«Радыяцыя знішчыла касцявы мозг»: у Маскве хаваюць вынікі аналізаў архангельскіх медыкаў

Праз ядзернае надзвычайнае здарэнне на палігоне пад Северадзвінскам пацярпелі і вадалазы.

Рэгіянальныя ўлады надумалі спыніць адпраўку лекараў Архангельскай абласной клінічнай лякарні на радыелагічнае абследаванне ў Маскву, куды іх павінны былі накіроўваць пасля кантакту з пацыентамі з заражанага радыяцыяй вайсковвага палігона пад Северадзвінскам.

Пра гэта распавяла знаёмая з абставінамі справы крыніца Newsader, якая папрасіла не называць імя з меркаванняў бяспекі. Паводле ейных слоў, гэта адбылося пасля таго, як у аднаго з архангельскіх медыкаў, якія непасрэдна кантактавалі з пацярпелымі ад выбуху ядзернай прылады ў Белым моры, выявілі радыяцыйнае заражэнне.

Сакрэтныя аналізы

Жаданне прайсці праверку ў Федэральным медыцынскім біяфізічным цэнтры імя А. Бурназяна выказала значная частка персаналу абласной медычнай установы – блізу 60 медыкаў, як паведамляла напярэдадні выданне The Moscow Times. Са слоў нашага суразмоўцы вынікае, што з моманту ядзернага інцыдэнту, які адбыўся 8 жніўня, у расейскую сталіцу паспелі вылецець дзве групы медыкаў. Паводле звестак інфарматара Newsader, некалькі дзён таму стала вядома аб тым, што ў крыві аднаго з дактароў знойдзены радыеактыўны цэзій-137. Вынікі аналізаў, адзначыў ён, трымаюцца ў сакрэце ад лекараў, якія праходзяць абследаванне, і накіроўваюцца з Масквы ў Архангельскае Міністэрства аховы здароўя.

«Абследаваным на рукі ніякіх вынікаў абследавання не даюць. З боем удаецца сфатаграфаваць толькі ўласныя аналізы», - сказаў інфарматар у сваім электронным паведамленні.

У лісце ён згадаў вадалазаў, якія ўдзельнічалі ў інцыдэнце, і таксама апынуліся ў цэнтры Бурназяна. Пра іх лёсе, сказала нашая крыніца, вядома няшмат. «Штодня ім праводзіцца пераліванне крыві, бо радыяцыя забіла іх касцявы мозг, і свая кроў не выпрацоўваецца, а пералітая донарская за дзень знішчаецца радыяцыяй», – патлумачыў суразмоўца.

«Самае дзіўнае», як ён выказаўся, адбылося некалькі дзён таму. «Раптам спынілася адпраўка груп медыкаў на абследаванне ў Маскву – нібыта, з прычыны браку сродкаў: адна група з дзесяці чалавек каштуе вобласці паўмільёна рублёў. Наўзамен ім прапанавана прайсці абследаванне ў Архангельску ў лякарні Сямашкі, якая належыць да адной установы з цэнтрам Бурназяна. Але тут няма патрэбнай апаратуры. Медыкі ўспрымаюць гэта як жаданне ўлады схаваць сапраўдную колькасць пацярпелых, каб зэканоміць на наступных пазовах", - заявіла крыніца.

Выдаткі на лячэнне аднаго чалавека могуць быць немалымі: са звестак іншай крыніцы Newsader, якая спецыялізуецца ў сферы рэнтгеналогіі, поўныя планавыя праверкі ў такіх выпадках трэба праводзіць кожныя паўгода на працягу фактычна ўсяго жыцця.

Цяпер калектыў разглядае магчымасць звароту ў суд, аднак баіцца помсты з боку кіраўніцтва. «Людзі настроеныя рашуча, але яны баяцца, што ў выпадку пагаршэння абстаноўкі многім лекарам будуць пагражаць узняццем старых спраў за мінулыя медычныя памылкі і скаргі. Намёкі на такі варыянт ужо паступілі», - растлумачыў наш суразмоўца, дадаўшы, што, на думку медыкаў, «у выпадку эскалацыі будзе знойдзены стрэлачнік, напрыклад галоўны лекар абласной лякарні».

Міністэрства аховы здароўя адмаўляе

У сваю чаргу Міністэрства аховы здароўя Расеі адмаўляе інфармацыю аб радыяцыйнай паражэнні аднаго з медыкаў, паведамляе ТАСС. Паводле звестак ведамства, спецыялісты Федэральнага медыка-біялагічнага агенцтва абследавалі 91 спецыяліста абласной клінічнага лякарні ў Архангельску, а 20 медработнікаў прайшлі спецыяльнае дадатковае абследаванне ў ФМБЦ імя Бурназяна ў Маскве. «Перавышэння ўтрымання радыеактыўных рэчываў у арганізме вышэй дапушчальных узроўняў не было выяўлена ў ніводным выпадку», – запэўнілі чыноўнікі.

Тыднем раней менавіта гэтая - згаданая вышэй крыніца раскрыла для нас звесткі аб тым, што супрацоўнікі санітарнай авіяцыі і медыкі ў Архангельскай абласной клініцы не былі апавешчаныя аб радыяцыйным заражэнні асоб, якіх яны прынялі пасля аварыі на палігоне. Усіх медыкаў, з яе слоў, супрацоўнікі ФСБ абавязалі падпісаць дакументы аб невыдаванні. Пазней - ужо незалежна ад Newsader - аналагічная інфармацыя была апублікаваная ў The Moscow Times са спасылкай на кіроўны склад клінікі. З аповядаў супрацоўнікаў, у абласную лякарню пацыентаў даставілі ў аголеным выглядзе, а яны былі абгорнутыя ў празрыстыя пластыкавыя матэрыялы.

Напярэдадні нашае выданне апублікавала зроблены схаванай камерай відэазапіс, на якім вайсковец у гутарцы з жыхарамі вёскі Нёнакса заявіў аб тым, што 8 жніўня на вайсковым палігоне ў Архангельскай вобласці падчас выпрабаванняў выбухнуў ракетны рухавік, які працуе на ядзерных ізатопах. Падчас гутаркі з устурбаванымі сялянамі вайсковец запэўніў іх у адсутнасці радыеактыўнай пагрозы для насельніцтва і прызнаўся, што пад Северадзвінскім вайсковыя тэсты такога кшталту праходзілі і раней, хоць пра гэта ніколі не паведамлялася. Ён заклікаў мясцовых жыхароў не набліжацца да ачэпленага раёна ўзбярэжжа, куды пасля аварыі выкарыстанае пры выпрабаваннях абсталяванне было адкінута хвалямі.

Ядзерныя батарэйкі

8 жніўня на вайсковым палігоне пад Северадзвінскам выбухнуў, як паведамляла Мінабароны, «вадкасны рухавік». У выніку здарэння загінулі пяцёра спецыялістаў Расатама і двое вайскоўцаў. Расейскія навукоўцы заявілі аб выпрабаванні ядзернай прылады.

Згодна з Расгідраметам, радыяцыйны фон у Северадзвінску цягам некалькіх гадзін пасля выбуху ядзернай прылады перавышаў норму ў 4-16 разоў. Гэтая інфармацыя адпавядае звесткам, першапачаткова прадстаўленым на сайце северадзвінскай адміністрацыі. Пазней улады Северадзвінска выдалілі інфармацыю пра скачок радыяцыі, патлумачыўшы, што «сітуацыяй займаецца Міністэрства абароны Расейскай Федэрацыі». Улады запэўніваюць, што цяпер фон нармалізаваўся. Мінабароны з самага пачатку адмаўляла факт радыеактыўнага заражэння.

The New York Times са спасылкай на амерыканскую выведку паведаміла, што выбух адбыўся пры выпрабаванні прататыпа крытай ракеты з ядзерным рухавіком «Буравеснік» - SSC-X-9 Skyfall паводле класіфікацыі NATO. Аналагічную інфармацыю агучыў прэзідэнт ЗША Дональда Трамп, дадаўшы, што ЗША «многае даведаліся» з расейскай катастрофы і што амерыканцы валодаюць больш дасканалымі тэхналогіямі ў гэтай галіне. Агенцтва Reuters паказала, што інцыдэнт, які адбыўся ў Белым моры, звязаны з праграмай гіпергукавых крылатых ракет.

15 жніўня «Известия» паведамілі, што выбух на палігоне ў Архангельскай вобласці адбыўся падчас працы над перспектыўным паскаральнікам - новай вадкаснай рэактыўнай рухальнай устаноўкі, на борце якой былі змантажаваныя «ядзерныя батарэйкі».