29 сакавiка 2024, Пятніца, 9:10
Падтрымайце
сайт
Сім сім,
Хартыя 97!
Рубрыкі

Навукоўцы: Хуткасць раставання льдоў Грэнландыі пабіла рэкорд апошніх 12 тысяч гадоў

4
Навукоўцы: Хуткасць раставання льдоў Грэнландыі пабіла рэкорд апошніх 12 тысяч гадоў

Да чаго гэта прывядзе?

Новы разлік хуткасці раставання льдоў Грэнландыі за апошнія 12 тысяч гадоў паказаў, што ў XXI стагоддзі гэты паказчык стаў рэкордна высокім за ўсю постледніковую эпоху. Вынікі разлікаў апублікаваў навуковы часопіс Nature, паведамляе ТАСС.

«Нават калі свет пяройдзе на вельмі жорсткую энэргетычную дыету, тэмпы раставання леднікоў Грэнландыі да канца стагоддзя будуць толькі трохі вышэйшымі, чым рэкорды мінулых 12 тысяч гадоў. Калі ж выкіды парніковых газаў будуць расці ранейшымі тэмпамі, хуткасць скарачэння лядовай шапкі выспы будзе ў чатыры разы вышэйшай за мінулыя максімумы», - распавёў адзін з аўтараў даследавання, прафесар Універсітэта Бафала (ЗША) Джэйсан Брайнер.

Практычна ўсе кліматолагі не сумняваюцца ў тым, што глабальнае пацяпленне існуе і што яно радыкальна зменіць аблічча планеты, калі рост тэмператур на Зямлі не ўдасца стрымаць на адзнацы 1,5°С у параўнанні з даіндустрыяльнай эпохай. Пра гэта кажуць не толькі кампутарныя мадэлі клімату планеты, але і звесткі кліматычных спадарожнікаў, наземных метэаралагічных станцый і акіянічных буйкоў.

Першымі і галоўнымі ахвярамі гэтага працэсу стануць, як ужо паказвае практыка, запалярныя рэгіёны Зямлі і горныя ледавікі. Тэмпература на іх тэрыторыі ўжо цяпер стала на 4-9°С вышэйшай, чым у мінулыя стагоддзі. Праз гэта іх плошча будзе незваротна скарачацца, і вялікія тэрыторыі Антарктыкі і Арктыкі вызваляцца ад лёду.

Лёс леднікоў Грэнландыі

Дарэчы, кліматычныя спадарожнікі ўжо шмат гадоў фіксуюць, што раставанне леднікоў Грэнландыі імкліва паскорылася. Агулам тэмпы скарачэння іх аб'ёму з пачатку стагоддзя выраслі прыкладна ў чатыры разы. У жніўні мінулага года гэта прывяло да таго, што велізарная частка лядовага масіва выспы масай 12,5 млрд тон адкалолася і сплыла ў моры, а за ўвесь 2019 год сукупная маса лядовай шапкі Грэнландыі скарацілася на рэкордныя 532 млрд тон.

Брайнер і ягоныя калегі зацікавіліся тым, наколькі супастаўныя цяперашнія рэкорды з тым, як змянялася плошча ільдоў Грэнландыі ў мінулым. Для адказу на гэтае пытанне навукоўцы стварылі дэталёвую кліматычную мадэль паўднёва-заходняга ўзбярэжжа выспы. Яна ўлічвала тое, як мяняўся яго клімат і аблічча за апошнія 12 тысяч гадоў. Акрамя таго, навукоўцы вылічылі хуткасць раставання леднікоў у розныя перыяды гісторыі.

Гэтыя разлікі паказалі, што плошча лядовай шапкі выспы ў мінулым змянялася значна больш павольна, чым цяпер. Гэта было характэрна і для самых цёплых перыядаў гісторыі галацэну, існай геалагічнай эры, калі тэмпературы на Зямлі былі на 1-2°С вышэйшымі, чым цяпер.

Разлікі навукоўцаў паказваюць, што ўжо цяпер тэмпы скарачэння грэнландскіх ільдоў перавышаюць рэкорды мінулых 120 стагоддзяў, а далейшы рост выкідаў СО2 і іншых парніковых газаў падвысіць іх яшчэ ў чатыры разы. У выніку ўзровень мора можа вырасці на 10 сантыметраў, а лядовае покрыва Грэнландыі будзе дэстабілізавацца яшчэ хутчэй.

Брайнер і ягоныя калегі спадзяюцца, што іх кліматычная мадэль і вынікі разлікаў дапамогуць кліматалогіі ўдакладніць ацэнкі таго, як будзе мяняцца маса і аб'ём леднікоў выспы ў найбліжэйшыя дзясяцігоддзі і стагоддзі. Гэтыя звесткі, у сваю чаргу, дапамогуць палітыкам дакладней ацэньваць кліматычныя рызыкі і выпрацоўваць дзейсныя захады ў барацьбе з глабальным пацяпленнем.

Напісаць каментар 4

Таксама сачыце за акаўнтамі Charter97.org у сацыяльных сетках