19 сакавiка 2024, aўторак, 14:32
Падтрымайце
сайт
Сім сім,
Хартыя 97!
Рубрыкі

Рэвалюцыя для ўсіх

50
Рэвалюцыя для ўсіх
Ірына Халіп

Няма іншага выйсця. І быць не можа.

Я з радасцю і захапленнем гляджу на масквічоў, якія кожную суботу замест пікніка, СПА-ўікэнда, смузі ў парку «Зараддзе» ды іншых хіпстэрскіх радасцяў выходзяць на вуліцы. Іх б'юць, арыштоўваюць, абкрадаюць, саджаюць у СІЗА паводле крымінальных абвінавачанняў, а яны па-ранейшаму супраціўляюцца. У суд, які адпраўляе за краты абвінавачанага ў масавых беспарадках дваццацігадовага студэнта Вышэйшай школы эканомікі Ягора Жукава, прыходзіць прарэктар ВШЭ - абараняць свайго студэнта і даводзіць, што мірная акцыя пратэсту не можа кваліфікавацца як масавыя беспарадкі.

Я зусім не збіраюся цяпер сядзець, засмучаная, пазіраць у акенца і ўздыхаць на тэму «а ў нас такое ўжо немагчыма, у нас улетку ўсе на градках або на пляжах сядзяць, і пратэставаць ніхто не хоча, і ўвогуле ў нас ніякі прарэктар у суд абараняць студэнта не прыйшоў бы...» (хоць прарэктар, вядома, не прыйшоў бы, гэта факт). Наадварот, я радуюся - і таму, што людзі выходзяць пратэставаць, і таму, што маскоўскія акцыі - яшчэ адзін і, бадай, астатні довад: ніякіх іншых шляхоў у дыктатарскай дзяржавы – ці то нашай, ці то суседняй - быць не можа. Гэта ўжо вішанька на торце, якая надае ідэальную закончанасць і гармонію ідэі супраціву.

Расея - краіна вялікая. Народу там шмат, і вушэй для навешвання локшыны – з гакам. Так што тамтэйшыя канфармісты мелі дастаткова часу і прасторы для разваг пра тое, што з уладай трэба весці дыялог, што барыкады - гэта не метад у дваццаць першым стагоддзі, калі ў кожнага айфон ды іпатэка, што спачатку трэба пранікнуць у муніцыпальныя дэпутаты, потым у гарадскія , а там ужо і Дума здасца, і тады можна будзе легальна мяняць уладу. А тыя, хто слухаў, доўга верылі ў тое, што Крэмль расшчодрыцца і падорыць ім сумленныя выбары. Але Крэмль дасціпна паказаў ім месца: вось вам, дробязь пузатая, цацачныя мандацікі муніцыпальных дэпутатаў, забаўляйцеся ў сваёй пясочніцы, займайцеся рамонтам раённых крам. Варта было ж паверыць у магчымасць цывілізаванага дыялогу і сумленных выбараў і наіўна вылучыцца ў Масгардуму, як пстрычка па носе не прымусіла сябе чакаць.

І высветлілася, што выхад на вуліцу – усё ж адзіная магчымасць гучна заяўляць пра свае правы і чужыя абавязкі, крычаць пра самавольства і фальсіфікацыі, скандаваць лозунгі супраць дыктатуры. Гэта ўлада чуе. А ліслівы ліберальны шэпт - не, не чуе.

І ўжо тым больш ва ўлады няма патрэбы ўслухоўвацца ў той шэлест, які па-майстэрску імітуе ліберальны шэпт, пры гэтым утульна хутаючыся ў гэбэшнае габардзінавае паліто, - яна ж усе гэтыя тэксты сама дыктуе. А потым ласкава гладзіць па галаве і частуе пернікамі тых, хто згаджаецца усё гэта нашэптваць, ды яшчэ і шальмаваць апазіцыянераў, называючы іх радыкаламі і маргіналамі, якія хочуць крыві і хаосу, а не дыялогу.

Ды хто ж таго дыялогу не хоча! Кожны дыялог - гэта ўжо пачатак перамен. Прынамсі, перамен унутры самой улады. Але дзесяцігоддзямі не выходзіць з хаты (або выходзіць, але не далей за Зыбіцкую), упарта плявузгаючы ў сцяну «мы за дыялог, мы супраць радыкалаў, улада пратэстаў не баіцца, яны бессэнсоўныя» - гэта ўжо поўная ментальная бездапаможнасць, якую ніякія гэбэшныя габардзіны не замаскуюць.

Таму што толькі пратэстаў улада і баіцца. Яна не шкадуе грошай ні на спецназы-амапы, ні на суддзяў-андроідаў, ні на дармовыя шашлыкі для прыкормлівання патэнцыйных актывістаў. У Маскве трэцюю суботу запар праводзяць па-расейску шчодрыя гастранамічныя святы ў цэнтры горада з канцэртамі на ўсялякі густ. Тых, хто не спакусіўся шашлыком, «Чайфам» ды іншымі «Бяляш-фэстамі» («Бяляш-фэст» і «Чурчхельная хваля» - выдатныя фармулёўкі Юрыя Дудзя, які ў суботу ідзе на новы мітынг), - б'юць і саджаюць. Калі пашанцуе - на 15 дзён, калі не - павязуць у СІЗА паводле абвінавачвання ў масавых беспарадках. А масквічы зноў, ужо трэцюю суботу запар, выходзяць на вуліцы і плошчы. Яны ўжо забыліся пра выбары ў Масгардуму і недапушчэнне кандыдатаў. Затое яны ўспомнілі пра саміх сябе. Пра асоб, чые глоткі амаль два дзясяткі гадоў спрабуюць заткнуць беляшом, і часта да крыўднага паспяхова. Пра годнасць, якая вяртаецца не на бегавой дарожцы пасля дзясятага кіламетра, а калі ты ляжыш тварам у асфальт, збіты з ног паліцэйскімі дубінкамі.

Гэтым хлопцам ужо не страшна. А Пуціну - страшна. Таму ён і хаваецца на дне марскім ў батыскафе. Дарэчы, Лукашэнку ў гэтым сэнсе пашанцавала значна менш. Таму што ў Беларусі няма выйсця да мора. А апускацца ў батыскафе ў балота небяспечна: ёсць шанец не ўсплыць больш ніколі.

Ірына Халіп, спецыяльна для Charter97.org

Напісаць каментар 50

Таксама сачыце за акаўнтамі Charter97.org у сацыяльных сетках