Праз замену слупоў праспект Незалежнасці не ўключаюць у Спіс сусветнай спадчыны ЮНЕСКА?

Цяпер яны будуць выглядаць так, якімі былі ў 50-я гады мінулага стагоддзя.

Ніжняя дэкаратыўная частка слупоў асвятлення на праспекце цяпер будзе зробленая з тонкага матэрыялу - ён зніжае траўматызм пры ДТЗ. А яшчэ лямпы мяняюць на святлодыёдныя - яны дазваляюць эканоміць 30% электраэнэргіі. Такое развязанне ўжо ўжытае на вуліцах Гікалы і Прытыцкага, піша kp.by.

Мяркуецца, што старыя слупы ў цэнтры Менска не мянялі з сярэдзіны 50-х гадоў. Гэта не зусім дакладна. Напрыклад, два гады таму, напярэдадні 950-годдзя Менска, шэсць абноўленых слупоў каля гарадской ратушы размалявалі ў колеры знакамітых слуцкіх паясоў. Справа ў тым, што згодна з легендай, узоры на цокалях слупоў паўтараюць узоры на слуцкіх паясах - маўляў, так задумваў мастак Мікалай Міхалап. Напраўду ўзоры на слупах - гэта не дакладная копія паясоў, а ўсяго толькі выявы паводле іх матываў.

Многія менчукі ўзгадалі: некаторы час таму праспект Незалежнасці наважылі ўнесці ў спіс сусветнай спадчыны ЮНЕСКА, але потым працэс спыніўся. Мажліва, замена слупоў на гістарычныя наблізіць гэты момант? Ці наадварот. «Камсамолка» высветліла падрабязнасці.

Аб'екты сусветнай спадчыны ЮНЕСКА - месцы і аб'екты на планеце, якія трэба захаваць і папулярызаваць. Упершыню аб тым, што менскі праспект Незалежнасці можа быць уключаны ў прэстыжны спіс, загаварылі прыкладна 15 гадоў таму. Раней для аргументацыі выстарчала дакументацыі, відэа- і картаграфічных матэрыялаў. Сёння патрабуецца план кіравання гэтай спадчынай. А тут не абысціся без удзелу Мінкультуры Беларусі, Менгарвыканкама і іншых структур.

Спачатку аб'ект уносяць у папярэдні пералік. І ў 2004-м праспект ужо трапляў у такі спіс - праўда, тады ён насіў імя Францішка Скарыны. Гаворка ішла аб трохкіламетровым адцінку - ад плошчы Незалежнасці да вуліцы Казлова. Менавіта там лепш за ўсё захавалася пасляваенная нэакласічная забудова: Галоўпаштамт, «дом з гадзіннікам», будынак МУС і КДБ, ГУМ, Палац прафзвязаў, цырк...

Але ў 2015-м праспект са спісу выключылі - без адмысловай агалоскі. Хадзілі чуткі, што ўся справа ў будаўніцтве «не-Кемпінскі» - шматпавярховага комплексу паміж цыркам і паркам Горкага. Зрэшты, пацверджання тэорыя не знайшла. Цяпер спецыялісты кажуць: для ўключэння праспекта ў спіс патрэбная палітычная воля на самым высокім узроўні, дапамога спецыялістаў і фінансавыя рэсурсы.

- Увесь працэс цяпер спыніўся, - распавяла чалец Нацыянальнай камісіі ў справах ЮНЕСКА, старшыня фонду «Культурная спадчына і сучаснасць» Ала Сташкевіч. - Для пачатку трэба зноў унесці праспект Незалежнасці ў папярэдні спіс. І дагэтуль гарадскія ўлады, якія абяцалі падрыхтаваць праект пастановы, не зрабілі яго. Працэс стаіць на месцы, хоць прайшло больш за год. Усе тыя работы ў замене слупоў ніяк не звязаныя з працэсам уключэння ў спіс. Таксама нельга казаць аб якіх-небудзь тэрмінах. Усё пакуль засталося на ўзроўні бюракратычных затрымак.

Якія беларускія аб'екты ўжо ёсць у Спісе сусветнай спадчыны ЮНЕСКА?

Белавежская пушча (уключаная ў спіс у 1979 годзе)

Мірскі замак (2000)

Палацава-паркавы комплекс Радзівілаў у Нясвіжы (2005 год)

Геадэзічная дуга Струве ў Гарадзенскай і Берасцейскай вобласці (2005 год)

А ЯК У ІХ?

Першыя тры месцы ў колькасці аб'ектаў займаюць Італія, Кітай і Гішпанія. У Расеі на сёння знаходзіцца 27 аб'ектаў сусветнай спадчыны ЮНЕСКА. У Польшчы - 13 аб'ектаў, ва Украіне - сем аб'ектаў, два аб'екты - у Латвіі.