«Увесь час на Акрэсціна ў мяне была толькі адна думка: «Вытрымаць, перажыць!»

Кіраўнік клуба «Дзікае паляванне» распавёў, што здзівіла яго пасля ўвязнення.

Педагог пасля Акрэсціна пайшоў на лісток непрацаздольнасці, а яго звольнілі за прагулы.

- Наш рыцарскі клуб проста выкінулі з цэнтра пасля дваццаці гадоў працы, - перажывае кіраўнік клуба «Дзікае паляванне» Сяргей Шыбека ў расповядзе сваёй гісторыі «Салiдарнасцi».

20 гадоў ён узначальваў адно з самых відовішчных аб'яднанняў Менскага палаца дзяцей і моладзі «Золак». Аднак у лістападзе кіраўніцтва звольніла выкладчыка і запатрабавала вызваліць памяшканне клуба ад рыштунку і даспехаў.

Прычынай такіх паводзін дзяржустановы стала грамадзянская пазіцыя педагога.

«Увесь час на Акрэсціна ў мяне была толькі адна думка: «Вытрымаць, перажыць!»

- 9 жніўня я, як многія, адчуў сябе падманутым і пайшоў у той вечар у цэнтр. Але затрымалі мяне 12 жніўня ў сваім раёне Уручча. Там у гэтыя дні былі масавыя акцыі пратэсту каля ГЦ «Спектр».

Як і ўсіх, пры затрыманні білі, але мне дасталася менш. Больш за ўсё збівалі тых, у каго знаходзілі нешта: сцягі ці, напрыклад, газавы балончык. У мяне з сабой нічога не было, акрамя ключоў і тэлефона.

Я яшчэ сказаў: «Біце, я звыклы». Яны ўдарылі пару разоў, а потым чамусьці ім стала нецікава, можа, таму, што я не вельмі баяўся. Я сапраўды прывык да фізічнага болю, пасля кожнага турніру ў мяне сінякоў бывала і больш, - прызнаецца Сяргей, успамінаючы сваё затрыманне.

Ён распавёў, як абыходзіліся з людзьмі на Акрэсціна, што дапамагло пратрымацца там больш за дзень яму самому і не зламацца маральна.

- Сілавікі нас увесь час абражалі і прыніжалі, у дзяўчат пыталіся, «колькі твой атрымлівае» і хваліліся, што яны вельмі шмат зарабляюць. Калі білі, прыгаворвалі: «Хацелі свабоды? Вось вам перамены і свабода!»

У Першамайскім РУУС, куды мяне прывезлі, нас спачатку трымалі ў спартзале, падлога там была ў крыві. Ноч мы правялі ў неправетраных камерах. Некаторыя ад недахопу паветра гублялі прытомнасць. Былі нармальныя супрацоўнікі, якія, адводзячы кагосьці ў туалет, спецыяльна нейкі час прытрымлівалі дзверы, каб нам трапіла хоць трохі паветра.

Раніцай нас пагрузілі ў аўтазакі, як селядцоў, адзін на аднаго. Мы паспрабавалі спытаць, куды нас вязуць. У адказ пажартавалі: «У лес».

На Акрэсціна цягам усяго часу нас трымалі толькі ў трох позах: на каленях - галава ў падлогу, рукі за галаву, стоячы тварам да сцяны або лежачы на зямлі, рукі за галаву. Шмат гадзін стаялі на каленях, а тварам да сцяны наогул гадзін 14!

Знаходзіцца працяглы час у статычнай паставе вельмі складана. У мяне праблемы з хрыбетнікам дагэтуль.

Людзі падалі, бо нас білі і больш за дзень не кармілі і нават не давалі вады. Побач са мной стаялі хлопцы, якіх там катавалі ўжо другі і трэці дзень.

Калі бачылі, што нехта пачынае спаўзаць па сцяне, людзі побач стараліся падхапіць і паспрабаваць паставіць, інакш вярталіся ахоўнікі і збівалі.

Да медыкаў пускалі толькі тых, каму было зусім дрэнна, аднак пасля, каго не везлі на «хуткай», вярталі ў строй.

Я стараўся адключыцца хоць на пару хвілін, хоць на 20 секунд, закрываў вочы і спрабаваў заснуць і, калі атрымлівалася, радаваўся, што перажыў яшчэ пару хвілін. Цягам усяго часу ў мяне ў галаве была толькі адна думка: «Вытрымаць, перажыць!»

Суд быў вельмі хуткі, зачыталі аднолькавыя на ўсіх абвінавачванні пра ўдзел у акцыі і лозунгі і зноў вывелі ў двор тварам да сцяны. Але тэрміны давалі розныя - ад 5 да 15 дзён. Мне далі пяць. Пасля суда ненадоўга патрапілі ў камеру - сыры каменны мех, якому мы вельмі ўзрадаваліся, бо можна было зрабіць пару крокаў або прысесці.

14 жніўня ўначы, калі мы зноў стаялі тварам да сцяны на Акрэсціна, пайшоў слых, што будуць выпускаць. Здалося, што прыехаў нехта з начальства. Нас завялі ў нейкую камеру, дзе была ежа, мы хуценька павячэралі, і нас адправілі на выхад.

Картку з паліклінікі забраў Следчы камітэт

- Я паспрабаваў удакладніць, дзе мае рэчы. Адказалі: «Валіце ўжо, потым забераце! Ці назад хочаце? » Дарэчы, пазней, як і многія, стаяў у чарзе па паўдня, але нават з валанцёрамі не знайшоў свой тэлефон. Напісаў заяву аб згубе рэчаў, але мне прыйшоў адказ, што разбірацца не будуць.

Той ноччу мы ішлі да выхаду і не маглі паверыць у тое, што нас адпусцяць. Я ўжо сабраўся аддаць цішотку дзецюку, у якога свая была ўся падраная і ў крыві. Грошай, вядома, ні ў кога не было. Але, калі шчыра, дадому ва Уручча я гатовы быў бегчы пешшу.

А калі выйшлі, проста анямелі! Вакол было шмат людзей і ўсе штосьці прапаноўвалі. Я папрасіў цыгарэту, потым нейкі хлопец адвёз мяне дадому, - распавёў Сяргей пра самыя страшныя дні ў сваім жыцці.

Пасля іх яму ўжо двойчы даводзілася браць лісток непрацаздольнасці ў сувязі з моцнымі болямі ў спіне. На наступны дзень пасля вяртання яго траўмы зафіксавалі лекары ў паліклініцы.

- Я тады і падумаць не мог, што ўсё трэба здымаць на фота і відэа. Мне было дастаткова таго, што ў картцы адзначылі ўсе ўдары, ранкі, траўмы, - дзеліцца Сяргей.

Не мог ён выказаць здагадку і таго, што ягоная картка будзе прадстаўляць цікавасць яшчэ для кагосьці. Аднак пазней яе канфіскаваў Следчы камітэт.

- Мне патэлефанавалі і папрасілі прыйсці, нібыта абмеркаваць тое, што там напісана. Але я не пайшоў, хоць і ведаю, што там напісаная праўда, - кажа Сяргей.

У пачатку навучальнага года ён прыйшоў на працу і сустрэў у калектыве шмат аднадумцаў.

- Мы, педагогі, нават хацелі вынесці пытанні таго, што адбываецца на педсавет, але нам катэгарычна забаранілі, сказалі, што «Золак» па-за палітыкай. І тады мы, блізу 20 чалавек, запісалі відэазварот, у якім выказалі сваё меркаванне.

«Дырэктар заявіў, што на выбарах перамог Лукашэнка і ніяк інакш»

- Пасля гэтага на ўсіх пачаўся ціск кіраўніцтва. Нас выклікалі ва ўправу адукацыі Менгарвыканкама. Чыноўнікі абураліся нашым учынкам і казалі: вы што, хочаце як ва Украіне?

Кіраўніцтва палаца ў нашым чаце стала экстранна шукаць ахвотных, каб запісаць адказны зварот у падтрымку ўладаў. Але, мабыць, не знайшло, бо зварот так і не з'явіўся.

Дырэктар і намеснікі праводзілі гутаркі з кожным з нас. Асабіста мне дырэктар заявіў, што на выбарах перамог Лукашэнка і ніяк інакш, а ідэолагі нагадалі, што «намі маніпулююць, мы не прадстаўнікі народа, і педагогі ва ўстанове дзяржаўнага ўзору павінны падтрымліваць ідэалогію дзяржавы», - распавядае Сяргей.

У выніку ціску, з ягоных слоў, былі даведзеныя да звальнення або звольненыя ўжо чацвёра з удзельнікаў відэазвароту.

- Мяне ўпершыню за амаль дваццаць гадоў сталі падлоўліваюць на незахаванні графіка працы. А спецыфіка клуба такая, што мы можам знаходзіцца ў ім днямі, напрыклад, перад выступам, а ў іншы час можам перанесці заняткі для зручнасці, вядома, узгадніўшы з кіраўніцтвам. І праблем з гэтай нагоды ніколі не было, бо мы прадстаўлялі Палац на ўсіх мерапрыемствах, бралі прызавыя месцы.

Афіцыйна ўдзельнікамі клубы маглі ўважацца толькі падлеткі з 14 гадоў, але мы дазвалялі ў якасці азнаямлення прыходзіць малодшым дзецям, і яны з задавальненнем ішлі. Выпускнікі часта заходзілі, бо гэта хобі на ўсё жыццё, - распавядае кіраўнік аб тых, каго аб'яднаў клуб.

У яго графіку знайшлі недапасаванні і прапанавалі альбо звольніцца самому, альбо «паводле артыкула».

- Я сказаў, што сам не буду звальняцца, бо не бачу прычын. На пропускі, да якіх прычапіліся, я напісаў тлумачальныя, паказаў бальнічны, таму што пасля Акрэсціна пакутаваў са спіной. Але мяне звольнілі за прагулы, - дзеліцца суразмоўца.

Ён прызнаецца, што аб сабе магчымасці падумаць яшчэ не было, а вось пра лёс клуба вельмі перажывае.

- Гэта справа ўсяго жыцця, вельмі шкада дзяцей і ўсіх, хто любіць наш клуб і ўклаў у яго шмат сіл. Мы цалкам зрабілі рамонт у зале, дзе займаліся, і абсталявалі яе ўсім неабходным. Усё за свой кошт. Палац нам выдзеліў голыя сцены. Мы навялі такую прыгажосць!

Я з усіх сіл спрабаваў захаваць клуб, каб у дзяцей была магчымасць прадоўжыць трэніравацца, прадставіў кіраўніцтву на сваё месца трох кандыдатаў з профільнай адукацыяй. Дырэктар правёў сумоўе з кожным, але не ўзяў нікога і палічыў за лепшае закрыць клуб, - перажывае Сяргей.

Абсталяванне залы давялося дэмантаваць, частку даспехаў забралі дадому сябры клуба, частку дазволілі пакінуць на захоўванне ў музейным комплексе «Дудуткі». Там жа хлопцам прапанавалі трэніравацца, але гэта прыгарад і дабірацца туды складана. Цяпер Сяргей вядзе перамовы з іншымі рыцарскімі клубамі аб тым, каб яго дзеці прадоўжылі займацца і не гублялі навыкі.

- Я вельмі хачу, каб нам дапамаглі ў пошуку новага месца ў межах горада, - спадзяецца Сяргей.