Падлетку з Віцебска адмовілі ў пашпарце серыі РР для рэпатрыяцыі

Для ваенкамата ён у 15 ужо прызыўнік.

Жыхар Віцебска Сяргей Матулін і ягоная сям'я захацелі з'ехаць на ПМЖ у Ізраіль — але праз 15-гадовага сына працэс спыніўся, піша tut.by. бацькі хлопчыка хацелі, каб перад ад'ездам сын атрымаў пашпарт серыі РР, але ў ваенкамаце не выдалі патрэбную для гэтага даведку. «Сказалі, раз ён ваеннаабавязаны, значыць, нельга, - абураны бацька падлетка. - Але які ён ваеннаабавязаны, яму ўсяго 15?»

16 гадоў сыну Сяргея Іллі споўніцца ў снежні 2019-га. У лютым 2019-га хлапчукоў з іх класа выклікалі ў ваенкамат, хлопцы прайшлі камісію. Дадому падлетак вярнуўся з пасведчаннем прызыўніка.

- Мы з сям'ёй наважылі рэпатрыявацца ў Ізраіль — распавядае Сяргей Матулін. - Летась прайшлі консульскую праверку. У гэтым, калі дзіця скончыць 9 класаў, сабраліся з'язджаць. Каб гэта зрабіць, хацелі атрымаць пашпарты серыі РР - для грамадзян Беларусі, якія ўвесь час пражываюць за межамі краіны.

Са слоў Сяргея, 12 верасня ён прыйшоў у аддзел грамадзянства і міграцыі, там яму ўручылі спіс дакументаў, якія яму, жонцы і дзіцяці трэба сабраць, каб атрымаць пашпарт серыі РР. У спісе для сына сярод іх была даведка з ваенкамата.

Мужчына паехаў у вайсковы камісарыят горада Віцебска, Віцебскага і Лёзненскага раёнаў Віцебскай вобласці. Праз два дні яму далі адказ, што выдаць такую даведку Іллі не могуць.

У адмове напісана: «...у дачыненні да грамадзяніна Матуліна Іллі...прынятая пастанова аб нязгодзе на афармленне дакументаў для сталага пражывання за межамі Рэспублікі Беларусь».

- Мне растлумачылі: раз ён з'яўляецца прызыўніком, атрымаць пашпарт серыі РР ён не можа — кажа Сяргей. - Але які ён прызыўнік, яму 15? Ён яшчэ нічога нікому не павінен. Сказалі, калі мы не згодныя з такой пастановай, можам звярнуцца ў абласны ваенкамат.

У выніку, прадаўжае бацька, без жаданых дакументаў засталося не толькі дзіця, але і сам Сяргей, а таксама ягоная жонка.

- Раз Іллі такі пашпарт не могуць выдаць, то да ягонага 18-годдзя мы з жонкай таксама не можам іх атрымаць. Чаму? Таму што ў нас на ўтрыманні непаўналетняе дзіця. Але я ведаю: былі сем'і, дзе хлапчукі ўзросту Іллі атрымлівалі ў ваенкамаце даведкі для пашпартоў серыі РР.

- А чаму вы не паедзеце са звычайнымі пашпартамі, якія цяпер у вас на руках?

- У Ізраіль мы збіраліся з'язджаць ад фонду, які займаецца рэпатрыяцыяй, — тлумачыць Сяргей. - Калі ў нас ёсць пашпарты серыі РР, мы можам атрымаць бясплатныя квіткі, матэрыяльную дапамогу, на мяжы да нас не ўзнікне пытанняў. Звычайны пашпарт не дае для гэтага падстаў.

Ваенкамат: «У год спаўнення 16 гадоў на хлопцаў пачынае распаўсюджвацца вайсковы абавязак»

У вайсковым камісарыяце горада Віцебска, Віцебскага і Лёзненскага раёнаў Віцебскай вобласці тлумачаць: паводле закона «Аб вайсковым абавязку і вайсковай службе» хлопцы становяцца прызыўнікамі ў год дасягнення 16 гадоў. Не ў той момант, калі чалавеку стукнула 16, а калі яго прыпісалі да прызыўнога ўчастку вайсковага камісарыята!

- Напрыклад, 16 гадоў маладзёну спаўняецца 31 снежня 2019-га. Але цягам 2019-га - летам або, дапусцім, восенню ён быў прыпісаны да прызыўнога ўчастку, з гэтага моманту ён з'яўляецца прызыўніком, - тлумачыць алгарытм дзеянняў вайсковы камісар Аляксандр Няфёдаў. - Прыпіска заўсёды адбываецца ў год, калі маладзёну спаўняецца 16. Хлопец прыходзіць да нас, мы правяраем, ці з'яўляецца ён грамадзянінам Беларусі, ці зарэгістраваны на тэрыторыі нашага раёна - і накіроўваем яго на медыцынскі агляд. Пасля гэтага прыпісваем да прызыўнога ўчастку.

- 16 гадоў Іллі спаўняецца 16 снежня 2019-га. Выходзіць, калі б да верасня, калі тата звярнуўся ў ваенкамат па даведку, падлетка не прыпісалі да прызыўнога ўчастку, ён бы не лічыўся прызыўніком?

- Не, у год спаўнення 16 гадоў на грамадзян мужчынскага полу пачынае распаўсюджвацца вайсковы абавязак, які ўключае ў сябе абавязковую пастаноўку іх на воінскі ўлік пры прыпісцы да прызыўнога ўчастку. (Выходзіць, у год спаўнення 16 гадоў хлопец павінен з'явіцца ў ваенкамат і прыпісацца да ўчастку — а таксама падаць на патрабаванне ўсякага органа даведку з ваенкамата. — Прыма.)

- Ці значыць гэта, што пакуль Ілля не адслужыць, ён не можа з'ехаць жыць за мяжу?

- Не, нішто не перашкаджае яму ехаць за мяжу, жыць там, вучыцца. Зрабіць гэта можна і са звычайным пашпартам, які цяпер ёсць у хлопца. Маладзёнаў, якія апынуліся ў такой сітуацыі, ніхто ні ў чым не абмяжоўвае.

- Выходзіць, чалавеку, у якога ёсць пашпарт серыі РР, не трэба служыць?

- Мяркуецца, што чалавек, які атрымаў пашпарт серыі РР, будзе ўвесь час пражываць за межамі Рэспублікі Беларусь. У нас ён здымаецца з вайсковага ўліку і не ахопліваецца мерапрыемствамі па прызыву.

- Калі ж пашпарты серыі РР у маладзёна няма і хлопец жыве за мяжой, у 18 гадоў ён павінен вярнуцца ў Беларусь і адслужыць?

- Так, калі маладзёну споўніцца 18 гадоў, ён павінен вярнуцца ў Беларусь і прайсці мерапрыемствы па прызыву. Пры гэтым калі прызыўнік навучаецца за межамі нашай краіны, то ён атрымае адпаведную адтэрміноўку. Калі ж хлопец не прыбудзе для праходжання мерапрыемстваў па прызыву, то яго прыцягнуць да адказнасці.

— Тата прызыўніка кажа, што чуў пра сітуацыі, калі іншым хлопцам узросту яго сына выдавалі такія даведкі. У законе адбыліся нейкія змены?

— Не, ніякіх змен у законе не адбылося. Сапраўды, раней некаторыя хлопцы атрымлівалі такія дазволы.

Аднак, тлумачыць суразмоўца, пасля таго, як прынялі «закон аб адтэрміноўках», колькасць зваротаў па даведкі для пашпартоў серыі РР значна павялічылася, і да гэтага сталі ставіцца больш уважліва.