазіцыі ў спісе існых спраў Кіева, ЗША атрымліваюць магчымасць разблакаваць 115 мільёнаў даляраў, выдзеленых Кангрэсам для замежных вайсковых продажаў Украіне. Управа ў пытаннях кіравання і бюджэту цяпер блакуе гэтыя продажы, але не прадставіла ніякіх публічных довадаў для абгрунтавання сваіх дзеянняў.

Зяленскі і ягоныя міністры павінны пераканаць Трампа ў адваротным. З гэтым фінансаваннем Украіна можа набыць неабходныя ёй супрацьтанкавыя ракеты Javelin, а таксама супрацьдакладныя сістэмы для процідзеяння добра вядомым магчымасцям Масквы ў галіне электронных узбраенняў, тым больш што Масква амаль патроіла свае сілы ва Украіне і вакол яе, згодна з украінскімі афіцыйнымі крыніцамі.

Але акрамя гэтых сістэм узбраенняў Украіна павінна атрымаць ад Вашынгтона сродкі для развіцця свайго вайскова-марскога флоту, каб супрацьстаяць шматлікім вайскова-марскім пагрозам, якія цяпер разгортвае Расея. Краіне патрэбныя супрацькарабельныя магчымасці і новыя караблі, якія Вашынгтон можа прадаць ці нават пазычыць наўзамен за арэнду энэргетычных палёў або баз у тэрытарыяльных водах Украіны (гэты аўтар раней прапаноўваў адрадзіць праграму ленд-ліза падчас Другой сусветнай вайны – рэд.).

Украінскія маракі павінны атрымаць два катары, якія стаяць у гавані Балтымара, як толькі яны скончаць падрыхтоўку да іх выкарыстання. ЗША павінны таксама разгледзець пытанне аб наданні Украіне магчымасцяў супрацьлодачнай абароны супраць патэнцыйных пагроз з боку Расеі. Нарэшце, неабходна прыкласці ўсе намаганні, каб вывесці абараназдольнасць Украіны на ўзровень NATO і інтэграваць яе з дзейнасцю NATO, не звязанай з сяброўствам, у той час як NATO павялічвае свой рост прысутнасці ў Чорным моры.

Кіеў і Вашынгтон могуць знайсці яшчэ больш выгадныя кірункі супрацоўніцтва ў сферы энэргетыкі. Украіна павінна пашырыць магчымасці для замежных і амерыканскіх фірмаў у выведцы нафты і газу на ўкраінскіх і чарнаморскіх радовішчах. Хоць Украіна ўжо вырабляе 12 мільярдаў кубаметраў за год, яна спажывае 33 мільярды кубаметраў. Аднак, экспэрты мяркуюць, што правільнае кіраванне можа зрабіць краіну самадастатковай і нават нэта-экспарцёрам.

Развіццё ўнутраных магчымасцяў Украіны і сеткі трубаправодаў, якія вядуць у яе з Усходняй Еўропай, цалкам супадае з інтарэсамі ЗША і Еўропы ў дыверсіфікацыі паставак і супрацьдзеянні выкарыстанню Масквой энэргетыкі ў якасці зброі.

Такім чынам, у абмен на пастаўкі зброі Кіеў мог бы прапанаваць амерыканскім кампаніям кантракты на выведку новых радовішчаў і будаўніцтва трубаправодаў да новых крыніц вуглевадародаў, якія знаходзяцца па-за кантролем Расеі. Вашынгтон таксама павінен заахвочваць рэгіянальныя і субрэгіянальныя арганізацыі, такія як ініцыятыва «тры моры», будаваць трубаправоды з поўдня Балтыкі, якія будуць злучацца з існымі лініямі Усход-Захад і звязваць Украіну з наступнай сеткай. Такім чынам, будучы экспарт газу з ЗША можа пайсці наўпрост ва Украіну ці экспартаваная ўкраінская здабыча можа пайсці на еўрапейскія рынкі.

Гэта бачанне адпавядае інтарэсам ЗША ў пашырэнні экспарту энэрганосьбітаў у Еўропу і інтарэсам Украіны ў далейшай інтэграцыі з субрэгіянальнымі і рэгіянальнымі інстытутамі еўрапейскай бяспекі. Такі план таксама істотна зніжае здольнасць Масквы выкарыстоўваць газ у якасці рычага супраць Украіны і іншых краін Цэнтральнай і Усходняй Еўропы.

Акрамя гэтага газу, Украіна павінна выкарыстоўваць свае выдатныя сувязі з Турцыяй, каб прапанаваць спосаб скончыць з тупікамі ў дачыненні да газу з усходняга Міжземнамор'я, дзе Турцыя паспяхова блакуе ўсе далейшыя даследаванні або пастаўкі ў Еўропу; Кіеў можа прапанаваць пабудаваць адтуль трубаправод у Турцыю, адкуль газ будзе паступаць на новыя тэрміналы Грэцыі, а затым па ўсёй Усходняй Еўропе, бо ён праходзіць праз сетку, якая будзе пабудаваная з дапамогай ЗША ў рамках ініцыятывы «тры моры». Гэта можа прывесці да з'яўлення буйной новай крыніцы і зніжэнні напружанасці ў рэгіёне Усходняга Міжземнамор'я.

Гэты новая крыніца плюс экспарт з ЗША магутным чынам паўплываюць на ізаляцыю Украіны ад расейскіх энэргетычных гульняў, а таксама ўмацуюць яе рэгіянальныя сувязі з Цэнтральнай і Усходняй Еўропай. Гэтыя ідэі прыносяць карысць як Кіеву, так і Вашынгтону і гарантуюць бяспеку і інтарэсы абодвух бакоў за кошт Расеі. Сапраўды, Масква цяпер хоча падтрымаць тактыку абструкцыі Анкары ва Усходнім Міжземнамор'і. Прэзідэнты Трамп і Зяленскі, калі падтрымаюць гэты або аналагічны парадак дня, могуць не толькі перашкодзіць Маскве ва ўсёй Еўропе, але і ўмацаваць пазіцыі сваіх краін у Еўропе, рэзюмуе аўтар.