Financial Times: Украіна гатовая ўхапіцца за магчымасць правесці рэформы

Украінцы далі новаму парламенту і прэзідэнту мандат на правядзенне рэформаў.

Падчас сустрэч з Уладзімірам Зяленскім і іншымі лідарамі, якія прайшлі на мінулым тыдні ў Кіеве, я пераканаўся ў тым, што змены ў палітыцы ўжо адбываюцца і што яны прынясуць карысць, калі Украіна не ўпусціць момант, піша Дэвід Малпас, прэзідэнт Сусветнага банка для выдання Financial Times, (пераклад - inosmi.ru).

Задача Украіны палягае ў тым, каб выпрацаваць план, які дазволіць забяспечыць больш хуткі і ўстойлівы эканамічны рост і больш высокі ўзровень жыцця насельніцтва. Урад ужо рашуча заклікае да дзеяння, аднак захоўваюцца на яго шляху перашкоды вельмі значныя: манаполіі ў ключавых сектарах эканомікі, дзяржаўныя банкі, якія не хочуць канкурэнцыі, інфраструктура, якая старэе, і канфлікт на ўсходзе Украіны, які прычыняе велізарную шкоду гандлю і інвестыцыям.

Важны першы крок - прыцягненне інвестыцый. Каб дамагчыся гэтага, Украіне неабходна будзе забяспечыць умовы для рынкавай канкурэнцыі, скасаваць манаполіі і ўмацаваць дыктатуру закона. Дзяржаўныя прадпрыемствы прысутнічаюць амаль у 30 сектарах эканомікі і ўтрымліваюць значную долю больш чым на палове рынкаў, дзе яны працуюць.

Адна з важных абласцей, дзе Украіна можа стварыць умовы для канкурэнцыі, - гэта газавы сектар, дзе цяпер дамінуе дзяржаўная манаполія. Украіна паабяцала правесці анбандлінг (працэс, з дапамогай якога кампанія з рознымі кірункамі дзейнасці захоўвае асноўны бізнэс і прадае неасноўныя актывы, - заўв. рэд.) у галіне транзіту і здабычы газу да 1 студзені 2020 года. Гэта дазволіць прыцягнуць інвестыцыі і дапаможа абараніць транзітны патэнцыял Украіны.

Па-другое, Украіне патрабуецца больш эфектыўнае фінансавае пасярэдніцтва, каб павялічыць аб'ёмы інвестыцый у прыватным сектары. Капітал неабходна накіроўваць у найбольш эфектыўныя прадпрыемствы, а не ў рукі найбольш уплывовых алігархаў і іх кампаній.

Адной з праблем з'яўляецца тое, што больш за палову банкаўскага сектара Украіны - гэта дзяржаўныя банкі, а доля праблемных крэдытаў перавышае 50%. У краіне неабходна ўвесці правілы, якія абумоўліваюць спісанне пратэрмінаваных запазычанасцяў, і забяспечаць абарону новага кіраўніцтва банкаў і наглядальных радаў ад пераследу ў тых выпадках, калі яны развязваюць праблемы належным чынам. Закон аб дзяржаўных банках, ухвалены летась, накіраваны на тое, каб вызваліць банкі ад палітычнага ўплыву шляхам стварэння незалежных наглядальных радаў. Цяпер вельмі важна стварыць гэтыя новыя рады як мага хутчэй, каб яны пачалі развязваць пытанні з пратэрмінаванымі крэдытамі і прыцягваць прыватныя інвестыцыі. Захаванне рэгулятарнай незалежнасці цэнтрабанка застанецца ключавой умовай для ўмацавання даверу і павелічэння долі наўпроставых замежных інвестыцый у прыватным сектары цяпер, калі адсоткавыя стаўкі ва Украіне зніжаюцца.

Па-трэцяе, Украіне неабходна цалкам выкарыстаць усе тыя магчымасці, якія дае ёй сельскагаспадарчы сектар.

Краіна з'яўляецца лідарам Еўропы ў плошчы сельскагаспадарчых зямель, аднак ураджай, які збіраецца з гектара зямлі ва Украіне, у некалькі разоў меншы за ўраджай, які збіраецца ў Францыі і Нямеччыне. Адзін алігарх кантралюе цэлую групу кампаній, якія выпускаюць больш за 80% ад агульнага аб'ёму мінеральных угнаенняў, якія вырабляюцца ва Украіне.

Акрамя таго, мараторый на продаж сельскагаспадарчых зямель падрывае сістэму доўгатэрміновай арэнды зямлі і абмяжоўвае магчымасці выкарыстання зямлі ў якасці забеспячэння для атрымання крэдыту. Зняцце гэтага мараторыя і стварэнне рынку сельскагаспадарчых зямель дазволіць істотна палепшыць сітуацыю, у тым ліку забяспечыць дадатковыя ўкладанні ў механізаванне і ірыгацыю, пераход на выпуск прадукцыі з больш высокім дабаўленым коштам і больш свабодным доступам да фінансаў для невялікіх ферм. Па меры росту аб'ёмаў сельскагаспадарчай прадукцыі неабходна будзе павысіць эфектыўнасць чыгуначных перавозак.

Падчас нашай сустрэчы прэзідэнт Зяленскі пацвердзіў сваю гатоўнасць ужыць шэраг захадаў для забеспячэння росту эканомікі, пра якія я яшчэ раз скажу на саміце «Вялікай сямёркі»: правесці зямельную рэформу, правесці анбандлінг «Нафтагаза», дэманапалізаваць эканоміку і дзяржаўныя прадпрыемствы, а таксама паважаць незалежнасць цэнтрабанка Украіны.

Магутны мандат ад народа дае ўладам магчымасць хутка рухацца наперад, і Сусветны банк рашуча настроены надаць ім дапамогу, пакуль яны будуць ісці гэтым шляхам да больш свабоднай і моцнай Украіны.