Алена Бандарэнка: Хачу, каб імя Ромы засталося чыстым і сумленным - якім ён быў напраўду

Кранальны аповяд пра сына, які стаў Героем Беларусі.

Алена Бандарэнка дастае з заплечніка некалькі сямейных фотаальбомаў. З фотаздымкаў глядзіць ейны адзіны сын - Раман. Вось ён гуляе на пляжы ў валейбол, а вось - ходзіць на руках па пяску. Алена Сяргееўна распавядае, якая гісторыя звязана з кожнай фатаграфіяй, яна памятае ўсё дэталі падзеі, як быццам яны адбыліся ўчора, паведамляе tut.by.

Раман нарадзіўся ў Менску ў 1989 годзе, але вырас у Расеі. Калі яму было 3,5 гады, сям'я пераехала ў Ніжнявартаўск. Гэта горад у Ханты-Мансійскай аўтаномнай акрузе-Югра - адным з найбуйнейшых нафтаздабыўных рэгіёнаў свету.

Пасля войска Раман працаваў у сетцы крам «Выспа чысціні», пачынаў адміністратарам, дарос да дырэктара крамы. Паводле адукацыі маладзён быў дызайнерам, у двары «Плошчы пераменаў» праводзіў для дзяцей майстар-класы. Раману быў 31 год, ён быў жанаты.

Мама Рамана Алена Сяргееўна і яго стрыечная сястра Вольга Кучарэнка пагадзіліся распавесці пра тое, у якой сям'і рос малады чалавек, і чаму для іх важна, каб яго імя не заплямілі. Чытаць цалкам:

11 лістапада Раман Бандарэнка прыйшоў на «Плошча перамен», каб спытаць у людзей у цывільным і масках, навошта яны здымаюць бел-чырвона-белыя стужкі. Як расказвалі відавочцы, на Рамана накінуліся невядомыя, сталі біць, а потым «прафесійна затрымалі» і аднеслі ў мікрааўтобус. Праз паўтары гадзіны ён быў дастаўлены з Цэнтральнага РУУС Менска ў шпіталь. Аперацыя доўжылася некалькі гадзін, але, на жаль, лекары дапамагчы не змаглі, Раман памёр. Крымінальная справа паводле факту гібелі, паводле інфармацыі родных, пакуль не распачатая, ідзе праверка абставін смерці.

Генеральная пракуратура распачала крымінальную справу ў дачыненні да лекара шпіталя хуткай медыцынскай дапамогі і іншай асобы на падставе ч. 3 арт. 178 КК (Выдаванне медычнай таямніцы, якое пацягнула цяжкія наступствы). Паводле справы затрыманыя лекар-анестэзіёлаг БСМП Арцём Сарокін і журналістка Кацярына Барысевіч. Кацярына была аўтаркай матэрыялу пра тое, што на момант паступлення ў бальніцу ў крыві Рамана не было этанолу. Афіцыйныя асобы кажуць, што ён быў п'яны. Алена Бандарэнка не мае прэтэнзій ні да лекара, ні да журналіста.

Школу скончыў у Ніжневартаўску, маляваў з ранняга дзяцінства

- Чаму вы пераехалі ў Ніжнявартаўск?

Алена Сяргееўна: - Гэта быў 1992 год, складаны час і не вельмі добрыя заробкі. Мы таксама шукалі сябе. Я з адукацыі інжынер-хімік-тэхнолаг. Але ў Ніжневартаўску працавала ў школе настаўніцай, скончыўшы да гэтага педагагічныя курсы. Пакуль Рому не споўнілася 16 гадоў, мы жылі ў Расеі, але кожнае лета прыязджалі на канікулы ў Менск да сям'і.

Вольга: - Мы вельмі чакалі іх прыезду, для нас гэта было свята. Хадзілі ў тэатры, на балет, канцэрты, святы горада, столькі усялякіх прыгод было - маглі з'ехаць на тры тыдні з бацькамі ў паход з намётамі на Волму або Браслаўскія азёры. А там грыбы, ягады, дзікае жыццё - так цікава. У нас было вельмі насычанае дзяцінства дзякуючы таму, што прыязджалі Бандарэнкі. Гэта, напэўна, адны з самых шчаслівых момантаў у маім дзяцінстве.

Алена Сяргееўна: - Рома заўсёды быў вельмі рознабаковым дзіцем і шмат чаго паспеў паспрабаваць: якім толькі тыпаі спорту ён не захапляўся, чаго ён толькі не ўмеў! Ён выдатна гуляў у футбол, валейбол, баскетбол, хакей, катаўся на лыжах, гуляў у настольны тэніс, ездзіў на ровары, добра плаваў, ныраў з трубкай. Мы заўсёды яго падтрымлівалі, ніколі не навязвалі сваё меркаванне: гэтым займайся, а вось гэтым не займайся. У нейкі момант, калі ён быў у класе 5 ці 6, было модна займацца брэйк-дансам. Ён пайшоў на брэйк-данс, круціўся на галаве, і я яму пашыла адмысловы капялюшык для гэтага - зараз усё можна купіць, раней такога не было. Памятаю, што калі ў нас былі нейкія госці, заўсёды прасілі Рому пакруціцца ці пастаяць на галаве - гэта мала хто ўмеў.

У школу ён пайшоў цалкам падрыхтаваным і да 5 класа быў круглым выдатнікам, яму лёгка давалася вучоба. Дзевяць класаў скончыў з некалькімі чацвёркамі ў атэстаце. Ён вучыўся ў гуманітарным класе, і клас быў вельмі моцны, вельмі згуртаваны. Хлопцы засталіся дружныя і пасля заканчэння школы: хоць яны параз’язджаліся - нехта ў Цюмень, хтосьці ў Пецярбург, нехта ў Маскву з'ехаў.

- Скончыўшы 9 класаў, ён надумаў вярнуцца ў Мінск?

Алена Сяргееўна: - Мой былы муж, тата Ромы, трохі маляваў, хоць у яго не было спецыяльнай адукацыі. Рому падабалася назіраць за тым, як тата малюе. Памятаю, калі Рома быў маленькі, гады два, мы пайшлі ў тэатр оперы і балета на пастаноўку «Воўк і сямёра казлянят». Мы з сястрой любім тэатр і хацелі, каб і дзеці ў гэтым плане таксама былі развітыя. І пасля гэтай пастаноўкі Рома намаляваў дома чалавечкаў, казлянят, ваўка, а чалавечкі былі перавязаныя вяроўкай. Гэта было ў пастаноўцы, і ён усё адлюстраваў.

Калі ён вучыўся ў пачатковай школе, настаўніца малявання адзначыла здольнасці і параіла аддаць сына ў мастацкую школу. Праўда, ён па ўзросту быў маладзейшы за, дзяцей, якіх набіраліна курс, але тэставы малюнак здаў і паступіў. Я бачыла, што маляванне яму падабаецца, ён яго не кідаў. Калі нейкія тыпы спорту Рома асвойваў і затым пераставаў імі захапляцца, то маляваннем займаўся пастаянна. Яго ніхто не прымушаў.

Летам пасля 9 класа мы прыляцелі ў Менск на вакацыі, і сын сказаў, што хоча паступіць у архітэктурна-будаўнічы каледж на дызайн. У нас ужо былі планы вярнуцца ў Менск. Ніжнявартаўск не горад для жыцця - там суровае надвор'е, восем-дзевяць месяцаў у годзе - зіма, няма ні вясны, ні восені.

У архітэктурна-будаўнічы каледж трэба было здаць два экзамены - пераказ i спецпрадмет. Сын напісаў пераказ на 5 балаў (тады была пяцібальнай сістэме. - рэд.), здаў спецпрадмет - і паступіў. Пасля паступлення ён паўгода жыў у Менску з дзядулем і ў маёй сястры. Мы з мужам вярнуліся ў Беларусь зімой, зрабілі рамонт у кватэры. А праз паўгода пасля таго, як мы ўладкаваліся, муж з'ехаў назад у Ніжнявартаўск - там і застаўся.

Хацеў у войска і вельмі знерваваўся, калі ў першы набор не ўзялі

Бацька Рамана дагэтуль жыве ў Расеі. З 16 гадоў сына выхоўвала мама.

- Як вы выхоўвалі сына?

Алена Сяргееўна: - Калі я працавала ў школе, у мяне была не вельмі добрая сітуацыя - мне хацелі напаскудзіць, Рома ведаў пра гэта. І завуч запрасіла мяне да сабе і сказала разумную фразу, якую я пасля часта ўспамінала: «Алена Сяргееўна, не дадумаліся апускацца да іх узроўню». Гэта значыць да ўзроўню людзей, якія спрабавалі мне напаскудзіць. Часта, калі нешта адбываецца, мы хочам эмацыйна і рэзка адказаць: нам зрабілі дрэнна - я зраблю яму дрэнна. Але я і Рому казала, каб ён не апускаўся да ўзроўню гэтых людзей. Не так даўно ў яго таксама была складаная сітуацыя ў жыцці, і ён гэтую фразу зноў успомніў. Рома не помслівы, дастаткова, як я мяркую, высока маральны чалавек, вельмі сумленны.

Я заўсёды думала, што для мужчыны важная галантнасць і вучыла сына гэтаму: падаваць руку дзяўчатам, якія выходзяць з транспарту, адчыняць дзверы, дапамагаць зняць вопратку, дарыць кветкі.

У 16 гадоў ён застаўся без бацькавай апоры, і яму хацелася быць апорай для мяне. Сын вельмі хацеў пайсці служыць у войска. Таму пасля заканчэння каледжа, а затым і акадэміі мастацтваў, ён ва ўзросце 24 гадоў вырашыў адслужыць, сказаў, што не хоча акарасквацца. Яго бацька служыў у ВДВ у Нямеччыне, дзядулі служылі ў войску, і Рома надумаў таксама праз гэта прайсці.

- Ён не баяўся дзедаўшчыны?

Вольга: У яго было імкненне стаць у войску больш мужным. Яму нават у нейкім сэнсе гэта было цікава, нават статуснаму - мець вайсковую падрыхтоўку.

Алена Сяргееўна: - Восенню яго павінны былі забраць у войска, ён звольніўся з працы, скончыў усе свае справы, арганізаваў праводзіны, прыйшоў у ваенкамат, а яму сказалі, што месцаў няма, ідзі дадому. Раман тады моцна знерваваўся, прасіў, каб яго ўсё ж узялі. Гэта быў анекдатычны выпадак - сваякі і сябры з гэтага шмат жартавалі. Сына забралі вясной (у вайсковую часць 3214, спецназ. - рэд.). І свой дзень нараджэння, 25-годдзе, ён ужо святкаваў у войску. Я да яго прыязджала, бачылася з яго сяржантамі, пра яго вельмі добра адгукаліся, Раман быў на добрым рахунку. Ён і ў войску быў мастаком: маляваў насценгазеты, здымаў відэа.

- Я чытала ў Вікіпедыі, што ён працаваў у краме «Выспа чысціні». Уладкаваўся адразу пасля войска? Чым ён там займаўся?

Алена Сяргееўна: - Звычайна хлопцы пасля войска не ведаюць, з чаго пачаць і што рабіць, губляюцца - каб стаць на ногі, патрэбныя грошы. Хочацца адразу адзецца, абуцца. Я ведала, што ў іх былі гэтыя размовы, і неяк Рому прынесла ў частку кнігу Джона Кехо «Падсвядомасць можа ўсё!». І калі ён вярнуўся з войска, гэтая кніга была зачытаная да дзірак. Я радавалася, што яе прачытала такая колькасць хлопцаў. І магчыма, яна камусьці дапамагла ў жыцці вызначыцца, падумаць ў правільным кірунку.

Вольга: - А каб было партфоліо, трэба купіць планшэт, добры кампутар, на якім можна цяжкія праграмы ўсталяваць, захоўваць вялікую колькасць напрацаванага матэрыялу. Усё гэта - нятаннае задавальненне. Ён усё гэта разумеў.

Алена Сяргееўна: - І каб зарабіць грошы, пайшоў працаваць у сетку крам «Выспа чысціні». Сын не хацеў прасіць грошы ў бацькоў, памятаў, што і ў каледжы, і ў акадэміі вучыўся платна. Ад адміністратара крамы ён дарос да дырэктара. Але маляванне не кідаў.

«Калі я прыехала ў шпіталь, першае, што сказаў лекар: у Ромы няма шанцаў»

- Раман быў палітычна актыўным?

Алена Сяргееўна: - Я не заўважала, каб ён быў заўзятым прыхільнікам, з пенай ля рота крычаў лозунгі, хадзіў, бегаў... Я гэтага не бачыла. Тым больш, у яго была такая праца, што яму стала трэба было знаходзіцца на працоўным месцы, у тым ліку і ў выходныя дні. Часцяком у яго не было нават часу, каб пайсці на нейкія мітынгі. Прыклад: я сама катаюся на ровары, і ён таксама, у нас агульны ровар. А я забываю, што па нядзелях мітынгі. Неяк у адну нядзелю напісала яму, што паеду катацца. Ён кажа: «Мама, у нас у двары каля працы аўтазакі стаяць, які ровар? Сёння ж нядзеля!»

- А ў двор «Плошча перамен» ён як пачаў хадзіць?

Алена Сяргееўна: - Калі шчыра, я не ведаю. Ён усё ж дарослы чалавек, яму 31 год. Я думаю, што ў кожнага чалавека ёсць права на асабістае жыццё, нейкія свае справы. Мне як маме заўсёды хочацца больш ведаць пра свайго сына, ён не быў кручаным, але распавядаў мне толькі тое, што ўважаў за патрэбнае. Такога, каб прыйсці і ўсё выкласці на сподачку з блакітнай аблямоўкай - не было. Я старалася не лезці ў душу, таму што сама не люблю, калі ў мяне хто-небудзь што-небудзь выпытвае пра тое, пра што я не хачу гаварыць. Я не бачыла, каб ён кудысьці хадзіў, як на працу. У яго праца была такая, што прыходзіў часам - памыецца, паесць і кладзецца спаць, бо вялікая нагрузка.

- У дзень трагедыі вы з ім бачыліся?

Алена Сяргееўна: - Так, у яго напярэдадні ў краме быў перападлік, які доўжыўся тры дні. Ён звольніўся з працы, правёў перападлік, планаваў працаваць па сваёй першай спецыяльнасці. Я пытаюся ў яго ў вайберы, як справы, ён сказаў, што хутка будзе дома. Прыйшоў, паляжаў у ваннай, потым паеў, пахваліў суп - я юшку зварыла з сёмгі - і лёг спаць, хацеў адаспацца, таму што перападлік быў фактычна тры дні, і ён амаль не спаў. Калі прачнуўся, сказаў, што пойдзе на працу па ровар.

- Потым вам ужо патэлефанавалі з лякарні?

Алена Сяргееўна: - А палове чацвёртай ночы мне патэлефанавалі ў дзверы, я спытала: «Хто?». Мне сказалі, што хочуць расказаць пра Рому. Я адамкнула, стаялі незнаёмыя дзяўчаты і хлопцы - трое. Сказалі, каб я не хвалявалася, што Рома цяпер у шпіталі хуткай дапамогі, яму робяць аперацыю. Казалі, што яго схапілі, збілі, адвезлі ў РУУС, што яго доўга шукалі, не маглі знайсці. Мне пакінулі нумар тэлефона рэанімацыі. Я ўсю ноч тэлефанавала, увесь час казалі, што ідзе аперацыя.

Дзесьці а шостай гадзіне або пачатку сёмай сказалі, што аперацыю зрабілі, што ён у цяжкім крытычным стане. Калі я прыехала ў шпіталь, першае, што сказаў лекар: у Ромы няма шанцаў. Мяне прывялі да яго ў палату, я здзівілася гэтаму, таму што патрапіць у рэанімацыю няпроста. Убачыла сына, пабыла там нейкі час, патрымала за руку, размаўляла з ім, прасіла, каб жыў, трымаўся, казала, што я з ім, побач і што ўсё будзе добра. Потым мне сказалі, што будзе кансіліум, чакаюць галоўнага нейрахірурга Беларусі. Пасля сустрэчы мне сказалі, што ў Ромы толькі адзін шанец з тысячы. Гэта была проста надзея на цуд, на яго арганізм. Лекары сказалі, што самае страшнае - у яго пашкоджаны ствол галаўнога мозгу вышэй патыліцы, які адказвае за ўсе функцыі арганізма. Не толькі за жыццёва важныя, як дыханне і сэрцабіцце, але нават за смак, нюх. Казалі, што яму патрэбна яшчэ як мінімум адна аперацыя, але каб яе зрабіць, трэба чакаць, калі стан стабілізуецца. Я з'ехала, і даслоўна праз 40 хвілін Раман памёр.

- Вы дасылалі ў рэдакцыю даведку, дзе пазначана, што ў крыві Рамана няма этанолу, але прадстаўнікі Генпракуратуры сцвярджаюць, што ў біялагічных аналізах ён быў. Ці можаце неяк гэта пракаментаваць?

Алена Сяргееўна: - Так, калі я была ў Ромы ў рэанімацыі, я ж сядзела і чытала медыцынскую карту, і ўсе аналізы і інфармацыю бачыла і зафіксавала для сябе, я размаўляла з лекарамі. Я заяўляю з 100% упэўненасцю, што Рома быў цвярозы, і папрасіла лекараў, каб яны не трымалі гэта ў сакрэце.

«Казала, што ўвесь гэты час спаў па дзве-тры гадзіны, вось у гэтым адзенні я з'ехала да сына ў шпіталь 12 лістапада з раніцы і дагэтуль у ім»

Раман памёр 12 лістапада, пахавалі яго 20 лістапада на Паўночных могілках. Развітанне праходзіла ў храме Уваскрэсення Хрыстова.

- Што цяпер адбываецца ў вашым жыцці. Крымінальную справа не завялі?

Алена Сяргееўна: - Пасля смерці Ромы пачаўся жах. Раніцай 13 лістапада ў судмедэкспэртызе на вуліцы Кіжаватава сказалі, што ў Цэнтральным РУУС нам трэба атрымаць дазвол на атрыманне цела. У той жа дзень мы паехалі падаваць заяву аб распачынанні крымінальнай справы паводле фактусмерці. Пакуль мы гэтым займаліся, не паспелі ў РУУС, патрапілі туды ўжо ў суботу, 14 лістапада, дзе нам сказалі, што дазвол на выдачу цела яны не могуць даць, бо справа перададзеная ў Генпракуратуру, і гэтым пытаннем ўжо будуць займацца там. Даведку аб смерці ў суботу ў выглядзе выключэння нам выдалі ў судмедэкспэртызе на вуліцы Кіжаватава. Выключэнне зрабілі, бо пашпарта Ромы ў нас не было, бо ўсе яго асабістыя рэчы былі канфіскаваныя, у тым ліку і пашпарт.

У панядзелак, 16-га лістапада, да 9 раніцы мы прыехалі ў Генпракуратуру. Там даведаліся, што пакуль не прызначаны адказны ў справе, таму нам прапанавалі прыехаць пазней, пасля 11-й гадзіны. Калі спецыяліста ўжо прызначылі, патрапіць да яго на прыём было немагчыма. Тады мы з адвакатам пакінулі заяву з просьбай пусціць, каб нас прыняў хоць хто-небудзь з супрацоўнікаў. У заяве пакінулі нумары тэлефонаў, па якіх з намі можна звязацца ў любы час. Акрамя таго прасілі прапусціць на прыём да аднаго з намеснікаў, які ў гэты дзень вёў прыём грамадзян. Але нам растлумачылі, што прыём толькі паводле папярэдняга запісу. У гэты дзень з пракуратуры ніхто не ператэлефанаваў і не паведаміў, ці магу я атрымаць цела або трэба чакаць экспэртызу.

Але а 15.44 патэлефанавалі з Цэнтральнага РУУС і паведамілі, што можна забіраць цела. Мы наогул не зразумелі, чаму нам тэлефануюць з РУУС у гэтым пытанні, калі раней казалі, што ім ужо займаецца Генпракуратура. Тым не менш мы вырашылі паехаць у морг на вуліцу Кіжаватава па дакументы. Калі ўжо пад'язджалі прыкладна а 16.30, нам нехта патэлефанаваў і паведаміў, што цела сына знаходзіцца ў моргу на Даўгінаўскім тракце, суразмоўца не прадставіўся. Высветліць, ці так гэта, у нас не атрымалася: быў канец працоўнага дня. На Кіжаватава цела, сапраўды, не было, наш паход туды акурат і трапіў з камер відэаназірання ў сюжэт СТВ. Але там нам паведамілі, што дазвол на выдачу цела сёння перададзены ў судмедэкспэртызу, і мы можам рыхтавацца да пахавання, сказалі, што агулам цела можа знаходзіцца ў моргу да 45 сутак, таму спяшацца няма куды.

На досвітку 17-га лістапада мы паехалі ў морг на Даўгінаўскі тракт, каб зняць меркі - трэба было купіць адзенне на пахаванне і галаўны ўбор. Гэты момант таксама ёсць у сюжэце, ствараецца ўражанне нібыта мы прыйшлі - і не забралі цела. Але якім чынам мы маглі яго забраць? Увечары мы даведаліся, што дазвол на пахаванне ў экспэртаў ёсць, а раніцай ужо павінны былі вызначыць месца развітання? Дарэчы, нам яшчэ трэба было дачакацца тату Ромы, які ехаў з Расеі. Гэта таксама пытанне не некалькіх гадзін.

Увечары таго ж дня мне патэлефанавалі і запрасілі на гутарку ў Генпракуратуру. Там я і сказала, што мне стала тэлефануюць з РУУС, морга, у мяне пытаюцца, калі і дзе я буду хаваць сына, але як можна задаваць гэтае пытанне, калі я толькі сёння пачала планаваць пахаванне?

Падчас гэтай гутаркі нам таксама паведамілі, што пакуль няма падстаў для распачынання крымінальнай справы, але яны ўсё правяраюць - а нам застаецца толькі чакаць.

Вольга: - У нас нават не было часу проста пасядзець і паплакаць. Так, ноччу прыходзіш, кладзешся спаць і на стрэсе пачынаеш усведамляць усю сітуацыю - ляжыш і плачаш. Але днём, пакуль мы бегалі па ўсіх інстанцыях - думкі нашы былі пра тое, як вырашыць усе гэтыя праблемы. За гэтыя дні па Менску мы наездзілі прыкладна 1 500 кіламетраў.

Алена Сяргееўна: - Падчас гутаркі я ім казала, што ўвесь гэты час спала па дзве-тры гадзіны, вось у гэтым адзенні я з'ехала да сына ў бальніцу 12 лістапада зраніцы і да гэтага ў ім. Мне хацелася хоць адну ноч паспаць хоць бы пяць гадзін. І вось мяне пераканалі, што я магу супакоіцца і ісці дадому адпачываць, мяне ніхто не будзе турбаваць. А з раніцы з новымі сіламі змагу прыступіць да вырашэння пытанняў. Але раніцай у сераду а 9.06 тэлефануе тэлефон, гэты нумар у мяне быў захаваны - званок з морга на Даўгінаўскім тракце. І вось гэтая размову і апублікавала Генпракуратура. Але я не разумею, што магло за ноч змяніцца? Мне сказалі ісці высыпацца, але з раніцы я ўжо павінна была ведаць месца і час пахавання?

Вольга: - Гэты званок выставілі так, што ствараецца ўражанне, як быццам ён зроблены ў панядзелак, і мы з панядзелка не забіраем цела. Але нам тэлефанавалі ў сераду! І акрамя падрыхтоўкі да пахавання, мы займаліся яшчэ і тым, што зняпраўджвалі гэтую інфармацыю ў СМІ.

- Пасля гэтага да вас з Генпракуратуры звярталіся?

Алена Сяргееўна: - Былі нейкія званкі, але я не ведаю, хто гэта тэлефанаваў, таму што пасля гэтага не здымаю слухаўку. І пасля таго, як я перастала гэта рабіць, да маёй сястры на працу, а яна працуе на водаканале, прыйшлі з міністэрства аховы здароўя, спыталі, чым дапамагчы ў арганізацыі пахавання, сказалі, што дапамогуць з усім, што трэба. Але сястра адказала, што наогул не займаецца гэтым пытаннем, не адказвае за яго. У яе спыталі, калі будзе пахаванне, сказалі, калі яны будуць да выходных, то адзін расклад, а калі на выхадныя - іншы. А калі мы паехалі ў Dana Mall па адзенне для Ромы, наогул пачалася дэтэктыўная гісторыя.

Вольга: - У гандлёвым цэнтры мы заўважылі за сабой сачэнне. З аднаго боку было смешна, што ты можаш іх выявіць. З іншага, непрыемна: з якой мэтай сочаць? Можа, яны нешта з намі зробяць, мы ж не ведаем, хто гэта: праваахоўныя органы ці нейкія злачынцы. Мы звычайныя людзі, ходзім у прыбіральню, краму, кавярню, а за намі сочаць. З якой мэтай? Мы не разумелі і баяліся.

«Галава занятая тым, каб была распачатая крымінальная справа, каб вінаватыя былі пакараныя паводле закону»

- У сюжэце на СТВ быў запіс размовы з жонкай Ромы, што яна мела на ўвазе? Вы з ёй пасля гэтага размаўлялі?

Вольга: - Я з ёй размаўляла з гэтай нагоды, яна мела на ўвазе, што развітанне будзе прызначанае на пятніцу на пэўны час. Яна разумела, што людзей прыйдзе шмат, мы гэта не збіраліся трымаць у сакрэце. Усе ж пытаюцца, усе чакаюць, хочуць прыйсці развітацца. Для людзей з той жа «Плошчы перамен» гэта вялікае гора, таму што адбылося ў іх у двары. А мы возьмем таемна пахаваем, скажам: «Да пабачэння, спадарства?» Гэта не па-чалавечы.

Алена Сяргееўна: - Ці не па-хрысціянску.

Вольга: - Мы не хацелі трымаць гэта ў сакрэце, але вялікай падзеі таксама не збіраліся рабіць. Мы разумелі, што вылучым невялікі адрэзак часу для развітання, самі развітаемся раней, каб сам-насам з Ромам пабыць. І жонка баялася, як яна тлумачыць, што людзей прыйдзе шмат, а паралельна прыедуць нейкія бусікі, вадамёты, патрульныя машыны, АМАП і пачнуць іх разганяць, яна называла цыркам тое, што з боку сілавых структур будзе зыходзіць агрэсія, пройдуць затрыманні. Яна перажывала, што ёй давядзецца турбавацца пра мірных людзей, якія прыйшлі развітацца з яе мужам, а не развітвацца з Раманам. Яна ў нейкім сэнсе, магчыма, злавалася на сітуацыю, якая склалася: што ёй трэба думаць пра штосьці пабочнае, хоць яна павінна і хоча думаць пра тое, што Рома памёр і яго больш няма.

- Зараз у якіх думках праходзіць ваш дзень?

Алена Сяргееўна: - Усё, што я цяпер раблю, дзеля памяці Ромы. Я выхавала годнага чалавека, правільнага, і я хацела б, каб ён застаўся ў маёй памяці, сваіх родных, блізкіх, сяброў і ўсіх людзей - сумленным, годным і прыстойным чалавекам. Таго, што зараз адбываецца, - быць не павінна. Я хачу дабіцца праўды.

Вольга: - Рома гэтага не заслужыў. Усё, што пра яго зараз спрабуюць казаць, наогул не пра яго.

Алена Сяргееўна: - Я хачу, каб імя Ромы засталося чыстым і сумленным, такім, якім ён быў напраўду. Уплятаць сюды палітычныя складнікі, інтрыгі, нейкае куклаводства і ўсё астатняе - гэта не пра Рому. Гэта не пра яго і не пра яго найбліжэйшае асяроддзе.

Вольга: - Зараз у нас галава занятая тым, каб была распачатая крымінальная справа, каб вінаватыя былі пакараныя паводле закону, каб імя Рамана не заплямілі і не затапталі ў гразь, не навесілі на яго тое, чаго напраўду не было. Нам кожны дзень падкідваюць новую порцыю нейкіх фальшывак, якія мы павінны аспрэчваць.

Алена Сяргееўна: - Зразумела, што жыццё ўжо не будзе ранейшым, прынамсі маё.