The Washington Post: Аўтакратычныя лідары асцерагаюцца перамогі Байдэна на выбарах прэзідэнта ЗША

Калі Байдэн пераможа, аўтакраты больш не змогуць карыстацца прыязнасцю Трампа да моцных лідараў.

Сусветныя лідары пільна назіраюць за ходам выбараў прэзідэнта ЗША, выдатна разумеючы, што вынік прэзідэнцкіх выбараў будзе мець наступствы фактычна для ўсяго свету. Але для шэрагу аўтакратычных палітыкаў, якія ўскладалі вялікія надзеі на «сяброўскія стасункі» з прэзідэнтам ЗША Дональдам Трампам, амерыканскія выбары могуць прынесці непрыемныя сюрпрызы, і яны гэта выдатна ведаюць, піша The Washington Post (пераклад - zn.ua).

Мала хто з замежных лідараў будзе назіраць за выбарамі ў ЗША больш уважліва, чым прэзідэнт Турцыі Раджэп Эрдаган, які за апошнія чатыры гады здолеў паспяхова «пасябраваць» з Трампам, пры гэтым павялічыўшы палярызацыю турэцка-амерыканскіх стасункаў у ЗША ў цэлым і ў амерыканскім Кангрэсе сярод іншага.

Эрдаган знаходзіўся ў выгодным становішчы дзякуючы сваёй здольнасці ўмела пераконваць, некаторыя б нават сказалі, «маніпуляваць» Трампам. Але, калі на выбарах у ЗША пераможа кандыдат ад Дэмакратычнай партыі Джо Байдэн, то турэцкі прэзідэнт стане адным з сусветных лідараў, які з прычыны гэтага «больш за ўсё зазнае непрыемнасцяў».

Напэўна, Эрдаган быў прыемна здзіўлены тым, што здолеў наладзіць добрыя стасункі з Трампам і мець патуранне ад амерыканскага прэзідэнта, якога ён называе сваім «дарагім сябрам».

Трамп фактычна ніяк не адрэагаваў на напад Турцыі на курдаў на поўначы Сірыі, рэспубліканец «па-свойму разумее» дэмакратычнае адступніцтва Турцыі і нават паспрабаваў скасаваць расследаванне Міністэрства юстыцыі ЗША датычна «ўлюбёнага банка» Эрдагана. Але самай вялікай «паблажкай», якую калі-небудзь зрабіў Трамп для свайго «дарагога сябра», было ігнараванне закона, згодна з якім ён павінен быў увесці санкцыі супраць Турцыі за набыццё расейскага зэнітна-ракетнага комплексу С-400.

На працягу ўсёй перадвыбарчай кампаніі Байдэн крытыкаваў Турцыю і палітыку Трампа з Эрдаганам. Менавіта таму, хутчэй за ўсё, калі Байдэн стане прэзідэнтам ЗША, ён не будзе супраціўляцца ціску аб увядзенні санкцый супраць Турцыі.

Папраўка да цяперашняга закону аб нацыянальнай абароне, заснаваная на двухпартыйным законапраекце, можа пазбавіць магчымасці прэзідэнта ЗША адмаўляцца ад санкцый супраць Турцыі.

"Як чалец NАТО, ЗША маюць пэўныя чакання ў дачыненні да Турцыі, і Амерыка на працягу доўгага часу дастаткова цярпліва ставілася да дзеянняў Эрдагана. Але ў нейкі момант ЗША будуць вымушаныя рэагаваць на супярэчлівую палітыку, у гэтым маюць агульныя погляды як рэспубліканцы, так і дэмакраты. Турэцкі народ - вялікія сябры і хаўруснікі ЗША. Але, на жаль, Эрдаган зараз грэбуе гэтым», - сказаў кангрэсмэн Адам Кінзінгер.

Перспектыва санкцый з боку ЗША моцна падрывае ўпэўненасць турэцкай эканомікі і стварае значныя праблемы для турэцкай ліры. Эрдаган, які меркаваў, што адміністрацыя Абамы-Байдэна несправядліва абыходзілася з ім, наважыў пайсці ў наступ супраць Байдэна напярэдадні выбараў.

У жніўні афіцыйны прадстаўнік Эрдагана Ібрагім Калін «напаў» на Байдэна ў Twitter, калі з'явілася відэа з інтэрв'ю Байдэна для New York Times.

У інтэрв'ю Байдэн кажа, што ЗША павінны падтрымаць намаганні ўнутранай апазіцыі Эрдагана, каб перамагчы яго на выбарах, дадаўшы, што Эрдаган «павінен заплаціць плату» за свае злачынствы.

Калін абвінаваціў Байдэна ў «невуцтве, пысе і крывадушнасці».

Варожасць паміж Эрдаганам і Байдэнам вельмі глыбокая. У студзені 2016 года, калі Байдэн ездзіў у Турцыю, ён адкрыта крытыкаваў Эрдагана і публічна сустракаўся з лідарамі турэцкай апазіцыі. Эрдаган быў настолькі раздражнёны такімі дзеяннямі Байдэна, што нават папрасіў жонку дэмакрата Джыл Байдэн «узяць свайго мужа пад кантроль».

Аднак, у Вашынгтоне таксама мяркуюць, што Злучаныя Штаты і еўрапейскія супольнікі ЗША павінны мець прыязныя стасункі з Турцыяй і кантраляваць краіну, бо калі Турцыя і надалей будзе аддаляцца, то Расея можа выкарыстаць гэта для ўласнай выгады. Але пасля чатырох гадоў прэзідэнцтва Трампа, калі самі Злучаныя Штаты пачалі аддаляцца ад Еўропы і страчваць сваю ролю на міжнароднай арэне, Турцыя, магчыма, працягне сваю агрэсіўную і незалежную палітыку.

«Турцыя не хоча выходзіць з NАТО, але хоча мець незалежную замежную палітыку. Няма магчымасці вярнуць Турцыю назад, калі ЗША не пойдуць на саступкі ў некаторых пытаннях, аднак, Амерыка, мяркуючы з усяго не збіраецца ісці на саступкі», - сказаў старшы навуковы супрацоўнік рады ў міжнародных дачыненнях Стывен Кук.

Колькасць «негатыву», які Эрдаган назапасіў у Кангрэсе ЗША, можа быць занадта значнай, сказаў навуковы супрацоўнік Амерыканскага інстытута прадпрымальніцтва Майкл Рубін.

«Антытурэцкая палітыка набрала свайго імпульсу», - дадае Рубін.

Адміністрацыя Байдэна можа вызначыць структуру далейшых стасункаў ЗША і Турцыі, якая дазволіць супрацоўнічаць там, дзе гэта магчыма, але будзе стрымліваць Турцыю, калі гэта будзе патрэбна. Менавіта таму, калі на выбарах у ЗША пераможа дэмакрат Байдэн, Эрдаган можа забыцца пра пастаяннае «патуранне» з боку Амерыкі.

Такая сітуацыя чакае і іншых аўтарытарных сусветных лідараў, якія празмерна спадзяваліся на добразычлівасць Трампа да моцных і аўтакратычных уладароў.

Гэта тычыцца, напрыклад, прынца Савудаўскай Арабіі Махамеда ібн Салмана, лідара Егіпта Абдэль Фатах аль-Сісі, прэм'ер-міністра Вугоршчыны Віктара Орбана і прэзідэнта Расеі Уладзіміра Пуціна. Бо Байдэн мае крыху іншую замежнапалітычную стратэгію, чым Дональд Трамп, рэзюмуе выданне.