Зміцер Бандарэнка: Прэзідэнтам Беларусі неўзабаве стане новы чалавек

Мы заслужылі права на лепшае жыццё.

Каардынатар грамадзянскай кампаніі «Еўрапейская Беларусь» Зміцер Бандарэнка ў інтэрв'ю галоўнай рэдактарцы сайта Charter97.org Наталлі Радзінай спрагназаваў развіццё сітуацыі ў Беларусі.

- 9 лістапада - тры месяцы, як у Беларусі трывае рэвалюцыя. Давайце падвядзём пэўныя прамежкавыя вынікі.

- Галоўнае, што ў Беларусі - рэвалюцыя. Як бы ні развіваліся падзеі, краіна ўжо не вернецца ў пункт рабства. Беларусы праявілі свае найлепшыя якасці, якія былі нечаканымі для многіх людзей у свеце. Мы бачым масавы гераізм. У рух прыйшлі мільёны людзей, яны рызыкуюць, ідуць у турмы, але далей пратэстуюць. Мы бачым, што нават у суровых умовах да страйкаў далучаюцца ўсё новыя і новыя групы, усё новыя і новыя людзі.

Але адным з вынікаў з'яўляецца і тое, што мы яшчэ не перамаглі, хоць маглі перамагчы, і трэба зразумець, чаму гэта адбылося. Вось надоечы, напрыклад, у Святланы Ціханоўскай брала інтэрв'ю «Настоящее время», было зададзенае пытанне аб тым, што многія крытыкуюць Беларусь і лідараў, што ў жніўні-верасні трэба было дзейнічаць больш смела. На што Ціханоўская адказала: «Давайце не будзем пра гэта казаць, давайце пра сённяшні дзень». Не, трэба казаць пра тое, чаму мы не перамаглі.

- А што значыць «дзейнічаць больш смела»? Чаго не было дастаткова?

- Павінны быць больш паслядоўныя дзеянні. Уявіце сабе, калі б у выбарах бралі ўдзел або Сяргей Ціханоўскі, або Мікалай Статкевіч, або Віктар Бабарыка і за іх прагаласавала б столькі ж людзей, колькі за Святлану Ціханоўскую. Я ўпэўнены, кожны з іх сказаў бы: «Я законна абраны прэзідэнт». Нягледзячы на ўсе парушэнні падчас выбарчага працэсу, нягледзячы на ўсе несправядлівасці уладаў, за Ціханоўскую прагаласавала шмат людзей, але яна не хоча называць сябе прэзідэнтам, бо разумее, што гэта вялікая адказнасць. Гэта першая рэч - патрэбна была нават не смеласць, а проста паслядоўнасць.

Другое - трэба было ствараць паралельныя органы ўлады. Калі чалавек кажа, што ён законны прэзідэнт, ён стварае паралельныя органы ўлады і можа звяртацца да сілавікоў і аддаваць загады. Чаго мы не назіралі, і ўся сітуацыя пайшла зусім па-іншаму.

Плюс яшчэ момант вельмі важны - нацэленасць на сінэргію грамадскіх груп, розных палітычных цэнтраў. Але мы бачым, што Святлана Ціханоўскі як малады, недасведчаны палітык і лідары тэлеграм-каналаў захапляліся масавасцю пратэстаў, а адпаведных палітычных дзеянняў не рабілі і не жадалі ўзаемадзейнічаць з іншымі палітычнымі цэнтрамі. «Еўрапейская Беларусь», напрыклад, больш за месяц не магла наладзіць кантакт ні з лідарамі тэлеграм-каналаў, ні з людзьмі са штаба Ціханоўскай, якія неяк каардынавалі пратэсты - яны проста ўсяляк пазбягалі кантактаў, напэўна, думаючы, што перамога блізкая, ім ніхто не патрэбны і яны неўзабаве заедуць у Дразды.

Таму мае месца нават не нерашучасць, а проста сістэмныя памылкі. Не было дзеянняў, якія чакалі большасць людзей. Доўгі час у Беларусі лідары былі лепшыя за народ у цэлым, напрыклад, у 2010 годзе пасля Плошчы лідары, у асноўным кандыдаты ў прэзідэнты, кіраўнікі выбарчых штабоў пайшлі ў турму на доўгія гады і месяцы. Масавых рэпрэсій супраць народа не было. Сёння ў сітуацыі, калі прачнулася ўсё беларускае грамадства, калі людзі чакалі заклікаў да выразных дзеянняў, яны іх не пачулі і не ўбачылі лідарства.

Так, быў велізарны ўплыў тэлеграм-каналаў, але Сцяпан НЕХТА відавочна ўспрымаў як цяжар ролю, у якой апынуўся. У яго камандзе былі людзі, якія мелі палітычныя амбіцыі, але не былі гатовыя да камандных дзеянняў. Пра Ціханоўскую і яе штаб наогул няма чаго казаць. Чалавек адразу адмовіўся быць законна абраным прэзідэнтам і не меў поўнага ўяўлення, пра тое, як трэба дзейнічаць, бо Святлана не ведае найноўшай гісторыі Беларусі, не ведае гісторыю беларускага супраціву за 35 гадоў, у тым ліку паспяховых дзеянняў, калі ў 1991 годзе Беларусь здабыла незалежнасць у выніку масавых пратэстаў. Яна не ведае і не хоча ведаць досвед іншых краін, якія змагаліся з дыктатурамі, таму не быў здзейснены шэраг дзеянняў, якія былі жыццёва патрэбныя. У тым ліку, гэта датычыцца міжнароднага прадстаўніцтва.

- Сапраўды, праз 3 месяцы, амаль 100 дзён, ужо можна ацаніць працу штаба Святланы Ціханоўскай. Можа быць, штосьці можна выправіць зараз?

- Ведаеце, я нічога не чакаю ні ад Ціханоўскай, ні ад штаба, бо Святлана ў адным з інтэрв'ю сказала, што не чытае кніг. Напэўна, для моладзі ў 21 стагоддзі гэта нармальна, але не для палітычнага дзеяча ў нашай сітуацыі. Адкуль яна будзе ведаць пра нешта новае? Кнігі - гэта сістэмная крыніца ведаў. Так, штосьці можна атрымліваць ад людзей, але гэтага мала. Святлана ўвесь час спазняецца, увесь час марудзіць. Усе памятаюць, як яна з аслінай упартасцю заяўляла: «А я не буду заклікаць да пратэстаў, а я не буду заклікаць да страйкаў!». Цяпер з не меншай зацятасцю яна кажа: «А я не буду заклікаць да санкцый!».

Затое яна ажыўляецца на пытанні: «А ці ёсць у вас стыліст?». Вось гэта ёй цікава, а мне гэта наогул нецікава, бо тысячы людзей сядзяць у турмах, людзі пакалечаныя, збітыя, ёсць забітыя. Мяне не цікавіць, ці ёсць у яе стыліст ці не. Ад яе трэба толькі адно - абараніць людзей. Абараніць. А для гэтага патрэбныя эканамічныя санкцыі, іншых спосабаў няма. Калі ты не ведаеш, у якіх краінах санкцыі былі эфектыўныя - прачытай кнігі. Даведайся, хто такі Рональд Рэйган, пачытай, як распаўся Савецкі Саюз, спытай тых людзей, якія былі вызваленыя дзякуючы санкцыям супраць рэжыму. А гэта ў розныя гады і Аляксандра Казуліна, і Андрэй Саннікаў, і Мікалай Статкевіч, і многія іншыя.

Я бачыў розных жанчын у палітыцы, напрыклад, бачыў Юлію Цімашэнку на Майдане. Ну, ніяк Ціханоўская не падобная да Цімашэнкі падчас Аранжавай рэвалюцыі. Я камунікаваў з Мадлен Олбрайт, вы, Наталля, размаўлялі з Гілары Клінтан, Даляй Грыбаўскайтэ. Гэтыя жанчыны ў палітыцы зусім іншага класа. У нас жа проста чалавек не на сваім месцы, які бяздарна марнуе тыя магчымасці, якія здабываюцца крывёю, рызыкай і турмамі тысяч беларусаў.

Мяне могуць абвінаваціць, што я рэзкі, яна ж нешта добрае зрабіла, яна ж сімвал. Пагаворым праз месяц. Я думаю, маю пазіцыю падтрымліваюць сваякі тых людзей, якія цяпер знаходзяцца ў турмах у страшных умовах, кожны дзень зазнаюць велізарныя рызыкі.

- Беларусы галасавалі за Святлану Ціханоўскую толькі як за чалавека, які абяцаў правесці ў максімальна кароткія тэрміны новыя выбары. Яна заўсёды кажа, што «слабая жанчына» (па-мойму, гэта яе ўлюбёная фраза) і кажа, што не палітык. Чаму раптам яе сталі называць лідарам апазіцыі?

- Некаторыя з ейнага асяроддзя мяркуюць, што Ціханоўская ў выпадку змяненняў усё роўна стане прэзідэнтам ці кімсьці вельмі важным, але гэта абсалютна дарэмная надзея. Відавочна, свае шанцы яна ўжо страціла. Ёсць людзі, якія могуць годна правесці Беларусь праз пераходны перыяд. Для гэтага патрэбны кааліцыйны ўрад. Ёсць прадстаўнікі «новай апазіцыі», Віктар Бабарыка, Сяргей Ціханоўскі, Марыя Калеснікава... ёсць прадстаўнікі «старой апазіцыі», людзі прынцыпаў - Павел Cевярынец, Мікалай Статкевіч, Яўген Афнагель. Вось гэтыя шэсць чалавек пасля вызвалення з турмы могуць сабрацца і дамовіцца аб тым, каб стварыць кааліцыйны ўрад, дамовіцца аб вяртанні да Канстытуцыі 1994 года, пра што гавораць усе вядучыя юрысты, найперш, Міхаіл Пастухоў. Потым правесці выбары, але вызначыць, якія выбары першыя: у парламент ці прэзідэнцкія. Я думаю, што першымі павінны прайсці выбары Вярхоўнага Савета паводле Канстытуцыі 1994 года. Усё, рух пайшоў.

Мы ведаем, што велізарная колькасць людзей напраўду галасавала 9 жніўня супраць Лукашэнкі за Віктара Бабарыку, за Мікалая Статкевіча, за Андрэя Саннікава, за Сяргея Ціханоўскага. Менавіта ўдзел гэтых і іншых людзей у будучых свабодных выбарах абяцала Святлана Ціханоўскі.

- Пагаворым пра апошні маршы 8 лістапада, які скончыўся арыштамі, маштабам супастаўнымі з 9-11 жніўня. Як гэта адаб'ецца на пратэстным руху?

- Можа, не варта казаць пра адзін асобны маршы. Самае галоўнае, што беларусы больш за 90 дзён удзельнічаюць у гэтых пратэстах, выходзяць сотні тысяч людзей. 8 лістапада выйшлі дзясяткі тысяч людзей і самае страшнае, што ўлады зараз перайшлі да адкрытага, страшэннага сілай тэрору. Гэта праблема не толькі беларусаў, бо ў цэнтры Еўропы ў 21 стагоддзі тысячы людзей у форме, хаваючы свае вайсковыя і міліцэйскія рангі, хаваючы свае твары, выкарыстоўваюць тэрор, катаванні, рэпрэсіі супраць уласнага народа. Мы ведаем, што, калі такія злачынцы з'яўляюцца ў такой вялікай колькасці, то ствараецца пагроза і для суседніх краін. Мы павінны разумець, што Лукашэнка перайшоў да стварэння фашысцкага рэжыму, бо менавіта для фашысцкіх рэжымаў у 1930-1940 гадах былі характэрныя рэпрэсіі супраць інтэлігенцыі, супраць адукаваных людзей.

У Беларусі тэрор ідзе супраць ўсёй інтэлектуальнай эліты - медыкаў, выкладчыкаў, студэнтаў, гісторыкаў, артыстаў, мастакоў, музыкаў. З гісторыі мы ведаем, што такія рэжымы знішчаюцца некалькімі спосабамі: гэта збройны чын, вайсковы пераварот, калі адказныя вайскоўцы адхіляюць ад улады злачынцу; вайсковая інтэрвенцыя; спалучэнне пратэстаў і страйкаў унутры краіны з жорсткімі санкцыямі звонку - варыянт Польшчы 1989 года.

Каб абараніць беларусаў ад тэрору, неабходна ўвядзенне жорсткіх эканамічных санкцый супраць рэжыму Лукашэнкі. Толькі так распалася імперыя зла - Савецкі Саюз. Санкцыі маюць велізарны эфект. Зыходзячы з беларускага досведу, мы ведаем, што калі былі заблакаваныя рахункі і дзейнасць «Белнафтахіма» ў Амерыцы, былі вызваленыя палітвязні. Беларусы дыяспары ў свой час заблакавалі шэраг крэдытаў на некалькі мільярдаў даляраў рэжыму Лукашэнкі ад «Дойчэ банка», Шатландскага Каралеўскага Банка. І я асабіста, і Андрэй Саннікаў былі вызваленыя толькі таму, што паслы краін Еўразвязу з'ехалі з Беларусі і было патрабаванне адклікаць усіх паслоў Лукашэнкі з еўрапейскіх краін.

Гэтага мы зараз і павінны дамагацца. Адзінае, што патрэбна ад Святланы Ціханоўскай - гэта публічны зварот да лідараў дэмакратычных краін з заклікам аб патрэбе ўвядзення жорсткіх эканамічных санкцый, адклікання амбасадараў рэжыму Лукашэнкі з дэмакратычных краін для таго, каб спыніць тэрор у Беларусі.

Неабходна патрабаваць адключыць фінансавую сістэму рэжыму Лукашэнкі ад SWIFT.

- Я ведаю, што вы звярталіся ў штаб Святланы Ціханоўскай з просьбай выступіць з заявай у падтрымку эканамічных санкцый супраць рэжыму Лукашэнкі. Што вам адказалі?

- Калі Святлана Ціханоўская даможацца ўвядзення жорсткіх эканамічных санкцый супраць рэжыму Лукашэнкі, то ў гэтым выпадку беларусы прызнаюць яе лідарства. Тады яна зможа разлічваць на салідарнасць унутры краіны і на паслядоўныя дзеянні дыяспары.

Беларускае дыяспара паказала сваю вялікую сілу, вялікі ўплыў на асвятленне сітуацыі ў Беларусі ў сусветных медыя. Трэба верыць у сябе і разумець, што без усялякіх штабоў прадстаўнікі дыяспары могуць патрабаваць, прасіць, маліць кіраўнікоў дэмакратычных краін, палітыкаў дэмакратычных краін увесці эканамічныя санкцыі супраць фашысцкага рэжыму Лукашэнкі. Гэтага можна дамагчыся. Кажуць, Расея будзе дапамагаць дыктатару, але ў Крамля свае праблемы, таму санкцыі супраць рэжыму Лукашэнкі будуць азначаць санкцыі супраць РФ. Эканомікі вельмі шчыльна пераплеценыя. І калі Расея будзе далей ратаваць фашысцкі рэжым, то сама трапіць пад санкцыі.

Іншых спосабаў спыніць тэрор у Беларусі я не ведаю. Усе гэтыя мыканні, просьбы пачаць дыялог - гэта ўсё на карысць бедных. Размаўляць будуць з моцнымі. Натуральна, патрабуецца вызваленне сапраўдных лідараў, якія знаходзяцца ў засценках рэжыму.

Дарэчы, пра той штаб. Падчас падрыхтоўкі апошняга маршу яны змянілі час з 14 гадзін на 12. Я пытаўся, навошта яны гэта зрабілі, калі ўсе беларусы ведаюць, што выходзіць трэба ў нядзелю, а 14:00. «Мы разважылі, патрэбны светлавы дзень, таму перанеслі». У выніку людзей выйшла ў разы менш. Потым з'явіўся незразумелы заклік да беларусаў а 8 гадзіне вечара прарывацца на плошчу Свабоды. Але прабачце, па-мойму, а 14 гадзіне святлей, чым а 20.

- Глупства ці правакацыя?

- Амбіцыі маладых людзей, якім падабаецца адчуваць, што яны камандзіры, кімсьці камандуюць.

- А яны камандуюць?

- Сваё «я» трэба засунуць куды далей. Трэба служыць беларусам, трэба разумець працэсы, якія адбываюцца, адпрэчыць вось гэтыя дзіцячыя гульні «я кіраўнік, я камандзір». Хочаш быць камандзірам - заяві публічна, што ты камандзір. Скажы шчыра: «я, Раман Пратасевіч, камандзір» ці «я, Франак Вячорка, камандзір». Трэба несці адказнасць перад людзьмі. Вельмі шмат добрага зрабілі гэтыя маладыя людзі, але іх эгаістычнасць, адмова ўзаемадзейнічаць з іншымі палітычнымі сіламі прывялі да сітуацыі, што мы не перамаглі ў жніўні-верасні.

Могуць сказаць: цяпер нельга сварыцца, нельга крытыкаваць. Не, гэта нармальны працэс, мы ідзем да дэмакратыі. А пры дэмакратыі будзе вельмі жорсткая крытыка. Прайшло амаль 100 дзён пасля выбараў, у нас экстрэмальная сітуацыя і асаблівая адказнасць ляжыць на людзях, якія знаходзяцца ў пэўнай бяспецы за мяжой. Яны павінны несці адказнасць за сваю дзейнасць, як за поспехі, так і за памылкі. Яны павінны адказваць перад людзьмі і ўносіць папраўкі ў свае планы.

- Ці ўсё так адназначна з падтрымкай Пуціным Лукашэнкі?

- Цяжка сказаць, што думае Пуцін. Мы самі вінаватыя ў сітуацыі, якая склалася. Калі б Ціханоўская, а дакладней яе асяроддзе, паводзілі сябе як моцныя палітыкі і маглі быць прадстаўнікамі рэвалюцыйнай моцы беларусаў, то Пуцін даўно б пайшоў з імі на перамовы. А калі здзяйсняюцца слабыя дзеянні невыразных фігур і разбазарваюцца магчымасці, гэта падштурхоўвае Пуціна да думкі: навошта размаўляць з гэтымі людзьмі?

- Меркаванні экспэртаў падзяліліся: частка кажа, што Беларусь ідзе да пабудовы вайсковай дыктатуры, частка - што рэжым разбураецца.

- Я звярнуся да слоў вядомага савецкага дысідэнта, ізраільскага палітыка Натана Шчаранскага, які ў сваёй кнізе «У абарону дэмакратыі» сказаў, што маленькія дыктатуры існуюць да таго часу, пакуль у вялікіх дыктатур стае рэсурсаў іх падтрымаць. І ясна, што без падтрымкі Крамля Лукашэнка б не ўтрымаўся, але сёння сітуацыя для Масквы вельмі сумная. Падтрымка рэжыму Лукашэнкі можа апынуцца нават не саломінкай, а сур'ёзным ударам па фінансавай сітуацыі ў Расеі. Навошта Пуціну падтрымліваць чалавека-вар’ята? Відаць жа, што абсалютная большасць насельніцтва яго не падтрымлівае. Можна вядома, як у Сірыі, пайсці шляхам вайны, падтрымаўшы абсалютна непапулярнага псіхапата, але тады кожны транзіт Расеі і Кітая з Еўропай будзе спынены, РФ панясе велізарныя страты. Таму мы павінны нагадваць Пуціну, што час спыніць падтрымку Лукашэнкі. У Беларусі стае разважлівых людзей.

Той жа Віктар Бабарыка можа стаць кандыдатурай, якая задаволіць і Захад, і Усход. Натуральна, дэмакратычныя сілы на свабодных выбарах будуць змагацца за месцы ў парламенце і за магчымасць выставіць свайго кандыдата ў прэзідэнты. Будзе адкрытая гульня палітычных сілаў. З Лукашэнкам нічога добра не чакае ні Беларусь, ні Расею, таму прэзідэнтам Беларусі дастаткова хутка стане новы чалавек.

- 9 лістапада яшчэ адна дата - дзень нараджэння Віктара Бабарыкі, безумоўнага лідара выбарчай кампаніі 2020 года. Як вы ацэньваеце ягоную ролю ў беларускай рэвалюцыі і перспектывы ў палітычным жыцці краіны?

- Напэўна, калі б у выбарах удзельнічалі Мікалай Статкевіч, Андрэй Саннікаў, Сяргей Ціханоўскі, тады б і роля Бабарыкі была б іншай. У мяне была тэлефонная размова з Бабарыкам і я сказаў даслоўна гэта. На што ён іранічна адказаў, што «калі б у выбарах удзельнічаў сантэхнік Вася, то ўсё было б зусім па-іншаму». На жаль, ён сам быў у ролі «сантэхніка Васі», калі яго не толькі не зарэгістравалі, але і пасадзілі ў турму, як і «радыкалаў» Статкевіча і Ціханоўскага.

Тым не менш, Віктар Дзмітрыевіч падабаецца многім беларусам, людзі ўбачылі кампетэнтнага чалавека, які добра ведае, пра што кажа, які разбіраецца ў эканамічных і фінансавых пытаннях. Я віншую Віктара Дзмітрыевіча і зычу яму найхутчэйшага выхаду. Мне таксама ў гэтым годзе споўнілася 57 гадоў і я ведаю, што такое адзначаць свой дзень нараджэння ў турме.

Якімі б ні былі палітычныя раскладкі ў Беларусі, думаю, што роля гэтага чалавека ў беларускай палітыцы будзе вялікай, прынамсі, стаўшы ягоным палітычным апанентам, я на гэта вельмі спадзяюся. Беларусі патрэбныя такія людзі, як Віктар Бабарыка.

- Ці дастаткова ягоныя паплечнікі сёння робяць для яго вызвалення, ці не здаецца, што яго забыліся?

- Я актыўны каталік, але мне здаецца, што ёсць дасягненні агульначалавечай думкі, у тым ліку, не толькі ў навуцы, гісторыі, тэхніцы, але і ў рэлігійнай сферы. Мы бачым, як індыйскі закон кармы дзейнічае сёння ў нашай краіне.

Я ў свой час прасіў Віктара Бабарыку, і многія людзі звярталіся да Марыі Калеснікавай з просьбамі больш казаць пра лёсы палітвязняў. Яны не асабліва на гэтым важным пытанні акцэнтавалі ўвагу. Сёння яны самі апынуліся ў турмах. Мы, ветэраны беларускага супраціву, асабліва тыя, хто прайшлі турмы, ведаем, што за сваіх трэба змагацца ўсімі спосабамі. І калі б мы не змагаліся многія гады за кожнага палітвязня, то ў Беларусі рэпрэсіі ўжо былі б даўно паводле лацінаамерыканскага варыянту з тысячамі забітых, з дзясяткамі тысяч зніклых без вестак.

Я ведаю, што вы, Наталля, на ўсіх сваіх міжнародных сустрэчах заўсёды называеце Віктара Бабарыку і іншых зняволеных з «новай апазіцыі», бо за вас у свой час таксама змагаліся. Не павінна быць падзелу, мы павінны змагацца за вызваленне ўсіх палітвязняў. У турмах сёння сядзяць тысячы. Лічба 120 палітвязняў, названая праваабаронцамі, незразумелая, напраўду вязняў сумлення значна больш.

Каб дамагчыся вызвалення палітвязняў, патрэбныя пратэсты ўнутры краіны, страйкі, сабатаж і жорсткія эканамічныя санкцыі звонку. Толькі гэта дазволіць нам вызваліць нашых лідараў і вызваліць краіну.

- Страйкі маюць перспектыву ў Беларусі з улікам амаль поўнай адсутнасці незалежных прафзвязаў? Як іх арганізоўваць?

- Так, маюць. Калісьці ў Польшчы таксама не было незалежных прафзвязаў, а страйкі былі. Трэба вывучаць польскі досвед 1970-1980 гадоў, як там адбываліся страйкі. Магчымыя магутныя страйкі і без прафзвязаў, тым больш, калі страйкі носяць палітычны характар - гэта абсалютная іншая сітуацыя.

- Давайце пагаворым пра войска. Наколькі яно сёння суб'ектнае і ці можа паўплываць на развязанне беларускага крызісу?

- Шчыра кажучы, нават не чакаў, што ёсць такая колькасць вырадкаў сярод афіцэрскага складу ў войску і міліцыі. Я бачу, як тым жа навабранцам унутраных войскаў і вайсковых часцей, якія выкарыстоўваюцца для здушэння паўстанцаў, спаганілі жыццё «бацькі-камандзіры». Лёс гэтых людзей будзе незайздросны.

У 2011 годзе, калі мы сядзелі ў турме КДБ, я казаў начальніку СІЗА: «Вы патрапілі». Ён не зразумеў. Я кажу: «Тут некалькі чальцоў ПЭН-цэнтра сядзіць, тут 15 журналістаў, мы яшчэ не выйдзем на волю, але ўжо будуць знятыя фільмы, пастаўлены спектаклі, напісаныя кнігі пра тое, што тут адбывалася. І вы там будзеце выглядаць вылюдкам з пекла». Карнікі не разумеюць аднаго: беларуская рэвалюцыя стане адным з фундаментальных камянёў, калі казаць біблейскімі словамі камянёў, якія будуць пакладзены ў аснову новай беларускай нацыі, яна стане часткай нацыянальнага эпасу.

Усім зразумела, што ў Беларусі ідзе бітва Дабра і Зла. Супрацоўнікі спецслужбаў і міліцыі сёння адназначна на баку Зла. У вайскоўцаў яшчэ ёсць магчымасць заняць бок народа. Многія карнікі будуць арыштаваныя, шмат хто будзе асуджаны на пажыццёвае зняволенне.

Тысячы вырадкаў, якія махаюць дубінкамі, якія збіваюць і калечаць жанчын, старых, змагаюцца з элітай нацыі, вымушаны будуць уцякаць з краіны.

Трэба будзе ствараць новую дзяржаву і ствараць новае беларускае войска, новую народную паліцыю і службу нацыянальнай бяспекі.

- Давайце напрыканцы ўявім, якім можа быць сыход Лукашэнкі. Дыктатары звычайна сыходзяць трыма дарогамі: перамовы з апазіцыяй, смерць або турма.

- Пытанне не ў Лукашэнку, пытанне ў нас. Калі мы даможамся ўвядзення санкцый супраць дыктатуры і працягнем пратэсты і страйкі, то мы пераможам. Для гэтага ёсць усе падставы.

Неабходныя дэпартацыя паслоў ашалелага рэжыму Лукашэнкі, патрабаванне іх выезду на радзіму па месцы прапіскі, адключэнне беларускай фінансавай сістэмы ад SWIFT.

Каб ураўнаважыць дапамогу Расеі Лукашэнку, мы павінны мець хаўруснікаў. Сербы ў свой час казалі: «Нас з рускімі 150 мільёнаў». А нас, беларусаў, разам з «залатым мільярдам» 1 мільярд і 10 мільёнаў. Мы павінны дакладна разумець, што Злучаныя Штаты Амерыкі - гэта велізарная сіла, Еўрапейскі Звяз - велізарная сіла, і мы як частка вялікай еўраатлантычнай цывілізацыі можам прасіць нашых хаўруснікаў аб дапамозе. Калі кажуць, што Расея такая вялікая - не, нас больш і мы хочам быць цывілізаванай краінай, мы хочам вярнуцца да еўрапейскіх вытокаў, таму разлічваем на салідарнасць дэмакратычных краін. І калі раней казалі, што беларусы не заслугоўваюць дапамогі, то цяпер гэтага ніхто не можа сказаць, бо нават новаабраны прэзідэнт ЗША Джо Байдэн заявіў: «Мы назіраем за сітуацыяй у свеце ад Беларусі і да іншых краін». У першую чаргу ён назваў Беларусь.

Трэба верыць у свае сілы, трэба дзейнічаць сістэмна і разумець, што мы, беларусы, вельмі многае можам зрабіць разам, дзе б ні знаходзіліся. Мы заслужылі права на лепшае жыццё.

Калі вам спадабаўся артыкул, вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL 97 1160 2202 0000 0002 1671 1123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас charter97@gmail.com