Пуцін атрымаў «рахунак» за ўсе свае падкопы

Эканоміка Расеі вярнулася да стану 1998 года.

Найбліжэйшыя выходныя маглі б быць вельмі прыемнымі для Уладзіміра Пуціна. Калі б найбуйнейшыя эканомікі Захаду не выгналі Расею з свайго клуба пяць гадоў таму, расейскі прэзідэнт мог бы сесці з імі за адным сталом у Біярыцы на французскім узбярэжжы Атлантыкі. У суботу ён мог бы выступіць з асаблівай ініцыятывай: адзначыць 20-годдзе кіравання Уладзіміра Пуціна, лідара Расейскай Федэрацыі. Але на самай справе расейскага аўтакрата чакаюць паршывыя выходныя, – піша нямецкая рэдакцыя Business Insider (пераклад – УНІАН).

У Біярыцы самыя ўплывовыя лідары свету будуць абмяркоўваць розныя пытанні без яго. А дома, у Маскве, тысячы расейцаў выйдуць на вуліцы, але не для таго, каб святкаваць 20-ю гадавіну кіравання Пуціна. Яны будуць пратэставаць супраць яго. Так было, да прыкладу, на мінулым тыдні, калі апазіцыйныя сілы правялі мітынг, на якім крытыкавалі ўрад.

Штуршком для хвалі пратэстаў супраць Пуціна стала лютасць і раздражненне праз адхіленне некалькіх апазіцыйных кандыдатаў ад мясцовых выбараў у Маскве. Але ўнутры расейцаў сядзіць нават больш незадаволенасці. Ім надакучылі гады эканамічнага заняпаду, абвалу рэальных прыбыткаў і скарачэнняў пенсій.

«Я беспрацоўны ўжо год. Менавіта таму я тут», – сказаў у мінулую суботу малады ўдзельнік пратэстаў. Наколькі дрэннае становішча эканомікі Расеі цяпер, даследавалі журналісты Бэн Арыс і Іван Ткачоў для ўсходнееўрапейскага часопіса bne IntelliNews.

Аўтары сабралі вялікія масівы звестак расейскага бізнэсу за 20 гадоў. Аналіз гэтых матэрыялаў паказаў дастаткова трывожную карцінку.

«Калі паглядзець на дзель Расеі ў глабальным ВУП, то атрымаецца, што Расея вярнулася туды, дзе яна была ў пачатку працы Пуціна ў 1990-я гады. Расейская роля ў глабальнай эканоміцы дасягнула піку ў 2008 годзе. Аднак цяпер яна ў небяспецы, таму што яна можа адстаць у той час, калі ўвесь свет развіваецца хутчэй, чым Расея», – адзначылі аўтары.

Большасць расейцаў не любяць успамінаць пра 1990-я гады. Першыя часы пасля развалу СССР былі хаатычнымі і няпростымі. У той час як сёй-той выкарыстаў пераход на капіталістычныя рэйкі для бессаромнага ўзбагачэння, галеча большасці людзей толькі ўзмацняліся.

Расейская эканоміка была ў стане сталага крызісу. Урад існаваў ва ўмовах хранічнага дэфіцыту і недафінансавання. Усё змянілася, калі Уладзімір Пуцін стаў прэм'ер-міністрам у 1999 годзе, а праз год заняў крэсла прэзідэнта.

«Пуціну вельмі пашанцавала. З 2000 года кошты на нафту пачалі расці, адарваўшыся ад самага нізкага значэння на ўзроўні 10 даляраў за бараль. Цягам наступнага дзесяцігоддзя яны дасягнулі адзнакі 150 даляраў», – тлумачаць аўтары.

Нафтавыя прыбыткі палегчылі задачу для Пуціна ў аднаўленні Расеі. З гэтай прычыны ў вачах шмат каго з расейцаў пачатак 2000-х гадоў быў «залатой эрай». І гэта тлумачыць, чаму Пуцін не баяўся страціць уладу ў тыя часы. У 2010-я гэтая «залатая эра» скончылася.

Фінансавы крызіс і абвал коштаў на нафту нанеслі ўдар у эканоміку Расеі. Акрамя таго, знешнепалітычныя авантуры расейскага аўтакрата, напрыклад вайна супраць Украіны, якая прывяла да ўвядзення санкцый Захаду, прычынілі Расеі занадта вялікі боль.

«Рахунак» за дрэнныя паводзіны з'явіўся досыць хутка. Паводле звестак Сусветнага банка, ВУП Расеі ў 2009 годзе ўпаў на 8%, і яшчэ на 2% у 2015-м. Дасягнуць высокіх паказнікаў росту, характэрных для пачатку 2000-х, так і не атрымалася.

На яе цяпер прыходзіцца толькі 3% ад сусветнага ВУП. Такім чынам, Расея вярнулася да становішча канца 1990-х гадоў. Праблема ў тым, што Пуцін не можа спыніць эканамічны заняпад сваёй краіны. Ён не кантралюе дынаміку коштаў на нафту або глабальныя эканамічныя тэндэнцыі ў цэлым.

Аднак расейскі прэзідэнт можа змякчыць крызіс у сваёй краіне, калі пойдзе на саступкі ў канфлікце супраць Украіны. Да прыкладу, ён можа выканаць Менскія пагадненні. Тады з'явіцца надзея на тое, што санкцыі, уведзеныя ЕЗ і ЗША супраць Масквы, будуць змякчэлыя.

Тады б ён змог пачаць працаваць над узмацненнем гандлю з Еўропай, якая застаецца найбуйнейшым рынкам у свеце. Зрэшты, усё сведчыць пра тое, што Пуцін не гатовы да гэтага.