Як школьны скандал падзяліў людзей на два лагеры

Відэа з 15-й школы Гомеля раскалола школьны свет.

Там ёсць на што паглядзець: настаўніца трымае над школьнікам нешта накшталт невялікай парты і брыдка лаецца. Калі б гэта распавялі дзеці, ім бы наўрад ці паверылі. Але нехта зняў тое, што адбываецца. І паляцелі галовы, закіпелі школьныя чаты. Хтосьці з бацькоў ужо рыхтуецца пісаць пасланне ў абарону імкліва звольненай настаўніцы, хтосьці рэзка супраць гэтага, хтосьці проста намёртва замкнуўся ў сабе, піша «Онлайнер».

Апошняя замена

Падзеі на запісу разгортваюцца 12 верасня ў 4-м «Д» класе. Настаўніца, трымаючы парту над галавой вучня, амаль крычыць:

- Трэсну - паглядзім потым. Я пайду ў турму, а табе п***ц будзе. Смешна, што на могілкі пойдзеш за тое, што з настаўніка здзекаваўся?

Дзіця нешта адказвае, жанчына злуецца, чым далей - тым горай усё гэта выглядае.

У кадры - 56-гадовая настаўніца пачатковых класаў Людміла Іванаўна. У школе працуе 37 гадоў, з юнацтва. У гэты дзень была на замене ў 4-м «Д». Магчыма, гэта быў яе апошні працоўны дзень.

Пазней яна патлумачыла: не замахвалася партай, а цягнула «канторку» да дошкі, каб паставіць туды непаслухмянага вучня.

Пасля таго як ўсплыло відэа, рэакцыя рушыла ўслед імгненна. Настаўніцу звольнілі ў той жа дзень. Кіраўніцтва абласной адукацыі прыязджала ў школу прасіць прабачэння перад бацькамі школьнікаў.

Але не ўсё проста. Гэта звальненне раптам выклікала зваротную хвалю - ці ледзь не больш магутную, чым зрабіла скандальнае відэа.

Бацька чацвёртакласніка пра звальненне: «А як інакш?»

Ігар (імя мы змянілі) - бацька таго самага школьніка, які быў у цэнтры скандалу.

- Пра гэты выпадак я даведаўся ад бацькоў аднакласніка, - распавядае мужчына. - Ад іх і відэа да мяне патрапіла. У мяне наогул не было думкі выносіць яго на ўсеагульны агляд, хацеў разабрацца на ўзроўні школы. Выклаў у закрытым бацькоўскім чаце, каб не самому прымаць рашэнне, а параіцца, як наогул рабіць. Адтуль яно і сплыло.

Што ж тычыцца самой сітуацыі... У мяне двое дзяцей, адзін спакойны, выдатнік, другое дзіця эмацыйнае. І быццам бы ён праявіў нейкую непавагу, засмяяўся. У любым выпадку гэта не тая мера, якая магла б быць прымененая да майго сына! Вядома, я не мог пакінуць гэтую сітуацыю незаўважанай.

Што папярэднічала гэтаму відэа - цяпер ведаюць толькі дзеці. Але Ігар упэўнены, што зламыснай правакацыі не было:

- Некаторыя цяпер пішуць, што была падножка, ледзь не кідаў у яе кубачкам. Адкуль гэта ўзятае, не разумею... Бацькі потым казалі з дзецьмі, яны нічога такога не пацвярджаюць. Ну навошта дзецям хлусіць?

Тых бацькоў, якія сёння заступаюцца за настаўніцу (а такіх шмат), мужчына не разумее:

- Добра б яна неяк мяне паставіла ў вядомасць - не, я даведваюся пра гэта толькі ўвечары ад чужых людзей. Ды нават калі б насварылася, за вуха ўзяла - я б зразумеў. Але калі ідуць прамыя пагрозы - гэта складана апраўдаць. Кажуць, чыноўнікі дрэнныя, прынялі жорсткае рашэнне. А калі іх дзіцяці гэтак жа, дапусцім, давядзе настаўніка, а той на эмоцыях выпадкова пакалечыць? Як паставяцца?

Звальненне - перабор?

Наогул-то, падобна, нават у «родным» класе Людмілы Іванаўны няма адзінага меркавання адносна суразмернасці «злачынства і пакарання». Яўген з тых, хто мае намер бараніць настаўніцу. Яго дачка вучыцца ў другім класе - асноўным класе Людмілы Іванаўны. Зараз ён збірае вакол сябе тых, хто лічыць, што звальненне - гэта перабор. Хапіла б вымовы.

- Мы калі ішлі ў школу, адразу стараліся да гэтай настаўніцы патрапіць. Нам яе хвалілі, распавядалі, што даволі патрабавальная, але дае добрую базу. Нашы дзеці рабілі тое, што, напрыклад, не рабілі дзеці ў паралельных класах - і за гэта ёй дзякуй.

Яна добры чалавек, цалкам адэкватны. І наогул не стварала ўражання таго, хто здольны на такія вось дзеянні. Чым гэта было выклікана? Мяркую, што дзеці проста імкнуліся завесці яе, напэўна. Ужо не ведаю - для падабаек або для чаго, тэлефон гэты потым па крузе перадавалі... Увогуле, нешта трэба рабіць, каб вярнуць нам настаўніцу, нельга ж так гэта пакінуць. Напэўна, будзем ліст нейкі калектыўны пісаць у Міністэрства адукацыі...

Пры гэтым Яўген не хавае: нават у яго класе гэты ліст згодныя падпісаць не ўсе.

Настаўніца: «Сябе не апраўдваю. Настаўнікаў шкада»

Звольненая настаўніца цяпер запэўнівае, што перажывае не столькі за сваё звальненне, колькі за дырэктара (ёй абвясцілі вымову): яна маладая, добрая, ні ў чым не вінаватая...

- Не ўсё так, як кажуць, але віна мая ёсць. Я сябе не апраўдваю, я не магла апускацца да ўзроўню дзіцяці. Педагог не можа сябе так паказваць перад вучнямі. Значыць, не змагла справіцца ў гэтай сітуацыі. Я ўжо неаднаразова выбачалася перад астатнімі бацькамі. Мяне хвалюе не столькі маё звальненне, колькі тое, што да іншых настаўнікам заўтра прыйдуць такія вучні, якія будуць уважаць, што ім такое дазволена.

Якое - «такое»?

Пра сутнасць канфлікту жанчына спачатку распавядае даволі падрабязна, потым раптам перадумвае:

- Не трэба варушыць, толькі горш будзе... Я ж разумею, што дзіця не абавязанае спакойна сядзець. Дзеці, якія круцяцца і падскокваюць, няўседлівыя дзеці - гэта нармальна! Але энергічнасць і хамства - гэта розныя рэчы.

- Што за гісторыя пра падножку?

- Не буду хлусіць, я не спатыкнулася, не зачапілася - пераступіла высунутую нагу. Магу толькі сказаць, што калі я пачынала рух з партай, яе не было. Нага з'явілася падчас руху.

Што да рэакцыі калег, то Людміла Іванаўна кажа, што яны тэлефануюць, прыходзяць, імкнуцца падтрымаць. Як гэта праяўляецца акрамя асабістых зносін? Ці ёсць у іх уласнае меркаванне? Невядома.

Наогул, мець зносіны з шараговымі педагогамі (калі гэта не прыватныя незалежныя педагогі) - то яшчэ задавальненне. Рэакцыя работнікаў школы, з якімі ўдалося пагаварыць, паказальная: накшталт і спрабуюць нешта сказаць, але спахопліваюцца - і вельмі хутка перастаюць спрабаваць. Спачатку з жарам і эмацыйна нешта распавядаюць, але ў выніку ўсе як адзін адпраўляюць да нейкіх «трэціх асоб»: «У іх спытайце, ужо яны раскажуць!»

Настаўнікі школы, відавочна, адзіныя, хто выразна не выказаўся пра гэту сітуацыю. Можа, яшчэ выкажуцца.